Om windmolens en elektrische auto’s efficiënt en onderhoudsvriendelijk te maken, hebben we veel magneten nodig. Die magneten komen grotendeels uit China. Voor onze energietransitie zijn we dus afhankelijk van deze grootmacht. ‘In 2010 zagen we al hoe de export zeldzame aardmetalen werd ingezet als wapen,’…

Hou jij ook van een stad waarin de natuur vrijuit en uitbundig kan bloeien, kruipen en fladderen? En heb je wel zin in een challenge in de frisse buitenlucht? Pak dan je mobiel en doe vanaf 22 mei mee met de BioBlitz 'Hoger Onderwijs Bloeit'.

Wat doe je als je een boek uit de zestiende of zeventiende eeuw hebt, maar je vermoedt dat in de boekrug een fragment van een middeleeuws handschrift is verwerkt? Universitair docent Thijs Porck kreeg een NWO-beurs om aan de slag te gaan met een camera aan een slang. ‘Het project komt neer op kijkoperaties…

De Europese Unie heeft met de Green Deal ambitieuze en broodnodige klimaatdoelen geformuleerd. Maar de huidige geopolitieke spanningen en de energiecrisis maken de uitvoering ervan ingewikkeld. Zeven wetenschappers van de alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities (LDE) schreven daarom een white paper…

Bij de SSH-labs van de Universiteit Leiden worden verschillende soorten onderzoeken gedaan. Je voert voornamelijk taken uit en vult daarover vragenlijsten in.

Voor de energietransitie hebben we een hoop zeldzame aardmetalen nodig. Dat vereist niet alleen een duurzame winning, maar ook efficiënt gebruik en hergebruik. René Kleijn van het Centrum voor Milieuwetenschappen (CML) is de eerste Nederlandse hoogleraar Toekomstbestendige Grondstofvoorziening. In het…

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Stel dat wij kunnen wat groene planten kunnen: fotosynthese. Dan zouden we onze enorme energiebehoefte kunnen stillen met diepgroene waterstof en klimaatneutrale biodiesel. De afgelopen decennia werkten wetenschappers er volop aan. Chemicus Chengyu Liu promoveert 8 juni op weer een stap die kunstmatige…

Het oudste bekende kledingstuk van Nederland is een felrood en blauw geblokte wollenjurk van bijna 2800 jaar oud, zo blijkt uit recent onderzoek. Fragmenten van dit kledingstuk zijn samen met bronzen en ijzeren sieraden in 2010 gevonden in een rijk graf uit de ijzertijd, tijdens opgravingen van een…

Tegen 2050 kunnen we 40 procent van onze behoefte aan schaarse aardmetalen uit oude smartphones, batterijen en windturbines halen. Hard nodig, want anders hebben we waarschijnlijk niet genoeg om de energietransitie te volbrengen. Dat beschrijft een internationaal onderzoeksteam met de Leidse Tomer Fishman…

Vakgebieden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter alle interdisciplinaire activiteiten van de Universiteit Leiden. Wat bereikten we zoal in 2024? Een kleine greep.

Leidse alumnus Peter Buis en promovendus Mink van IJzendoorn bestudeerden op verzoek van Huis van Hilde het levenswerk van Herman Zomerdijk. Zomerdijk (overleden 15 maart 2014) was een Bakkumse bollenkweker en een gedreven detectorzoeker. Met zijn metaaldetector zocht hij decennialang naar munten en…

In het programma Ridders van Gelre van Omroep Gelderland spreekt David Fontijn over de prehistorie van de Veluwe. "De mensen hier hadden contact met nederzettingen heel ver weg, Engeland of Denemarken. Er waren allerlei handelsrelaties. Een van de belangrijkste vormen was de handel in metaal."

Masterstudent Arend Moerman is erin geslaagd de hoogst mogelijke score te halen voor zijn afstudeeronderzoek naar zwarte gaten: een 10. Het komt gemiddeld maar één keer in de tien jaar voor dat een student sterrenkunde dat cijfer haalt. Zijn opmerkelijke prestatie werd opgepikt door nationale media…

Nadat de overheid van Maleisië groen licht had gegeven, speurde een team van de rijksdienst en de Koninklijke Marine samen met Maleisische collega’s opnieuw naar twee vermiste boten. Van de eerste boot waren nog wat metalen resten te zien maar de boot zelf was verdwenen, opgetakeld en verkocht door…

Heb jij brede interesses of juist een passie voor een bepaald onderwerp? Verrijk je studietijd en verdiep je in een ander vakgebied met een Bachelor Honours Class!

