26 september is de Europese Dag van de Talen. Er zijn 24 officiële talen in Europa, maar er worden in totaal zo’n 200 talen gesproken op ons continent. Wat hebben we aan al die verschillende talen? En moeten we allemaal Azerbeidzjaans of Zweeds gaan leren? We vragen het Lisa Cheng, hoogleraar Algemene…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

Tom Roth wil achterhalen hoe orang-oetanvrouwtjes een aantrekkelijke partner kiezen en zo een 'Tinder' voor orang-oetans ontwikkelen om te kunnen voorspellen of tussen twee apen wel of geen vonk zal overslaan. 'Aap Amos is heel populair, want hij heeft mooie haren en grote wangflappen', vertelt de Leidse…

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Prof. dr. Hanneke Hulst is benoemd tot Wetenschappelijk Directeur van het Instituut Psychologie door het bestuur van de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Zij start per 1 februari 2024 voor een periode van 3 jaar en volgt daarmee Andrea Evers en interim directeur Serge Rombouts op.

Hoogleraar Jenny Doetjes heeft een NWO-subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar de cross-linguïstische eigenschappen van hoeveelheidsuitdrukkingen en de invloed van ons brein op taal.

Cognitief psychologen Eliska Prochazkova en Mariska Kret van de Universiteit Leiden hebben een Ig Nobelprijs gewonnen met hun onderzoek naar de romantische klik tussen mensen. Ze ontdekten dat de aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding…

Binnen het recht krijgen neurowetenschappelijke bevindingen steeds meer aandacht. Zo kan hersenontwikkeling bijvoorbeeld relevant zijn bij vraagstukken over participatie door jongeren. Minderjarigen hebben op grond van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) het recht om betrokken…

Mariska Kret is onderscheiden met de European Research Council (ERC) Public Engagement with Research Award 2022. De Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret overtuigde de jury door het publiek te betrekken bij haar onderzoek naar de emoties van mensapen: 'RecognizeYourself - Bringing science to…

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

Een internationaal onderzoeksteam gaat op jacht naar onzichtbare soorten op de Galapagoseilanden. De diversiteit onder bacteriën en andere microscopisch kleine organismen is niet meteen te zien, maar wél essentieel voor de natuur. Zoals voor ‘reuzenmadeliefjes’: bedreigde inheemse planten.

Een patent op misschien wel een sterk, nieuw antibioticum. En een helder overzicht van veelbelovende invalshoeken om een belangrijke resistentietactiek van bacteriën te overwinnen. In één week tijd promoveren twee Leidse onderzoekers op een belangrijke stap in de strijd tegen bacteriën die steeds resistenter…

De duidelijke daling van dodelijk vuurwapengeweld in de EU is sinds 2012 stil gevallen en sommige landen -zoals Zweden- kampen zelfs met een stijging. Een wapenwedloop onder drugscriminelen en de toegenomen illegale beschikbaarheid van vuurwapens kunnen leiden tot meer crimineel en wapengeweld. Dat…

Biologisch chemicus Nathaniel Martin en zijn team ontvangen een NWO-beurs om te onderzoeken hoe het blokkeren van het ‘NNMT’-enzym kan helpen bij het bestrijden van bepaalde typen kanker. Experimenten met muizen zijn alvast veelbelovend. Samen met het Nederlands Kanker Instituut hoopt Martin de techniek…

Hans Slabbekoorn is gespecialiseerd in dierengeluiden. Per 1 juli is hij benoemd tot hoogleraar Akoestische ecologie en gedrag. Een enorme waardering, meent de kersverse professor. ‘Deze baan gaat nooit vervelen, of ik nu de urban jungle bestudeer, of marien lawaai.’

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

Vier onderzoekers van Universiteit Leiden krijgen Open Competitie-subsidies van de NWO in het domein Exacte en Natuurwetenschappen. Het gaat onder andere om onderzoek naar afweercellen in tumoren, antibioticaresistentie en magnetische halfgeleiders.

