Neanderthalers wisten volwassen bosolifanten, de grootste landzoogdieren van de laatste paar miljoen jaar, te verschalken. De Leidse hoogleraar Wil Roebroeks publiceert hierover samen met onder anderen zijn Duitse collega Sabine Gaudzinski-Windheuser in het tijdschrift Science Advances. De doorbraak…

Een enorm glimmend aluminium geval staat middenin het polderlab in Oud Ade. Proberen de onderzoekers contact te maken met buitenaards leven? Bepaald niet; ze gebruiken de ‘maanlanders’ om te meten of innovatieve vormen van landbouw ook daadwerkelijk voor minder uitstoot van broeikasgassen zorgen. Fleur…

‘De ecologische noodsituatie is onze grootste bedreiging’, zegt milieuwetenschapper Paul Behrens die onder meer ons voedselsysteem onderzoekt. ‘En toch is er hoop. Ik denk dat we ons in de nabije toekomst afvragen waarom we de vereiste veranderingen niet eerder doorvoerden.’

We hebben 6 van de 9 grenzen overschreden die bepalen of menselijk leven in de komende generaties nog mogelijk is op aarde. Kunnen we het tij nog keren?

Wat kun je in jouw stad doen aan duurzaamheid? Op donderdagmiddag 14 april vulde Museum Volkenkunde zich met beleidsmakers, onderzoekers, ondernemers, burgers, studenten én een burgemeester. Universiteit Leiden en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) organiseerden samen het Liveable Planet-congres.…

Congres/symposium

De beschikbaarheid van grondstoffen, de energietransitie en de afhankelijkheid van China. Daarover en meer gaat de oratie van René Kleijn.

De winning van grondstoffen uit mijnen zorgt voor schade aan het milieu. Maar we hebben ze wel hard nodig, zowel voor de ontwikkeling van landen als voor de omschakeling naar een duurzaam energiesysteem. Hoogleraar duurzaam grondstofgebruik Ester van der Voet onderzoekt hoe we de impact op het milieu…

Masterstudenten Industriële ecologie en Governance of Sustainability hielpen om duurzaamheidsvraagstukken van bedrijven en overheden te beantwoorden.

Een internationaal team van wetenschappers, geleid door astronomen van de Sterrewacht Leiden, heeft met de James Webb-ruimtetelescoop ontdekt dat belangrijke ingrediënten voor het maken van potentieel leefbare werelden aanwezig zijn in protosterren in een vroeg stadium, waarin nog geen planeten zijn…

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

Zijn we op de juiste weg naar een circulaire economie in 2050, met volledig hernieuwbare energietechnologie en circulaire woningbouw? Het CML onderzoekt samen met Planbureau voor de Leefomgeving, TNO, Universiteit Utrecht en RIVM wat er nodig is om deze doelstelling te halen. De belangrijkste boodschap?…

We moeten er alles aan doen om klimaatverandering te stoppen. Maar: de aarde blijkt veerkrachtiger dan gedacht. Dat is de verrassende conclusie van een internationaal team van ecologen en wiskundigen, waar ook de Leidse wiskundige Arjen Doelman bij betrokken was. Het team ontdekte dat ecosystemen kantelpunten,…

Als eerstejaars rechtenstudent een college krijgen over duurzaamheid, of bij een studie Bestuurskunde een vak volgen over klimaatverandering: het klinkt misschien gek, maar toch is dat precies de wens van universitair hoofddocent Milieuwetenschappen Thijs Bosker. Samen met zijn collega Paul Behrens…

Lezing

Met levenscyclusanalyse (LCA) ontdek je de complete milieu-impact van spullen of productieprocessen. Door Europese regels wordt dat steeds belangrijker.

In haar oratie stelt Susanna Lindberg de vraag hoe de filosofie moet reageren op de opwarming van de aarde.

Steeds drukker is het in populaire banen rond de aarde voor ruimtevaart. Niet alleen met satellieten, vooral met meer afval, wat onveilig is. Zhuang Tian promoveert op de juridische kant van afgedankte ruimte-apparaten. Wie troep veroorzaakt, moet het weer opruimen.

Wat heb jij nou aan astronomie? De podcast Cosmic Perspectives onderzoekt de impact van Nederlandse astronomie op onze samenleving: van het opbouwen van positieve internationale relaties tot de ontwikkeling van baanbrekende technologie.

