Op 11 november spreekt hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten Monique van Leerdam haar oratie uit met als titel ‘Streven naar preventie’. In juli 2020 is Van Leerdam benoemd tot hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten met bijzondere aandacht voor de preventie van erfelijke tumoren. In haar oratie benoemt zij het…

Aukje Beers combineerde theorie en praktijk, maar ook chemie, biologie en computermodellen. Op die manier ontdekte ze tijdens haar masterproject twee eiwitremmers die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuw kankermedicijn. Voor haar onderzoek ontving Beers op donderdag 23 november de Unilever…

Biologisch chemicus Nathaniel Martin en zijn team ontvangen een NWO-beurs om te onderzoeken hoe het blokkeren van het ‘NNMT’-enzym kan helpen bij het bestrijden van bepaalde typen kanker. Experimenten met muizen zijn alvast veelbelovend. Samen met het Nederlands Kanker Instituut hoopt Martin de techniek…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

Een speciaal soort spiegel om röntgenstraling te weerkaatsen kun je voor veel meer gebruiken dan alleen voor ruimteonderzoek. Voor gerichte bestralingstherapie bij kanker bijvoorbeeld. Fysicus David Girou bracht naast een fulltime baan de mogelijkheden in kaart en promoveert daarop op 14 juni.

Drie Leidse fundamentele onderzoeken binnen de natuurkunde, chemie en medische wetenschap krijgen geld van wetenschapsfinancier NWO. Het gaat om onderzoek naar het magnetisch veld van het heelal, de rol van myeloïde cellen bij kankerimmunotherapie en de evolutie van oereiwitten.

Patiënten met ongeneeslijke kanker willen heldere maar ook empathische gesprekken met hun oncoloog. Hard en vaag taalgebruik ervaren ze als schadelijk. Dat blijkt uit een studie van Leidse psychologen die gepubliceerd is in het Amerikaanse tijdschrift Cancer.

‘Een uitdagende rollercoaster, maar ook een verbindende en leerzame ervaring,’ zo vat het team van iGEM Leiden 2022 hun deelname aan de iGEM-wedstrijd samen. De wedstrijd voor synthetische biologie kwam tot een hoogtepunt tijdens de ‘Grand Jamboree’ in Parijs. Het team eindigde in de top 10 van 360…

Met statistische modellen geeft Marta Fiocco artsen meer zekerheid. Bijvoorbeeld over de overlevingskans van kankerpatiënten. Of over de beste dosis bij een chemotherapie. ‘Je wilt kanker bestrijden, maar niet met meer gif dan nodig is’, zegt ze in Leidraad.

Hoe kun je ervoor zorgen dat meer experimentele medicijnen de eindstreep halen? Nu haalt slechts één op de twintig kankermedicijnen die op mensen worden getest, uiteindelijk de markt. Een enorm verlies voor patiënt en maatschappij. Oncode-PACT wil met een subsidie van het Nationaal Groeifonds de beste…

Lotje Zuur voert soms verminkende operaties uit. Als hoofd- en hals-chirurg verwijdert ze delen van de mond-keelholte of het aangezicht bij mensen met kanker. Nu is er een veelbelovende behandeling die mogelijk zulke operaties overbodig maakt. Wat kan dat betekenen voor patiënten? Daarover gaat haar…

Behandelingen voor kanker zijn vaak ingrijpend voor iemands seksuele gezondheid. Toch is het niet vanzelfsprekend dat artsen en verpleegkundigen onderwerpen als seksualiteit en intimiteit bespreken met patiënten. Dit ontdekte Esmée Krouwel, arts-onderzoeker bij het Leids Universitair Medische Centrum…

De Leidse promovendus Mona Shahab beklom twee jaar geleden de Mount Everest om geld in te zamelen voor onderwijs aan kansarme kinderen in Egypte. Ze haalde de top en als bewijs poseerde ze daar met de universiteitsvlag. Onlangs overhandigde ze de vlag symbolisch aan rector Carel Stolker.

