In deze aflevering praten we met Mariska Kret over de uitingen van emoties in mens en dier. Mariska onderzoekt de overeenkomsten en verschillen in de emotie expressie bij mensen en primaten. Wil je meer te weten te komen over Mariska's onderzoek en ontdekken waarom het belangrijk is dat we meer leren…

Hoe kiezen dieren hun partner? Het antwoord is simpel: alles draait om kwaliteit. Willen wij mensen nog wel eens iets aantrekken wat toevallig in de mode is, dieren doen niets zomaar. Achter een mooi verenkleed of een oor¬verdovend brullen zit maar één boodschap: ik ben in topconditie. De evolutionaire…

We moeten ervan uitgaan dat dieren gevoelens kunnen hebben. Dat moet vanuit ethisch oogpunt dan ook leidend zijn in onze omgang met dieren, zo betogen onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Universiteit Utrecht donderdag 10 maart in een opinieartikel in het wetenschappelijke tijdschrift Affective…

Prentenboeken staan vol dieren, maar dat blijken vooral zoogdieren te zijn. Vooral huisdieren en exotische dieren zijn daarbij populair. Een groot deel van de Nederlandse fauna zijn veel minder te zien, maar bioloog Michiel Hooykaas van de Universiteit Leiden ziet kansen genoeg voor een biodiverser…

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Van het tijdschrift Philosophical Transactions of the Royal Society - Biological Sciences is op 4 april het themanummer ‘conflict across taxa’ verschenen, met als editor hoogleraar Sociale- en Organisatiepsychologie Carsten de Dreu. Samen met wetenschappers uit andere disciplines geeft hij hierin meer…

Kinderkleding staat vol met schattige, leuke en stoere dieren. Onderzoeker Michiel Hooykaas onderzocht welke dieren het meest voorkwamen, om te kijken hoe culturele producten de kennis van biodiversiteit beïnvloeden.

Meetikken op een ritme, patronen in geluiden herkennen en genieten van muziek: voor mensen klinkt het als de normaalste zaak van de wereld. Maar hoe zit dat met dieren? Michelle Spierings zoekt het uit en maakt met haar onderzoek kans op de Klokhuis Wetenschapsprijs.

Stel je voor: je scant een leeuwendrol of een muizenkeutel en je weet precies wat en hoeveel het bijbehorende dier heeft gegeten. Met behulp van nieuwe DNA-technieken is dit steeds beter mogelijk. Promovendus Kevin Groen testte hoe effectief deze technieken al zijn om het dieet van wilde dieren te o…

Jaarlijks sterven er wereldwijd maar liefst 18 miljard kippen, kalkoenen, varkens, schapen, geiten en koeien zonder dat ze op iemands bord te belanden. Leidse onderzoekers Juliane Klaura, Laura Scherer en Gerard Breeman berekenden dit aantal voor het eerst op wereldwijde schaal. ‘Als we die aantallen…

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

Hou jij ook van een stad waarin de natuur vrijuit en uitbundig kan bloeien, kruipen en fladderen? En heb je wel zin in een challenge in de frisse buitenlucht? Pak dan je mobiel en doe vanaf 22 mei mee met de BioBlitz 'Hoger Onderwijs Bloeit'.

Lezing

Oratie

Het welzijn van proefdieren verder verbeteren staat centraal tijdens de internationale conferentie op 12 en 13 oktober in Leiden. De Engelse dierenbescherming, de RSPCA, organiseert de tweedaagse bijeenkomst samen met Universiteit Leiden. De bijeenkomst is speciaal voor onderzoekers, dierverzorgers,…

Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

Voordat we als patiënt een pil kunnen nemen, staan onderzoekers vaak jarenlang in het lab om een medicijn te ontwikkelen en testen. En daar horen experimenten met proefdieren vaak bij. Als hoofd van de knaagdierenfaciliteit zorgt Ilze Bot er samen met haar collega’s voor dat deze experimenten op een…

Congres/symposium

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

Als bachelorstudent Bio-Farmaceutische Wetenschappen schreef ze het onderzoeksvoorstel dat ze in haar master mocht uitvoeren. Femke Vlaswinkel studeerde vervolgens cum laude af. Haar onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports, ze won een prijs van de Nederlanse…

Lezing

Herman Spaink kent veel stoffen die misschien wel de ziekte tuberculose kunnen helpen bestrijden. In Leiden is labruimte om ze veilig te onderzoeken heel schaars. Bij de Indonesische Universitas Gadjah Mada lukt het binnenkort wel, in een gloednieuw lab. En dat is hoog tijd, aldus Spaink: ‘de ziekte…

Een nieuwe behandeling tegen slagaderverkalking gaf hoopvolle resultaten in losse cellen, maar bleek minder effectief in de eerste dierproeven. Bachelorstudent Biofarmaceutische Wetenschappen Willemijn van der Heijden wilde weten waarom. Ze onderzocht of de vorming van een laagje eiwitten rondom de…

Nano-plastics verstoren de ontwikkeling. Meiru Wang, onderzoeker bij het Instituut Biologie Leiden, keek naar de extreme effecten die piepschuim nano-deeltjes kunnen hebben, met kippenembryo’s als model. Haar resultaten zijn alarmerend. Zeker omdat nano-plastics overal zijn. In de lucht, drijvend door…

Door de toenemende antibioticaresistentie is de levensbedreigende aandoening sepsis steeds moeilijker te behandelen. Promovenda Feiyan Liu onderzocht met wiskundige modellen hoe we antibiotica effectiever kunnen inzetten om sepsis te genezen.