De Verenigde Naties schieten tekort in hun onlangs opgestelde plan om honger te verhelpen zonder daarbij de klimaatgrens van 1,5 graad opwarming te overschrijden. Dit is de conclusie van een groep milieuwetenschappers, onder andere uit Leiden. Hoewel deze eerste versie van het plan een belangrijke stap…

Een bankier die geld verdienen op de tweede plaats zet én winst maakt. Een boer die stopte met ploegen en insecticiden, maar toch goed oogst. Een nieuw white paper van Leiden-Delft-Erasmus en Naturalis laat zien hoe de ontmoeting van disciplines oplossingen biedt voor klimaatverandering en biodivers…

Lezing

Lezing

Congres/symposium

De UB stond op het punt om 400.000 dissertaties te vernietigen. Jos Damen zorgde ervoor dat ze in plaats daarvan naar Pennsylvania worden getransporteerd en worden gedigitaliseerd. In Informatieprofessional schreef hij een artikel over het proces.

De opening van het academisch jaar stond 4 september in het teken van duurzaamheid. De universiteit kan een leidende rol spelen in het oplossen van duurzaamheidsvraagstukken. Hoe doet ze dat en wat kan ze nog meer doen? Ook was er ruimte voor een kritische noot.

Promotie

Universitair docent Joni Reef vertelde in een radiouitzending van Sleutelstad FM over zorgconferenties, een nieuw fenomeen in het behandeltraject voor tbs-patiënten.

Op de werkvloer is er geen plek voor ongewenst gedrag, zoals pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie en geweld. Ervaar of signaleer je ongewenst gedrag? Dan kan het lastig zijn om daarover te praten. Toch is het belangrijk om het te melden bij de vertrouwenspersoon ongewenst gedrag. Alleen dan…

Hoe je over jezelf denkt is belangrijk voor de keuzes die je maakt. Adolescenten staan voor een toekomstbepalende studiekeuze, terwijl hun zelfbeeld nog steeds sterk in ontwikkeling is. Lastig? Zelfbeeldtraining tijdens een tussenjaar kan uitkomst bieden, blijkt uit onderzoek van psycholoog Laura van…

Laura van der Aar vertelt over de rol van het zelfbeeld bij het nemen van beslissingen voor de toekomstige opleiding. In haar onderzoek onderzocht Laura het belang van aandacht voor de ontwikkeling van het zelfbeeld, en hoe jongeren daardoor beter ondersteund kunnen worden bij hun studiekeuze.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder wie de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft voor het eerst het gas benzeen (C6H6) waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. De waarnemingen vertellen ons meer over het ontstaan van planeten in deze schijf, zoals ook onze aarde.…

Een groep astronomen heeft onder leiding van de Leidse promovendus Sebastian Zieba met behulp van de James Webb Space Telescope (JWST) ontdekt dat de rotsachtige exoplaneet TRAPPIST-1 c een dunne atmosfeer heeft. Hoewel de planeet qua grootte en temperatuur bijna identiek is aan Venus, en de verwachting…

In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…

Zorgconferenties voor forensisch-psychiatrische patiënten die langdurig (meer dan 15 jaar) in de tbs verblijven worden breed gewaardeerd door alle betrokken partijen. De vraag ernaar is zo groot dat vaak niet binnen de gewenste termijn in het aanbod kan worden voorzien, blijkt uit onderzoek van de Universiteit…

Heb je een college waarin je studenten wilt laten samenwerken? Boek dan eens een Active Learning Classroom. Deze flexibele onderwijsruimtes in Leiden en Den Haag zijn ontworpen om colleges interactiever te maken.

Kunnen mensen aanvoelen waar het noorden is, door middel van zogenoemde magnetoreceptie? Die vraag intrigeert masterstudent Björn Keyser (Media Technology) zo erg dat hij een crowdfundingsactie heeft opgezet om dit samen met het California Institute of Technology te onderzoeken.

Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope mogelijk atmosferische gassen ontdekt rond 55 Cancri e, een hete rotsachtige exoplaneet die 41 lichtjaar van de aarde is verwijderd. Dit is het beste bewijs tot nu toe voor het bestaan van een atmosfeer van een rotsachtige planeet buiten ons zonnestelsel.…