Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

Een internationaal team van wetenschappers, geleid door astronomen van de Sterrewacht Leiden, heeft met de James Webb-ruimtetelescoop ontdekt dat belangrijke ingrediënten voor het maken van potentieel leefbare werelden aanwezig zijn in protosterren in een vroeg stadium, waarin nog geen planeten zijn…

Zoeken naar atmosferen rondom planeten buiten ons zonnestelsel is zoeken naar buitenaards leven. Sterrenkundige Sebastian Zieba gebruikte data van de James Webb Space Telescope om kleine rotsachtige exoplaneten te bestuderen, maar vond nog geen buitenaardse wezens. Toch zijn zijn bevindingen erg interessant…

Nienke van der Marel krijgt de New Horizonsprijs in de natuurkunde toegekend voor haar baanbrekende onderzoek naar planeetvorming. Deze prijs gaat naar jonge, veelbelovende onderzoekers in de natuurkunde of wiskunde. De astronome en haar collega’s vonden het eerste observationele bewijs voor stofvallen…

Uit de Duurzaamheidsmonitor 2023 blijkt dat de Universiteit Leiden haar duurzaamheidsinspanningen krachtig voortzet.

De Universiteit Leiden biedt astrofysicus Sara Seager een eredoctoraat aan voor haar werk op het gebied van exoplaneten.

Universiteit Leiden staat op de vijfde plaats in de SustainaBul, de duurzaamheidsranking van universiteiten en hogescholen.

Een internationaal team van wetenschappers, met onder andere Xander Tielens van de Sterrewacht Leiden, heeft met behulp van ruimtetelescoop Hubble en het ALMA-observatorium aangetoond dat uv-straling van zware sterren kan verhinderen dat planeten ontstaan. De onderzoekers publiceren hun bevindingen…

Onderwijs, Sociaal, Onderzoek

Telescopen produceren waanzinnige beelden zoals die van de Paardenkopnevel en zwarte gaten. Maar hoe echt zijn deze beelden? Astronoom Frans Snik van de Sterrewacht legt in een artikel van NEMO kennislink uit hoe het zit.

Na maanden voorbereiding werd het heel spannend: zou de lucht boven Leiden op tijd opklaren voor de beloofde voorstelling van flonkerende sterren en planeten? Honderden Leidenaren gingen op 25 september op sterrenjacht. Ze werden zich meer dan ooit bewust van de effecten van lichtvervuiling.

Hoe verleid je onderzoekers die gewend zijn om in helder afgebakende disciplines onderzoek te doen om toch interdisciplinair te werken? Kersvers Universiteitshoogleraar Arnold Tukker vertelt.

Leren samenwerken met mensen van andere disciplines, daar draait het om bij de Master Honours Challenges. In teams pakken studenten een vraagstuk aan voor een organisatie of de samenleving als geheel. Twee deelnemers vertellen wat hun vak bijzonder maakte. ‘Het geeft een bij vlagen ongemakkelijk, maar…

Onderwijs, Organisatie

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Tijdens het bestuderen van zestien jaar aan meetgegevens van jonge sterren ontdekte de Leidse masterstudent Sam de Regt dat twee van die sterren nog gehuld waren in geboortewolken. Nog niet eerder bracht iemand deze twee sterren zo scherp in beeld. Hij publiceert zijn opschoonmethode en de nieuwe afbeeldingen…

Duurzaamheidsonderzoekers kunnen een belangrijke rol spelen in de energietransitie. Maar wat als partners (nog) helemaal niet duurzaam zijn en als wetenschap ook nadelige effecten heeft? Onderzoeker Thomas Franssen geeft hierover op 16 december een online lezing en daarna is er ruimte voor debat. 'Schone…

Het college van bestuur heeft Ineke Sluiter en Arnold Tukker benoemd tot Leids Universiteitshoogleraar.

‘Onderwijs heeft altijd al heel erg mijn interesse gehad’, aldus de gepassioneerde Michiel Hogerheijde. Hij was al voorzitter van de opleidingscommissie Sterrenkunde en geeft al vele jaren les. Maar sinds 1 oktober is hij ook de nieuwe opleidingsdirecteur bachelor Sterrenkunde. ‘Ik vind het ontzettend…

In 2022 is Leiden dé Europese stad van de wetenschap. De voorbereidingen zijn in volle gang, dus we geven je graag een kijkje achter de schermen. Dit keer praten we met Ewine van Dishoeck. Zij is de trekker van het jaarprogramma voor de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Wat Ewine betreft kan…

De Leidse masterstudent Arend Moerman heeft een tien gekregen voor zijn afstudeeronderzoek naar de simulatie van de chaotische interacties van drie zwarte gaten. Uit de simulaties blijkt dat lichtere zwarte gaten elkaar meestal wegslingeren, terwijl zwaardere vooral samensmelten. Het onderzoek, een…

De NSE is afgenomen in het eerste kwartaal van 2024. Een derde van de studenten aan de Universiteit Leiden vulden de enquête in. Docentwaardering en sfeer zijn hoog beoordeeld, arbeidsmarktvoorbereiding en studentenwelzijn blijven ontwikkelpunten.

