Een kraai die met een emmertje eten kan optakelen of vogels die na een jaar nog hun verstopte eten terugvinden: zijn ze intelligent of gewoon handig? Die vraag stelde dagblad Trouw aan gedragsbioloog Carel ten Cate. 'Ik zou het pas intelligentie noemen als ze hun slimmigheid op meerdere terreinen to…

ICLON, Wiskunde en Natuurwetenschappen

Hoe maak je relevante lessen over toen voor leerlingen van nu? Daarover ging het op de ICLON-nascholingsdag Geschiedenis, want geschiedenisonderwijs kan bijdragen aan de burgerschapsdoelen in het onderwijs.

Dit document is opgesteld naar aanleiding van de wereldwijde uitbraak van COVID-19 die de antropoloog danig belemmert in de kern van haar onderzoek, namelijk het doen van etnografisch veldwerk in zowel binnen- en buitenland maar bijna altijd op locaties buiten de FSW.

Overmand door emoties? Vergeet het maar. Emoties zijn het resultaat van rationele afwegingen. Precies tegenovergesteld aan wat de meeste mensen geneigd zijn te denken. Behalve dan psycholoog Nico Frijda en met hem vele lichtingen psychologen, nationaal en internationaal, die sinds 1986 zijn gegrepen…

De Afdeling Jeugdrecht heeft meegewerkt aan een onderzoek naar vermiste kinderen in de Europese Unie. Het doel van het onderzoek was om maatregelen te verbeteren die genomen worden wanneer kinderen vermist worden in EU lidstaten.

Evolutiebioloog Menno Schilthuizen zoekt evolutiepatronen achter asymmetrische vormen bij dieren. Van bijna geen enkel dier is de linkerhelft namelijk precies hetzelfde als de rechterhelft. Schilthuizen, hoogleraar Kenmerkevolutie en Biodiversiteit aan de Universiteit Leiden en werkzaam bij Naturalis,…

De zebravis is erg geschikt om de infectie van tuberculose te bestuderen. Leidse onderzoekers hebben experimenten met zebravisembryo’s nu weten te automatiseren, zo schreven ze op 16 februari in het vakblad PloS ONE. De verspreiding en bestrijding van de tbc-infectie kan hiermee sneller en beter bestudeerd…

Na een gebroken nacht verergeren de klachten van mensen aan suïcide denken. Dat ondekten psychologen Liia Kivelä en Niki Antypa in hun onderzoek naar de korte termijn-risicofactoren van zelfdoding. Slaapproblemen aanpakken speelt volgens hen een cruciale rol spelen in suïcidepreventie.

In dit jaaroverzicht van 2023 laat Faculteit der Sociale Wetenschappen zien waar we trots op zijn. Aan deze projecten in onderzoek en onderwijs hebben we hard gewerkt.

Het klinkt betrouwbaar: ‘Onderzoek heeft aangetoond dat…’, maar is het dat ook? Lees in het wetenschapsdossier ‘Van data naar inzichten: het belang van goede onderzoeksmethoden' hoe de Universiteit Leiden bijdraagt aan betrouwbaarder sociaalwetenschappelijk onderzoek.

Via een 6 tal publicaties, met bijdragen van Joanne van der Leun, Jelmer Brouwer, Tim Dekkers en Maartje van der Woude, wordt er tussen 7 – 18 maart op het Border Criminologies Blog reeds een kijkje in de resultaten van het onderzoeksproject'“Decision-making in Dutch Borderlands” gegeven.

Moet er te midden van het erfgoed van de oude vissershaven van Middelharnis een nieuwe brug komen? Dat was de case-study waar studenten van archeoloog Martijn Manders zich over bogen. Ze bezochten de haven zelf en haalden de lokale krant Eilanden Nieuws.

Honderden nagebootste micro-organen op een chip, met minuscule kanalen die als bloedvaten dienen. Ze kunnen de geneesmiddelenontwikkeling naar een hoger plan tillen en dierproefgebruik verminderen. Leidse onderzoekers en hun spin-off bedrijf Mimetas gaan hun ’organs-on-a-chip’ nu op de markt brengen…

Voor het doen van medisch onderzoek bouwen onderzoekers vaak weefsel na in het laboratorium. Met de zogeheten organ-on-a-chiptechnologie wordt een soort kunstorgaantje gemaakt, inclusief bloed dat er doorheen stroomt. Zo ontstaat een levensechte testsituatie voor medicijnen of het onderzoeken van ziekteprocessen.…

Onderzoekers van de Universiteit Leiden onder leiding van Mario van der Stelt (Leids Instituut voor de Chemie) wijzen ‘gouden standaarden’ aan om nieuwe pijnstillers te ontwikkelen die gebaseerd zijn op de medicinale werking van cannabis. Publicatie in Nature Communications.

