Stofdeeltjes in de ruimte vormen de basis voor nieuwe sterren en planeten. Maar waar bestaan die stofdeeltjes uit, en hoe gedragen ze zich? Sascha Zeegers onderzocht het. Promotie op 1 november.

Ondanks de snelle vooruitgang in zonne- en windenergie blijft een volledig schone energievoorziening een enorme uitdaging. Sectoren als de zware industrie en de transportsector kunnen nog niet zonder koolstofhoudende brandstoffen. Willen we toch de klimaatdoelen behalen, dan moet ook in deze sectoren…

Als de tokay gekko zijn staart verliest, groeit de nieuwe aan vanuit stamcellen bij de stomp. Spieren, bot en huid ontstaan elk vanuit specifieke stamcellen. Deze vinding van bioloog Luthfi Nurhidayat kan interessant zijn voor regeneratieve geneeskunde bij mensen. Hij promoveert 9 januari.

Oratie

Wie wel eens in een heldere nacht naar boven heeft gestaard, begrijpt waarom de mensheid gefascineerd is door het heelal. Dit rijk geïllustreerde boek voedt die fascinatie. In een toegankelijke stijl schetst Harm Habing de geschiedenis van de sterrenkunde.

Over geschiedenis van de sterrenkunde van radioastronomie tot exoplaneten, de revolutionaire ontwikkeling van de naoorlogse sterrenkunde.

Religion, Philosophy, and the Pre-modern World

Egyptoloog Nico Staring vertelt in de Volkskrant hoe een Nederlandse natuurkundige en nazi-jager een museumstuk zou hebben meegenomen.

Kunstmatige intelligentie kan artsen helpen om beelden, zoals MRI-scans, te analyseren. En dat is hard nodig om de druk op zorgpersoneel te verlichten.

LUMC-onderzoeker Marius Staring ontvangt een subsidie van 200.000 dollar van het Chan Zuckerberg Initiative om de toegankelijkheid, interoperabiliteit en efficiëntie van de imaging-software Elastix te verbeteren. Daarmee kan hij het populaire, uit 2003 stammende softwarepakket een hoognodige nieuwe…

Onderzoekers hebben in Egypte een bijzondere ontdekking gedaan: ze detecteerden en enorme ruimte in een van de Piramiden van Gizeh. Leidse Egyptologen Olaf Kuiper en Nico Staring denken te weten waar de ruimte voor diende.

Een archeologische missie van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en het Museo Egizio in Turijn doet op dit moment archeologisch onderzoek in Sakkara, Egypte. Tijdens de periode van het zgn. Nieuwe Rijk (ca. 1540–1080 v.Chr.) werd het woestijnplateau nabij Caïro gebruikt voor de aanleg van monumentale…

Danica Mast, promovendus bij LIACS, onderzoekt hoe je met technologie mensen kunt aanzetten tot beweging. In Mare vertelt zij meer over de zogenoemde inspanningstechnologie en haar onderzoek op Lowlands.

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), de Universiteit Leiden en Philips ontvangen samen ruim 2 miljoen euro van NWO om een artificial intelligence (AI) laboratorium op te zetten. Het doel van dit lab is om MRI-scans te versnellen en te verbeteren met behulp van AI. Fijn voor de patiënt, én…

Ze noemen hun team ‘The Walking Dead’: de Leidse Egyptologen Lara Weiss, Huw Twiston Davies en Nico Staring. Een passende naam voor een groep die onderzoek doet naar de Egyptische dodenstad Sakkara. ‘We proberen religieuze tradities te achterhalen. Wat betekenen die voor het leven van mensen, en voor…

Leidse onderzoekers hebben in samenwerking met Philips een wedstrijd gewonnen waarin internationale onderzoeksgroepen zich storten op het versnellen van MRI-scans middels artificial intelligence (AI). Ze ontwikkelden een algoritme waarmee met acht keer minder data dan normaal een bijna net zo goed MRI-beeld…

De aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding. Het verklaart waarom we met sommige mensen een romantische ‘klik’ voelen en met anderen niet. Dit blijkt uit onderzoek van psycholoog Eliska Prochazkova van het Leiden Institute for Brain and…

Chimpansee Fiffy had in korte tijd ernstige staar in beide ogen gekregen waardoor ze zo goed als blind was. Oogartsen van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) zijn er nu in geslaagd beide lenzen in de ogen te vervangen. Fiffy, die tussen de 30 en 40 jaar oud geschat wordt, is voor zover bekend…

Sanneke Kuipers vertelt in de NRC over hoe je je kunt voorbereiden op een ramp, ook als je niet weet wat er komen gaat.