Grondstoffen werden vroeger over duizenden kilometers afstand vervoerd. Waarvoor werden ze geruild en waarom sloten mensen in West-Azië zich aan bij deze handelsnetwerken?

Ooit was de spoorlijn van Kimberley naar Kambove in zuidelijk Afrika een teken van welvaart en vooruitgang. Inmiddels kenmerken de uitgeputte mijnsteden zich door verval en vervuiling. Hoogleraar Jan-Bart Gewald ontvangt een NWO L-beurs om te onderzoeken wat de langetermijngevolgen voor de wereld zi…

Doğukan Yilmaz koos voor een studie die aansloot bij zijn lievelingsvakken, en dat pakte goed uit. Voor zijn bachelorthesis ontwikkelde hij een nieuw model om een belangrijke chemische reactie beter te voorspellen. ‘Op de grens van wat mogelijk is op bachelorniveau,’ schrijven zijn begeleiders. Dankzij…

Onlangs werd bekend dat archeologen van de Universiteit Leiden bij opgravingen in Oegstgeest een zeer zeldzame zilveren schaal uit de eerste helft van de zevende eeuw hebben gevonden. Leidse historicus Hans Mol werpt een blik op deze vondst vanuit historisch perspectief. "Belangrijk is in de eerste…

Voor zonnepanelen, windturbines en batterijen moeten veel metalen gedolven worden. Tegelijkertijd vermindert hierdoor de mijnbouw naar kolen, olie en gas.

Ben de Jong vertelt bij NPO Radio 1 Met het Oog op Morgen over het gebruik van gif als moordwapen door Rusland.

Met 2D-materialen ontwikkelde natuurkundestudent Romme van der Kemp een nanochip die behalve extreem klein ook nog schaalbaar is. Dat is nodig om allerlei technologieën nóg beter, nóg sneller en nóg kleiner te maken. Voor zijn onderzoek is hij genomineerd voor de FWN Young Talent Award 2023.

‘Een uitdagende rollercoaster, maar ook een verbindende en leerzame ervaring,’ zo vat het team van iGEM Leiden 2022 hun deelname aan de iGEM-wedstrijd samen. De wedstrijd voor synthetische biologie kwam tot een hoogtepunt tijdens de ‘Grand Jamboree’ in Parijs. Het team eindigde in de top 10 van 360…

Een betere behandeling ontwikkelen voor patiënten met hoofd- en halskanker, dat is het doel van Binanox, het iGEM-team Leiden 2022. Met een crowdfunding hopen ze hier tenminste 10.000 euro voor op te halen.

De donkere materie van de biologie: kluwens van suikermoleculen die bijvoorbeeld als suikerspinnen om ziekteverwekkers heen zitten. We weten er nog maar weinig van. Wouter Remmerswaal gooide al zijn talent in de strijd – in het lab en als modelleur – en had succes. Hij promoveerde 12 september.

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…

Het onderzoek van orthopedagoog Nienke Bouw laat zien dat de sociale ontwikkeling van jonge kinderen met een extra X- of Y-chromosoom kwetsbaar is. Die kwetsbaarheden worden groter naarmate deze kinderen ouder zijn. Ook blijkt dat een gedeelte van de kinderen met een extra X- of Y-chromosoom de diagnose…

Als artsen beter kunnen inschatten wat de overlevingskansen van een patiënt zijn, helpt dat om te kiezen voor een bepaalde behandeling. Bij het zeldzame en kwaadaardige Ewing-sarcoom dat vooral kinderen en adolescenten treft, zou dat enorm helpen. Wiskundehoogleraar Marta Fiocco mag met een grote KWF-subsidie…

Hoogleraar Johan Frijns behandelt mensen met gehoorverlies, doet onderzoek naar hoorimplantaten en deelt graag zijn kennis over elektrische stimulatie van het zenuwstelsel.

Het zwaard van Ommerschans is een van de belangrijkste stukken uit de Nederlandse prehistorie en bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het bijzondere zwaard is nu onderzocht in het TU Delft Reactor Instituut, op zoek naar informatie over de samenstelling en maakwijze.

De Leidse promovendus Mona Shahab beklom twee jaar geleden de Mount Everest om geld in te zamelen voor onderwijs aan kansarme kinderen in Egypte. Ze haalde de top en als bewijs poseerde ze daar met de universiteitsvlag. Onlangs overhandigde ze de vlag symbolisch aan rector Carel Stolker.

Onderzoek van het LUMC wijst uit dat vrouwen die eerder een miskraam hebben gehad door COVID geen verhoogde kans hebben om opnieuw een miskraam of doodgeboren kindje te krijgen. Ook zijn preventieve medicijnen tijdens de zwangerschap niet langer nodig.

