Promotie
Comparative Genomics of the Balanced Lethal System in Triturus Newts
- J.M. France
- Datum
- donderdag 3 april 2025
- Tijd
- Bezoekadres
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. M.K. Richardson
- dr. B. M. Wielstra
Samenvatting
De kamsalamanders van de genus Triturus lijden allen aan een eigenaardige genetische afwijking, een zogenaamd gebalanceerd dodelijk systeem, waardoor exact de helft van alle embryo's ophouden zich te ontwikkelen en afsterven. Hoe kan het, dat een dusdanig onvoordelige eigenschap toch miljoenen jaren aan natuurlijke selectie overleefd heeft? Eerder onderzoek liet zien dat twee verschillende versies bestaan van het grootste chromosoom (chromosoom 1) in het Triturus genoom en dat alleen individuen waarbij van beide versies één chromosoom vertegenwoordigd zijn levensvatbaar zijn. Echter, niets was tot nu toe bekend over wat deze twee versies van het chromosoom zo bijzonder maakt, of hoe deze ontstaan zijn.
We hebben als eerste de hypothese getoetst dat de twee verschillende versies ontstaan zijn als afgeleide van geslachtschromosomen (denk aan de menselijke X en Y chromosomen). We stellen echter vast dat hoewel Triturus salamanders geslachtschromosomen hebben die afwijken van hun naaste verwante soort, wat een interessant bewijs is voor versnelde geslachtschromosoom evolutie, dit onvoldoende is om de evolutie van dit gebalanceerde dodelijke systeem te verklaren.
Vervolgens hebben we het Triturus genoom in kaart gebracht en vergeleken met de meest naaste verwanten. We constateren dat het volledige gebalanceerde systeem lijkt te zijn ontstaan in een enkele, gigantische mutatie, waarbij in beide versies een enorm stuk DNA ontbreekt, maar in de andere versie dubbel voorkomt. Dit verklaart waarom een embryo beide versies nodig heeft om te overleven. Alleen in combinatie zorgen de deletie en verdubbeling voor de juiste genen in de juiste hoeveelheid.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
071 - 527 1521
nieuws@leidenuniv.nl
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211