Micro-organismen die tijdelijk ‘in slaap vallen’ spelen een belangrijke rol bij de evolutie en het voortbestaan van de populatie waar ze deel van uitmaken. Wiskundige Shubhamoy Nandan deed onderzoek naar die ‘sluimerstand’ bij micro-organismen op basis van een vernieuwend wiskundig model.

‘Werken in Leiden is een droom die uitkomt.’ Ákos Kovács studeerde in zijn geboorteland Hongarije en werkte in Duitsland, Denemarken en Groningen. Sinds september is hij hoogleraar Microbioom-ecologie bij het Instituut Biologie Leiden en hij werkt meteen volop met collega’s samen om ontdekkingen te…

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben ontdekt hoe malariaparasieten ontkomen aan het afweersysteem van muggen. Het zogenoemde QC-enzym verandert eiwitten aan de buitenkant van de malariaparasiet op zo’n manier dat de afweercellen de parasiet niet meer kunnen herkennen.…

‘Ik had niet verwacht dat ik de beurs zou ontvangen, maar het biedt wel ruimte voor een heel gaaf onderzoek,’ vertelt Michelle Spierings. De onderzoeker van het Instituut Biologie Leiden (IBL) heeft een Veni-beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO, voor maximaal 280.000 euro.

Hoe kan het dat vlinders van dezelfde vlindersoort verschillende patronen op hun vleugels hebben? Volgens onderzoekers Ben Wielstra en Emma Berdan, van het Institute of Biology Leiden (IBL), ligt het antwoord bij supergenen. Dit zijn stukken van een chromosoom met daarin veel genen die sterk aan elkaar…

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de theorie van de evolutie van sterrenstelsels: dat stervormende sterrenstelsels…

Filosofie-alumna Naomi Rebekka Boekwijt keert 20 juni terug naar de universiteit. Ze presenteert in Plexus haar nieuwste roman' Stemmen'. ‘Ik wilde laten zien dat het anders kan in de psychiatrische zorg.’

Tien Leidse sociale wetenschappers hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. Met deze Open Competitie geeft NWO onderzoekers de kans om kleine, risicovolle, vernieuwende of veelbelovende onderzoeksprojecten te starten.

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Vaardigheden is één van onze onderwijsvisie-ambities (Learning@LeidenUniversity).

Joris van der Voet, universitair hoofddocent en onderzoeker bij het Instituut Bestuurskunde, gaat de komende jaren onderzoek doen naar topambtenaren en hoe zij keuzes maken en hun prioriteiten stellen. Voor het onderzoek ‘Aandachtige ambtenaren’ heeft hij een Vidi-beurs van 800.000 euro gekregen. Het…

Een gong op de binnenplaats van Museum de Lakenhal nodigt mensen van buiten naar binnen. Welkom in een expositie vol verrassingen, het resultaat wanneer kunst en wetenschap de handen ineen slaan om intuïtie te verbeelden. Lonneke Gordijn van Studio Drift en Andrea Evers van de Universiteit Leiden tekenen…

Wat vragen mensen zich af op social media? Universitair docent Matthijs Westera ontvangt een NWO-beurs om te onderzoeken waarnaar mensen online nieuwsgierig zijn.

Onderzoeker Max van Duijn en promovendus Bram van Dijk passen taalmodellen toe op verhalen verteld door kinderen om zo hun inlevingsvermogen te onderzoeken. Voor dit onderzoek ontvingen zij de Best Paper Award tijdens de Computational Natural Language Learning conferentie in Singapore.