Onze faculteit is twee plaatsen gestegen op de QS World University Rankings by Subject en staat nu op de 24e plaats. Daarmee is het nog altijd de hoogst genoteerde rechtenfaculteit van Nederland.

Een museum bezoeken zit er even niet in, maar de tentoonstelling Komos: Kunst & Kennis van Museum Boerhaave kun je gewoon vanaf je bank bekijken! Hoogleraar, gastconservator én kunstliefhebber Ewine van Dishoeck neemt je mee op een online verkenningstocht door de tentoonstelling, die astronomie, kunst…

Een internationaal team van astronomen heeft de tot nu toe beste driedimensionale weergave van het verre heelal gemaakt. Ze deden dat met het MUSE-instrument op de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili. Astronoom Jarle Brinchmann is tweede auteur van het artikel…

Op 3 november vond in het Wijnhavengebouw de allereerste FGGA PhD-Conference plaats. Georganiseerd door de facultaire Graduate School en uiteraard bedoeld voor promovendi. Een kleine dertig van hen waren aanwezig.

Wetenschappers van het LUMC en de Universiteit Twente krijgen 1,8 miljoen euro ENW-Groot-subsidie van NWO om uit te zoeken hoe stamcellen uitgroeien tot specifieke weefsels, zoals kraakbeen. Deze kennis is noodzakelijk om regeneratieve geneeskunde met stamcellen voor artrose werkelijkheid te maken.

Van militair ingrijpen en training van lokale bewoners tot de inzet van drones en demonstraties. Deelnemers aan de conferentie ‘The Heritage Heist’ discussiëren over de prangende vraag: wat kunnen we doen tegen de vernietiging van het erfgoed in landen als Irak en Syrië?

Niels Geijsen ontwikkelde met zijn onderzoeksgroep in het Hubrecht Instituut in Utrecht een nieuwe manier om fouten in het genetisch materiaal te repareren. Nu komt hij naar Leiden met de ambitie om deze technologie te ontwikkelen tot een behandeling voor erfelijke spierziekten. Geijsen is per 1 december…

Sterrenkundigen hebben uit het gerimpelde radiosignaal van een ontplofte ster afgeleid hoe de supernova-in-wording en zijn begeleidende ster om elkaar heen bewogen. Dat schrijven de Leidse astronoom Simon Portegies Zwart en de Canadese astronoom Almog Yalinewich in een artikel dat is geaccepteerd voor…

De literatuur is niet ten dode opgeschreven, maar ze moet wel openstaan voor alle mogelijke invloeden. Dan blijkt ineens dat een filmscript van Tarantino even inspirerend kan zijn als een goede roman, betoogt gastschrijver Tom Lanoye in zijn Albert Verwey-lezing op donderdag 8 oktober.

Bacteriofagen, virussen die bacteriën infecteren, zijn mogelijk een alternatieve therapie wanneer antibiotica niet werkt. Leidse onderzoekers hebben geprobeerd de structuur en functie van een nieuwe bacteriofaag in kaart te brengen. Deze bacteriofaag kan worden gebruikt om een van de bacteriën die zorg…

Op 7 november deden twee teams van het Leiden Leadership Programme (LLP) mee met de allereerste Business Mediation Competition Nederland. Met resultaat!

Leiden is in 2022 een heel jaar lang European City of Science, met elke dag een ander dagonderwerp. Het radioprogramma Radio Weetlust besteedt elke dag aandacht aan dat onderwerp, samen met interessante gasten. Verschillende Leidse wetenschappers zijn al door het radioprogramma geïnterviewd.

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) start dit jaar met de bouw van de grootste non-profit stamcel- en gentherapiefaciliteit van Nederland, en een van de grootste faciliteiten in Europa. In het NECSTGEN, het Netherlands Center for the Clinical advancement of Stemcell and Gene Therapies, wordt…

Ze verliet Leiden na haar PhD en keert nu, 14 jaar later, terug als hoogleraar Extragalactische sterrenkunde. Mariska Kriek onderzoekt hoe sterrenstelsels ontstaan en evolueren. Én ze wacht met smart op de lancering van de nieuwe James Webb-telescoop: ‘Het coolste wat we gaan vinden, zijn dingen waar…

Vanwege zijn grote aanpassingsvermogen maakt de cholerabacterie veel slachtoffers. Hoogleraar Ariane Briegel van het Institute of Biology heeft nu ontdekt dat deze kunst is toe te schrijven aan snelle zintuiglijke veranderingen in de bacterie. Publicatie in PNAS.