Het immuunsysteem speelt een paradoxale rol bij de uitzaaiing van borstkanker. Dat ontdekte Kelly Kersten in haar promotieonderzoek. Sommige immuuncellen dragen bij aan uitzaaiingen, terwijl andere cellen kunnen worden aangezet om chemotherapie effectiever te maken. Promotie op 7 februari.

In de puberteit zien ouders hun lieve, sociale kinderen vaak veranderen in egocentrische ‘hotelgasten’ die enkel aan zichzelf denken. Maar pubers worden juist steeds beter in het afwegen van ieders belang, ontdekte ontwikkelingspsycholoog Rosa Meuwese. Promotie op 31 oktober.

Onbemande luchtvaartuigen, vaak kortweg aangeduid als drones, zijn eenvoudig en goedkoop verkrijgbaar en alom wordt verwacht dat het civiele gebruik van drones door burgers, bedrijven en overheden de komende jaren enorm zal toenemen. Dit roept vragen op over wat technisch mogelijk is, wat juridisch…

Met een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro gaat hoogleraar Mathematische Biologie Roeland Merks op zoek naar manieren om rommelige en lekke bloedvaten in tumoren aan te pakken. Hiervoor combineert hij op een unieke manier wiskundige simulaties met labexperimenten.

Diefstal, prostitutie, waarzeggerij of moord. Historicus Manon van der Heijden onderzoekt met studenten Haagse vonnisboeken uit de periode 1600 tot 1800. Ze brengen misdaden en veroordeelden in kaart en werpen nieuw licht op de Gevangenpoort. Het team doet veel ontdekkingen, zoals het hoge aantal veroordeelde…

Een meerderheid van de Russen heeft een positief beeld van Nederland, blijkt uit een onderzoek dat op vrijdag 14 februari werd gepresenteerd tijdens een symposium op de Campus Den Haag. Of de positieve opvattingen van Russen ook zullen leiden tot een doorbraak in de betrekkingen tussen Nederland…

Dr. Annemarie H. Meijer van het Instituut Biologie Leiden gaat een nieuw Marie Curie trainingsnetwerk coördineren dat 3,7 miljoen subsidie ontvangt van de Europese Commissie. Het vierjarige project begint in januari 2012 en heet: “FishForPharma: Training Network on Zebrafish Infection Models for Pharmaceutical…

Biopinters waarmee wetenschappers complexe weefsels en organen kunnen namaken. Het klinkt als science-fiction, maar niet voor Alireza Mashaghi en zijn collega’s van het Leiden Academic Centre for Drug Reserch. Hun lab is onlangs uitgerust met twee ultramoderne bioprinters: BioX en LumenX+. Mashaghi:…

Deze week in Nature Chemistry & Biology: onderzoekers van de Universiteit Leiden en het AMC hebben een methode ontwikkeld om het enzym GBA1 zichtbaar te maken in levende cellen. Patiënten met de ziekte van Gaucher hebben een tekort aan dit enzym.

Op dinsdag 14 februari 2017 verdedigde Kees van Gageldonk zijn proefschrift ‘Op zoek naar onderzoek. De totstandkoming van de onderzoekfunctie in het hoger beroepsonderwijs' in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden. Promotor: prof.dr. W. Otterspeer en co-promotor dr. P.J. Slaman.

DNA-onderzoek is veel minder hard dan altijd werd gedacht, zo blijkt uit artikelen in het Forensic Science International: Genetics en het Nederlands Juristenblad.

Oratie uitgesproken door prof.dr. R.M. van der Rijst bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Onderwijswetenschappen aan het ICLON van de Universiteit Leiden op vrijdag 13 september 2024

Ontdek de cursus Anatomie lichamelijk onderzoek en Injectietechnieken van schouder en knie van Boerhaave Nascholing. Lees hier meer!

Na 41 jaar neemt Meindert Danhof, hoogleraar Farmacologie, op 31 maart afscheid van het Leiden Academic Centre for Drug Research. Een symposium ter ere van hem, voorafgaand aan het afscheidscollege, laat zien wat er in die periode bereikt is. Danhof kijkt met plezier terug.

Proactieve zebravissen blijken een veel sterker waak-slaapritme te hebben dan reactieve vissen. Bij de meest reactieve vissen blijkt een ritme zelfs compleet te ontbreken. Dat blijkt uit onderzoek van Leidse biologen, in december 2018 gepubliceerd in het blad BMC Biology.