Voor heel even was Universiteit Leiden het centrum van de taalkundige wereld. Begin september vond het 48ste jaarlijkse Societas Linguistica Europaea Congres plaats, dat voor de derde keer in Leiden werd georganiseerd. Bijna 600 taalwetenschappers kwamen uit alle hoeken van de wereld naar de sleutelstad…

Onderwijs heeft geleid tot een enorme vooruitgang in geletterdheid, technologie en wetenschap, maar ook gezorgd voor meer ongelijkheid. Dat blijkt uit het internationale Unesco-onderzoek ‘Reimagining Education: the Science and Evidence-based Education (ISEE) Assessment’. Vanuit de Universiteit Leiden…

Jelena Prokic, universitair docent en onderzoeker bij het Leiden University Centre for Digital Humanities, gaat studenten voorbereiden op de uitdagingen en mogelijkheden van de digitale wereld. In september starten zes cursussen over onder meer statistiek en het digitaal doorzoeken van teksten. Daarvan…

Postdoc en taalwetenschapper Evelyn Bosma ontvangt voor haar proefschrift de Keetje Hodshonprijs. Voor haar onderzoek over meertaligheid van Friese kinderen won Bosma eerder al de Klokhuis Wetenschapsprijs en de Wetenschapsprijs Campus Fryslân.

In een gesprek geef je allerlei informatie aan de luisteraar. Zo kun je aangeven dat je zeker van iets bent, of dat je het via via hebt gehoord. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal krijgt een Vici-beurs om te onderzoeken of de manier waarop mensen dit doen taalafhankelijk is.

Het begrijpen hoe we met elkaar communiceren en wat communicatie met ons doet is van essentieel belang. In haar oratie bepleit Nivja de Jong het rechttrekken van de ongelijke waardering in de maatschappij.

Orthopedagoog Maretha de Jonge behandelt de fabel ‘Van te veel tv kijken word je autistisch’. "Het kan goed zijn dat veel tv kijken niet de oorzaak is van autisme, maar een gevolg van moeite met de sociale wereld", aldus de Jonge.

Taal stuurt de manier waarop we de wereld zien, is de stellige overtuiging van universitair docent Sara Petrollino. Een NWO XS-beurs stelt haar in staat om die hypothese te testen bij het Ethiopische Hamar-volk. ‘Het idee dat iedereen in geometrische vormen denkt, is cultureel bepaald.’

De verwerving van een tweede taal is volgens Nivja de Jong ‘het mooiste onderwerp van de taalwetenschap’. Als recent benoemde hoogleraar Tweedetaalverwerving en didactiek gaat ze aan de slag met de vraag hoe je mensen zo’n nieuwe taal het best kunt leren.

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Sommige kinderen beginnen hun leven met een achterstand. Soms zelfs al voor ze geboren zijn. Een nieuw onderzoeksproject waar professor Wessel Kraaij van de Universiteit Leiden bij betrokken is, onderzoekt hoe data science kan helpen om ook deze kinderen een goede start te geven.

Een NWO Veni-aanvraag van Linda Geven, universitair docent bij de afdeling Strafrecht & Criminologie, is gehonoreerd. De komende drie jaar gaat zij besteden aan onderzoek naar valse bekentenissen in politieverhoren.

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

Ze is vier dagen in de week projectmanager bij het LIACS en daarnaast traint ze zes dagen in de week met het Nederlands team Paraklimmen. Christiane Luttikhuizen combineert haar werk bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen met klimmen op hoog niveau.

Daar staan ze dan voor hun onderzoeksposters, onze bachelorstudenten van het Honours Research Bachelor Project en de studenten van de research master Psychologie. Geïnteresseerde medestudenten, promovendi, postdocs en docenten luisteren naar hun verhalen op de jaarlijkse Wetenschapsmiddag van het Instituut…

Onderzoek naar hoger onderwijs bevordert de kwaliteit van het onderwijs. En die investeringen betalen zich dubbel en dwars terug in welzijn en welvaart. Dit betoogt hoogleraar onderwijswetenschappen Roeland van der Rijst in zijn oratie.

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…

Je stemming telt mee of je twee tonen beluistert als omhoog of omlaag gaand. ‘Onze waarneming van geluid lijkt door meer bepaald dan onze oren’, zegt psycholoog Anne Bolders daarover. Zij ziet ook verband tussen emotioneel op sterke prikkels reageren en de gevoeligheid van het gehoor. Promotie op 2…