Marieke Liem, hoogleraar bij ISGA, bespreekt in Trouw het zeldzame fenomeen van vrouwelijke moordenaars en de stereotypes

Donderdag 18 januari 2024 is onze gewaardeerde collega Jan Zaanen overleden. Jan was één van onze sterwetenschappers, groter dan het leven, met een ongegeneerd ongeremde gedrevenheid voor het beste van de natuurkunde bij het Instituut Lorentz, bij het Leids Instituut voor Natuurkunde en bij de gehele…

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

De zuurstofomzetting door moleculaire koperkatalysatoren verloopt anders dan tot nu toe werd gedacht. Michiel Langerman van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) wist de werking van koperkatalysatoren voor deze belangrijke reactie op te helderen. Deze kennis biedt mogelijkheden om nieuwe…

Promovenda Jiangnan Ding onderzoekt hoe je een blok rubber zo kunt ontwerpen dat het dienst kan doen als een mechanische computerbit. Zo'n zogenaamd mechanisch metamateriaal wordt op een specifieke manier samengeperst om de vorm te veranderen. ‘Met een heel eenvoudig materiaal kunnen we in de toekomst…

Waarom krijgt de één mentale klachten na nare ervaringen in de jeugd en de ander niet? Om daar achter te komen, zoekt het Leidse onderzoeksproject THRIVE deelnemers tussen de 18 en 24 die onder meer hun brein in de hersenscanner willen laten bekijken. Meld je aan en help om meer inzicht te krijgen in…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

In de Bronstijd werden in Europa veelvuldig bronzen voorwerpen zoals bijlen, zwaarden en sieraden bewust achtergelaten op specifieke plaatsen in het landschap. Uit promotieonderzoek van de Leidse archeoloog Marieke Visser blijkt dat deze handelingen uitingen waren waarmee men zich verhield tot de wereld…

Met markeringen maakt Mapping Slavery in Leiden het slavernijverleden van de sleutelstad zichtbaar. Waarom is dit belangrijk en wat betekent het voor de samenleving van nu? Voorafgaand aan het plaatsen van de markeringen werd er op 24 maart door een panel gesproken over het slavernijverleden van de…

Natuurkundige Milan Allan gaat een instrument bouwen dat het onderzoek naar supergeleiding verder kan brengen. Hij krijgt daarvoor een ERC Consolidator Grant van twee miljoen euro in vijf jaar tijd. Met zijn programma PairNoise wil hij gepaarde elektronen kunnen waarnemen die ook blijken voor te komen…

De energietransitie is al een enorme uitdaging voor de samenleving, maar duurzaam grondstofgebruik is nog ingewikkelder. Toch is die minstens zo urgent. Ester van der Voet werkt er al decennia aan, onder meer binnen de Verenigde Naties. Per 1 februari is ze hoogleraar bij het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Wie heeft de collecties van musea bijeengebracht? Het antwoord op die vraag lijken vrijwel altijd mannen te zijn. Op een aantal zeldzame uitzonderingen na, lijken vrouwelijke verzamelaars niet te bestaan. Toch waren ze er wel degelijk. Voor het project Museums, Collections and Society gaat onderzoeker…

Op basis van haar onderzoek naar complexe gezinsproblematiek wint forensisch pedagoog Sabine van der Asdonk de Gratama Wetenschapsprijs 2021, een wetenschapsprijs voor jonge, talentvolle wetenschappers van de universiteiten van Leiden en Groningen. In haar laudatio roemt de jury Van der Asdonks excellente…

Veertien Nederlandse studenten vlogen naar de Filipijnen voor een internationale cursus Water and watermanagement samen met veertien Filipijnse studenten. Water en rijst, daar draaide het om tijdens lezingen, discussies en veldonderzoek. En natuurlijk om netwerken, in een maand die voorbij flitste als…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

In de Hortus botanicus heeft de penisplant Amorphophallus decus-silvae korte tijd in bloei gestaan. Na twee dagen was de bloei voorbij en is het stuifmeel, dat de mannelijke bloempjes hebben geproduceerd, verzameld. Voor zover de plantenexperts in de tuin kunnen nagaan, was dit pas de derde keer dat…

Het farmaceutische bedrijf Janssen kreeg op 11 maart goedkeuring om zijn coronavaccin op de Europese markt te brengen. Daarmee is Janssen het vierde bedrijf dat groen licht krijgt van het Europees Geneesmiddelenagentschap. Als lead van de Janssen Campus in Nederland was Biologie-alumnus Bart van Zijll…