Leidse onderzoekers hebben een nieuw model ontwikkeld om immunotherapie tegen kanker te verbeteren. Met een 3D-printer creëren ze mini-tumoren in een omgeving die lijkt op menselijk weefsel. Ook ontwikkelden ze een manier om in real-time te volgen wat er tijdens tests in deze mini-tumoren gebeurt.

Onderzoekers van de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben samen met het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute een ERC Synergy Grant van 10,6 miljoen euro ontvangen. Daarmee willen ze een nieuwe aanpak ontwikkelen voor de bestrijding van glioblastoom, een dodelijke primaire hersentumor…

Pakketjes van DNA-strengen met daarin zilver, slechts twee of drie nanometer groot. Leidse natuurkundigen Donny de Bruin en Dirk Bouwmeester maken deze pakketjes, die uit zichzelf levende cellen in gaan. Met licht activeren ze vervolgens het zilver waardoor de cellen kapotgaan. En dat kan weer helpen…

Stage, onderzoek, veldwerk, summer schools, conferentie, excursie, field trip, scriptie, Coschappen

Micro-organismen die tijdelijk ‘in slaap vallen’ spelen een belangrijke rol bij de evolutie en het voortbestaan van de populatie waar ze deel van uitmaken. Wiskundige Shubhamoy Nandan deed onderzoek naar die ‘sluimerstand’ bij micro-organismen op basis van een vernieuwend wiskundig model.

Om een heleboel ziekten of aandoeningen bij de basis te kunnen stoppen, zou je bepaalde genen moeten kunnen aan- of uitzetten. Sebastian Pomplun wil stoffen ontwikkelen die dat heel nauwkeurig kunnen. Zo wil hij kankerprocessen verstoren en cellen een belangrijk ontbrekend eiwit bij sikkelcelziekte…

Sociaal

Het onderzoeksproject 'Als patiënten niet alles willen weten: handleiding en training voor cultuursensitief informeren in de palliatieve zorg' onderzoekt hoe zorgverleners inclusieve palliatieve zorg kunnen bieden.

Het regende hard toen Alexander Gallo zijn diploma ontving van de West Point Military Academy. Een slecht teken, zo riep men toen al. Het was juni 2001, drie maanden voor 9/11. De 46-jarige Amerikaan uit New Jersey vocht in Irak, deed onderzoek in Afghanistan en staat vandaag in Leiden, waar hij zijn…

Broer en zus Julius (31) en Steffie (36) Heemelaar schreven als eerste en tweede auteur over hartproblemen bij zwangeren die op kinderleeftijd zijn behandeld voor kanker.

Voor mensen met een ernstige ziekte kan een empathische arts een wereld van verschil maken. Psycholoog Janine Westendorp onderzocht behulpzame en schadelijke communicatie in de spreekkamer. ‘Benadruk dat je altijd naast iemand blijft staan, ook als genezing niet mogelijk is.’

Als artsen beter kunnen inschatten wat de overlevingskansen van een patiënt zijn, helpt dat om te kiezen voor een bepaalde behandeling. Bij het zeldzame en kwaadaardige Ewing-sarcoom dat vooral kinderen en adolescenten treft, zou dat enorm helpen. Wiskundehoogleraar Marta Fiocco mag met een grote KWF-subsidie…

Suzan Verberne is per 1 oktober aangesteld als hoogleraar Natural Language Processing aan het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS). Verberne is sinds 2017 verbonden aan het LIACS als groepsleider van de Text Mining and Retrieval groep.

Veiligheid

Met het overlijden van Stephen Haigh op 9 september 2022 heeft het Instituut Politieke Wetenschap van de Universiteit Leiden een toegewijde en inspirerende docent verloren.

