Interview Bart Custers in AD over robotrechters
Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) in de rechtspraak bestaat al. Maar robotrechters zijn nog ver weg, zeg Bart Custers, hoogleraar Law & Data Science bij eLaw, het centrum voor recht en digitale technologie in een interview in het Algemeen Dagblad (15 mei 2021).
Het is een uitdagend toekomstperspectief, rechtspraak die leunt op AI. Rechtspraak is een intelligent proces en als we intelligentie nabootsen, kunnen we ons op ingewikkelde zaken richten. Nu wordt AI bijvoorbeeld al in kleine zaken toepast, zoals in geschillen tussen kopers en verkopers op eBay. Als beide partijen akkoord gaan met geschilbeslechting door de AI, kan deze een goedkoop en snel vonnis vellen, meestal gebaseerd op vergelijkbare zaken in het verleden.
Een andere toepassing is het gebruik van AI om uitkomsten van rechtszaken te voorspellen. Hiermee kunnen advocaten inschatten of procederen wel of niet zinvol is. En als het niet kansrijk is, kunnen ze bijvoorbeeld op een schikking aansturen. Nu zijn er al modellen voor het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en voor het Amerikaanse Hooggerechtshof. Over een paar jaar zijn er mogelijk ook modellen voor Nederlandse rechtbanken en mogelijk zelfs individuele rechters. Tenzij het wordt verboden, zoals in Frankrijk, waar een verbod geldt op het voorspellen van beslissingen van individuele rechters.
Ook kan AI bijdragen aan het uitzoekwerk dat komt kijken bij juridisch werk. Het doorploegen van grote hoeveelheden tekst kost veel tijd, AI kan hierin ondersteunen. Maar of rechters ooit door robots zullen worden vervangen in grotere en complexere zaken is een vraag voor de toekomst.
Het artikel is te lezen op de website van het AD.