De opleiding Journalistiek en Nieuwe Media bestaat twintig jaar. Ter gelegenheid van het jubileum geeft student Iris Kole een inkijkje in haar dag als stagiair bij het Leidsch Dagblad.

Promotie

Begin 2025 is het tijdschrift ‘De kracht van (on)macht verschenen’. Dit tijdschrift markeert de start van een reeks van zeven publicaties die naar aanleiding van het NWA-onderzoek ‘Crafting Resilience’ zullen verschijnen. In deze editie staat onmacht in de veiligheidszorg centraal.

‘Frans Rodenburg is een uitstekend docent die in staat is om moeilijke informatie over te brengen’, zeggen zijn studenten. Met zijn lessen statistiek wil hij studenten enthousiast maken voor zijn geliefde vak. 'De meeste studenten zijn ervan overtuigd dat statistiek niets voor hen is. Ik ben hier om…

In de nieuwe rubriek ‘Onderwijsheden’ delen Psychologiedocenten hun belangrijkste lessen over lesgeven. Deze maand: Elise Seip wil studenten helpen uit hun hoofd, en in hun lichaam te komen. Daarom start ze elke werkgroep met mindfulness.

Onderzoekers uit Leiden, Eindhoven en Nijmegen zijn er onder leiding van de Universiteit Wageningen in geslaagd om een kunstmatig virus te ontwikkelen. Dit kan gebruikt worden om in de toekomst nieuwe generaties medicijnen langs natuurlijke weg ‘in te pakken’ en af te leveren in zieke cellen. De ontdekking…

Eigenlijk waren ze op zoek naar de genetische basis van vuurgebruik bij de mens, maar wetenschappers uit Leiden en Wageningen ontdekten iets heel anders: aanwijzingen in het DNA dat de moderne mens slechter kan omgaan met giftige stoffen in rook dan neanderthalers en zelfs mensapen.

Bij de geboorte van sterren ontstaan grote stof- en gaswolken, zogenaamde circumstellaire schijven. Uit onderzoek van promovenda Francisca Concha-Ramírez blijkt dat de hevige straling van naburige sterren het stof in deze schijven snel verdampt. Die straling maakt vaak al in een vroeg stadium korte…

Op wetenschapfestival Over de kop wisselen verrassende breinfeitjes zich af met confronterende verhalen uit de operatiekamer. Onderzoekers vertellen waarom onze hersenen blij worden van bonen, en je nooit meer zonder helm de racefiets op moet stappen.

Vanwege de wereldwijde corona-uitbraak veranderde halverwege maart 2020 alles in Nederland. Zoveel mogelijk thuisblijven en anderhalve meter afstand, dat werd de norm. Een jaar later kijken we met vier ‘insiders’ van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid terug op het coronajaar. Hoe hebben ze het ervaren?…

Turks Fruit, Soldaat van Oranje, De Aanslag… Gerard Soeteman (1936) maakte furore als scenarioschrijver van films die klassiekers werden, maar zelf hecht hij meer aan zijn kritische documentaires voor televisie. Wat had hij aan zijn studie Nederlands?

Rechten studeren en werken in sales… Dion Latten houdt enorm van Leiden en het recht, maar zou nergens liever werken dan bij BMW. Momenteel als Legal Counsel, maar binnenkort als medewerkers sales. ‘De angst om een foute keuze te maken is iets waar je je tegen moet verzetten.’

Nanoplastics kunnen zich ophopen in harten die nog in ontwikkeling zijn. Dat blijkt uit een studie van Leidse biologen. Hun onderzoek naar kippenembryo’s werpt nieuw licht op hoe de piepkleine plastic deeltjes een gevaar vormen voor onze gezondheid.

Onze alumna en bestuursvoorzitter Annetje Ottow vertelt over waarom ze Leiden heeft gekozen om te studeren, dat we als Rechtenfaculteit veel vooruitstrevender zijn dan veel mensen denken en hoeveel baat ze heeft bij haar studie als bestuursvoorzitter.