’Het is niet omdat het uit de natuur komt, dat het ook per definitie een optimaal medicijn is voor het menselijk lichaam’, zegt hoogleraar biologische chemie Nathaniel Martin. Daarom maakt een groep Leidse onderzoekers een verbeterde chemische versie van het veelgebruikte antibioticum vancomycine. Ze…

Is onze muzikaliteit uniek? Dat wil het Bird Singalong-project uitzoeken. En daar hebben ze gevleugelde hulp bij nodig van over de hele wereld. ‘Door onderzoek naar hoe papegaaien liedjes leren, leren we ook meer over de oorsprong van onze eigen muzikaliteit.’ Heb jij een papegaai die kan meezingen…

Voor het uitvoeren van dierexperimenten heb je een projectvergunning en een geldig onderzoeksplan nodig. Op deze pagina lees je wat dit inhoudt en hoe je deze documenten indient.

Het onlangs gepubliceerde onderzoek van Michiel Hooykaas maakte veel tongen los in de Nederlandse en Belgische media. De promovendus keek naar de diersoorten die voorkomen in prentenboeken, en ziet mogelijkheden in het promoten van minder bekende diersoorten.

Volgens bioloog Michiel Hooykaas kennen kinderen maar weinig diersoorten die in Nederland voorkomen. Tijdens zijn promotieonderzoek aan de Universiteit Leiden keek hij naar het gebruik van dierenillustraties in kinderboeken. Vandaag legde hij zijn onderzoek uit bij RTL-nieuws.

Stel dat niemand in Nederland nog dierlijke producten zou eten, wat zou er dan gebeuren? En zou het bijdragen aan meer klimaatrechtvaardigheid? Met die denkoefening gaan milieuwetenschapper Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman aan de slag. ‘Soms moet je extreem denken om nieuwe…

Ecoloog Sebastiaan Grosscurt werd na zijn studie een succesvol natuurjournalist. Toch besloot hij zich op de wetenschap te storten. Dit jaar begon hij aan zijn PhD-onderzoek naar het stapeleffect van licht- en geluidsvervuiling op het gedrag van dieren.

Wie schrijft het beste Afrikaanse dierenverhaal? Het platform Stemmen van Afrika organiseert de komende weken een schrijfwedstrijd, naar een idee van hoogleraar Maarten Mous en universitair hoofddocent Jenneke van der Wal.

Het verhaal van Toetanchamon, de Egyptische farao, is wereldberoemd. Maar wist je dat in het oude Egypte niet alleen mensen werden gemummificeerd, maar ook talloze dieren? Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden haalde onlangs een heel stel dierenmummies door de CT-scanner. Dat deed het museum in samenwerking…

Archeologen hebben in Enkhuizen de overblijfselen van een 17e-eeuwse Noord-Amerikaanse landschildpad gevonden. Het is het oudste bewijs dat mensen toentertijd schildpadden als huisdier hielden. ‘Het feit dat deze schildpad oorspronkelijk uit Amerika komt is heel bijzonder. We weten nu wanneer deze dieren…

Hans Slabbekoorn onderzoekt diergeluiden en het effect van het lawaai van mensen op die dieren. Ook zet hij zich in om zijn vakgebied meer divers te maken.

De Quest For Wisdom Foundation is bezig met het ontwikkelen van de zogeheten 'Animal Wisdom Game': een intercultureel filosofisch spel over dierenwijsheden in verschillende culturen. Docent Louise Müller is betrokken bij dit project.

Het Leidsch Dagblad heeft Auke-Florian Hiemstra, buitenpromovendus bij Naturalis, benoemd tot winnaar van de Persoon van het Jaar verkiezing 2022.

‘Door te werken met een touchscreen kan je zoveel leren over aandacht en spiegeling van emoties van mensapen. Via Eye-tracking volg je waar ze specifiek naar kijken.’ Dieren hebben emoties, ziet psycholoog Evy van Berlo in haar onderzoek in samenwerking met Apenheul. Promotie 19 mei.

Binnen alle bachelor- en masteropleidingen wordt, aansluitend bij het karakter van de opleiding, aandacht besteed aan betrouwbare uitoefening van wetenschappelijk onderzoek. Voor elke opleiding gebeurt dat op een manier die past bij de discipline.

In het National Geographic magazine van deze maand staat een artikel over het onderzoek van een van onze eigen archeologen, Dr. Nathalie Brusgaard.

Samen met lokale collega's en bewoners zet de Leidse ecoloog Merlijn van Weerd zich in om de Filippijnse krokodil te redden, een van de zeldzaamste dieren ter wereld.

Jacobskruiskruid komt normaal gesproken voornamelijk voor in de Duinen. Nu is de plant ook steeds vaker te vinden in de wei. Hoogleraar Martijn Bezemer legt bij Vroege Vogels uit hoe dit komt en wat er aan gedaan kan worden.

In de Noordzee staan momenteel zo’n driehonderd windmolens. En daar komen er steeds meer bij. Een hoop hernieuwbare energie dus, maar wat is de invloed op het onderwaterleven? In het programma Focus laat marinebioloog Jeroen Hubert zien wat de gevolgen zijn van de geluidsoverlast.

Time Magazine noemde de Nederlands-Amerikaanse primatoloog Frans de Waal in 2007 een van de meest invloedrijke personen ter wereld. Mariska Kret: 'Hij was een mentor voor me. Ik had hem nog zoveel willen vragen. Zijn werk en kracht om te verbinden blijft inspireren, ook na zijn dood.' Beluister de…