Sociaal, Organisatie, Onderzoek

Zenuwpijn is een van de meest voorkomende bijwerkingen van chemotherapie. Het is voor kankerpatiënten dan ook een van de grootste redenen om de behandeling vervroegd stop te zetten. Darcy Reynolds werkte tijdens haar bachelorscriptie aan nieuwe kandidaatmedicijnen tegen deze pijn. Ze ontwikkelde een…

Jesper van Loon, tweedejaars BioFarmaceutische Wetenschappen is full swing ondernemer. Als minderjarige begon hij met jeugdvriend Max al het bedrijf BLIJLES Bollenstreek. Inmiddels is het uitgebreid naar Midden-Holland en de Haarlemmermeer. ‘Dit is wat ik wil, maar ik maak wel mijn bachelor af. Je moet…

Zorgrobots, zelfrijdende auto’s en deepfakes met behulp van kunstmatige intelligentie (AI). De tentoonstelling BrAInpower in Rijksmuseum Boerhaave toont spectaculaire toepassingen en vertelt hoe AI zulke grote sprongen kon maken. Bas Haring, hoogleraar Publiek begrip van wetenschap, is de gastconservator.…

Het inbrengen van poep van gezonde donoren in de darmen van chronisch zieke mensen heeft een gunstige werking op de darmbacteriën van de ontvangers. Ook op langere termijn. Dat blijkt uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Nederlandse Donor Feces Bank (NDFB).

Het Leids Instituut voor Geneesmiddelenonderzoek (LACDR) ontwikkelde hulpstoffen voor medicijnen die minder bijwerkingen geven. LADCR-hoogleraar biofarmacie Matthias Barz en het Spaanse bedrijf Polypeptide Therapeutic Solutions (PTS) werken nu samen om de grootschalige productie en bredere toepassing…

Hoe kan Europa het voortouw nemen bij de ontwikkeling van vaccins die snel en wereldwijd beschikbaar zijn? Over deze prangende vraag organiseert hoogleraar Vaccinologie Meta Roestenberg op 14 juli een panelsessie op het Euroscience Open Forum in Leiden.

Kunnen we kankercellen stoppen door hun energiebron uit te schakelen? Dat is wat bachelorstudent Biofarmaceutische Wetenschappen Dione Blok wilde weten tijdens haar scriptieonderzoek. Ze onderzocht een stof die de energiehuishouding van de tumorcellen beïnvloedt. ‘Hopelijk bieden deze inzichten nieuwe…

Op 2 november zijn negen hoogleraren gelijktijdig geïnaugureerd als 'Medical Delta hoogleraar' bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Het onzichtbare zichtbaar maken, dat doet hoogleraar Moleculaire Immunologie Sander van Kasteren. In zijn oratie vertelt hij er meer over.

Antibioticaresistentie is een economisch probleem. Farmaceuten investeren er weinig in. Daarom is het volgens Ned Buijs belangrijk dat universiteiten dit doen.

Wetenschappelijk directeur van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) Hubertus Irth: ‘Wij testen stofjes en zoeken naar nieuwe concepten om een ziekte te behandelen.’

Dankzij een slimme onderzoeksmethode zit er schot in het onderzoek naar betere medicijnen tegen tuberculose. Binnen een Amerikaans consortium dat 30 miljoen dollar subsidie kreeg, speelt de Leidse onderzoeker Rob van Wijk een belangrijke rol. ‘De volgende doorbraak in tbc-onderzoek komt heel wat sneller…

Acht hoogleraren zijn vandaag gelijktijdig geïnaugureerd als ‘Medical Delta hoogleraar’ bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Whispp, een Leidse start-up op het gebied van spraaktechnologie, ontwikkelt een app om mensen die stotteren te helpen zich vrijer te uiten. Onder degenen die samenwerken met Joris Castermans en zijn team bij Whispp, zijn onderzoekers en studenten van het Leiden University Centre for Linguistics (LUC…

Zeven Leidse hoogleraren zijn benoemd tot lid van De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De installatie van de in totaal drieëntwintig nieuwe leden vindt plaats op maandag 13 september.

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

De tweejarige educatieve master Religie & Levensbeschouwing ging in september 2021 van start. Een student vertelt over haar ervaringen.