Het doel van de Honours Class ‘Sustainability Beyond Frustration: Saving the Planet as an Academic Skill’, een internationale en interdisciplinaire samenwerking, is om de ideeën van studenten over duurzaamheid te presenteren aan de experts die ze weten toe te passen.

Ruimtetelescoop Euclid is in staat om de geheimen van het heelal te ontrafelen. Dat laten de afbeeldingen zien die ESA vandaag heeft gepubliceerd, volgens de astronomen die met de data van de telescoop werken. De beelden overtreffen alle verwachtingen. De wetenschappers binnen het Euclid-consortium,…

Festival, Kennis door de Wijken

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Wat gebeurt er als alle verlichting in een groot gedeelte van de stad wordt uitgezet? Hoeveel sterren kun je zien zonder al die lichtvervuiling? Dat gaan wetenschappers, kunstenaars en inwoners van Leiden samen onderzoeken tijdens Seeing Stars Leiden, op 25 september. ‘Leiden is de ideale plek voor…

In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…

Per 1 september volgt Pablo Pandocchi Thirza van 't Rood op als student-lid van het Instituutsbestuur het komend academisch jaar. Het IB is verantwoordelijk voor alle zaken die het instituut aangaan, van onderwijs tot onderzoek op het gebied van antropologie en sociologie. Tweedejaars student CADS Pablo…

De verwachtingen van sterrenkundigen worden al meer dan een jaar overtroffen door de prachtige beelden van de James Webb-telescoop. De foto’s zijn fascinerend om te zien, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Universitair docent Melissa McClure legt uit.

Vanaf woensdag 13 juli 2022 zal Leiden 4 dagen lang het Europees wetenschappelijke middelpunt zijn met het grootste interdisciplinaire congres van Europa, het EuroScience Open Forum (ESOF). We spreken met Marja Spierenburg, hoogleraar Anthropology of Sustainability and Livelihood. Naast keynote speaker…

Zeven Leidse hoogleraren zijn benoemd tot lid van De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De installatie van de in totaal drieëntwintig nieuwe leden vindt plaats op maandag 13 september.

Met een zelf omgebouwde rode camper gaan biologen en tweelingbroers Kevin en Marvin Groen op natuuravontuur in Oost-Europa. Samen gaan ze op zoek naar wilde dieren, mooie natuur en plekken om te sporten. Van een lange zoektocht naar een beer in de Slowaakse wildernis tot de ontdekking dat er pelikanen…

Het Sustainable City Lab The Hague wordt een knooppunt dat Haagse organisaties die werken aan duurzaamheid verbindt met onderzoek en onderwijs van de Universiteit Leiden. ‘We gaan in onze eigen achtertuin aan de slag met complexe duurzaamheidsuitdagingen’, zegt projectleider Eefje Cuppen.

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van de Nederlander Martijn Oei heeft het grootste paar straalstromen bij een zwart gat ooit ontdekt. De 'jumbojets' zijn samen 140 Melkwegen lang. De Leidse Sterrewacht speelt een prominente rol in het onderzoek. De publicatie siert op 19 september…

Evenement

Lezing

Na tien jaar en één dag heeft de Sterrewacht een nieuwe bestuurder. Per 1 september zet Ignas Snellen de lijnen uit voor het astronomisch instituut. In dit interview leer je Ignas kennen. Nou ja, een beetje dan. Daarom legden we hem ook nog vijf dilemma’s voor en vroegen de mensen om hem heen wie hij…

Meer papers, meer beurzen, meer studenten: op universiteiten is constante groei nog altijd de gouden standaard. Die mentaliteit zit ons in de weg bij het oplossen van complexe, maatschappelijke problemen als de klimaatcrisis, betogen neurowetenschappers Anne Urai en Clare Kelly.

Kwalitatief goed onderwijs, onderzoek waarbij verschillende faculteiten betrokken zijn, samenwerking tussen universiteiten en de middelen vanuit het Rijk om dat mogelijk te maken. Daar ging het op 28 juni over tijdens een werkbezoek van de vaste Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de…

Maar liefst zeven Leidse FWN-studenten ontvingen maandag 29 november een Jong Talent Prijs van de Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen. Mark van den Bosch en Karlijn Kruiswijk sleepten een afstudeerprijs in de wacht, een groep jonge astronomen won de ET Outreach Award en de andere vijf…

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Congres/symposium

Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het volledige…

Universitaire plechtigheid