Islamitisch bankieren, vrijheid van religie, LGBTQ+-acceptatie en educatie zijn onderwerpen die Europese moslims belangrijk vinden voor hun toekomst. Dat blijkt uit een vragenlijst van hoogleraar Islam en het Westen Maurits Berger. De vragenlijst is het startpunt van zijn citizen science project, waarin…

Het is moeilijk om je een andere samenleving voor te stellen dan een hiërarchische natiestaat. Dat komt deels doordat we alternatieve voorbeelden uit het verleden verwaarlozen, betoogt archeoloog Lewis Borck in het Journal of Contemporary Archaeology.

Met een speciaal lab stond de Leidse onderzoeksgroep Comparative Psychology and Affective Neuroscience (CoPAN) deze zomer drie weken in Apenheul om bezoekers de kans te geven deel te nemen aan wetenschappelijk psychologisch onderzoek. Verschillende soorten onderzoek voor volwassen kwamen aan bod. Kinderen…

Brenda M.S. da Silva en collega's hebben de

Binnen het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) wordt in verschillende onderzoeksprojecten gebruik gemaakt van pathogene micro-organismen van risicogroep 3. Voor het werken met deze ziekteverwekkers beschikt het LUMC over een onderzoekslaboratorium met hoge inperking om de experimenten voor mens…

In Psychologielab op Wielen doen we samen met burgers innovatief onderzoek. Met ons mobiele lab rijden we naar de mensen toe in het hele land. Op straat slaan we een brug tussen wetenschap en maatschappij.

Bijzondere klanken bij Beekse Bergen deze zomer: Leidse biologen hingen een drum in het verblijf van de chimpansees. Het doel: onderzoeken of de apen ritmegevoel hebben. De chimpansees vermaakten zich prima en wat bleek: iedere aap had een unieke manier van trommelen. DeMorgen en het Jeugdjournaal besteedden…

De hersenen zijn een complex weefsel, en onderzoek doen naar medicijnen voor hersenaandoeningen is zo mogelijk nog complexer. Elizabeth (Liesbeth) de Lange, hoogleraar Voorspellende Farmacologie, pleit voor een zeer gestructureerde aanpak. ‘Het is eigenlijk net als Mastermind spelen.’ Oratie op 22 m…

Na een intensief maar leerzaam jaar mochten vrijdag 24 juni alle studenten van het het Leiden Leadership Programme hun honourscertificaat in ontvangst nemen. De middag in de Marekerk kende een extra feestelijk tintje, want de Leidse Honours Academy vierde tevens het eerste lustrum van haar succesvolle…

Bij ADHD denken we vaak aan drukke jongens die om ons heen en weer stuiteren, vol met energie zitten en erg creatief zijn. Maar komt ADHD bij meisjes dan niet voor?

Om ervaren professionals die werken op het snijvlak van publiek en privaat optimaal uit te rusten voor deze cruciale uitdagingen, en in het belang van levenslang leren, ontwikkelt het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden een hoogwaardig onderwijs programma. We zetten een exclusief programma…

In een filmpje van politieke partij Denk werd een GroenLinks-Kamerlid ‘hypocriet’ genoemd. Het Arabische gebruikte woord ‘munafiq’ is een term die door fanatieke moslims geïnterpreteerd kan worden als een vorm van afvalligheid en een oproep om op te treden. Hoogleraar Islam en het Westen Maurits Berger…

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt wat hormonale schommelingen doen met gedrag en welzijn van vrouwen. De nationale wetenschapsfinancier NWO honoreert haar onderzoek met een Vici-beurs; eerder dit jaar ontving ze een ERC Consolidator Grant. Lees het interview met De Bruijn over haar onderzoek.

Menzo Havenga, CEO van Batavia Biosciences op het Leiden Bio Science Park (LBSP), heeft een stokpaardje: de zogenoemde “Clinical Development Board”. Die moet ervoor zorgen dat onderzoek met hoge impact resulteert in hoogwaardige producten die uiteindelijk bij de patiënt terechtkomen.

Om de juiste klinische beslissingen te nemen of effectieve diagnostische testen en behandelingen te kunnen ontwikkelen, is het belangrijk om de onderliggende mechanismen van een aandoening of een bepaald gedrag te begrijpen.

Australië wil een wet invoeren die het mogelijk maakt de identiteit van anonieme internettrollen op te eisen. Is zoiets ook in Nederland denkbaar?

’Het is niet omdat het uit de natuur komt, dat het ook per definitie een optimaal medicijn is voor het menselijk lichaam’, zegt hoogleraar biologische chemie Nathaniel Martin. Daarom maakt een groep Leidse onderzoekers een verbeterde chemische versie van het veelgebruikte antibioticum vancomycine. Ze…