Voormalig Visual Ethnography docent Koen Suidgeest stadsfotograaf Leiden
Mensen moeten elkaar leren kennen om de positieve kant van migratie in te zien volgens fotograaf en documentairemaker Koen Suidgeest. Sinds eind september is Suidgeest de nieuwe stadsfotograaf van Leiden. Zijn doel is om in de komende 52 weken zoveel mogelijk culturele identiteiten in de regio Leiden in beeld te brengen zodat mensen inzien dat migratie vooral een verrijking is voor het dagelijks leven, de cultuur en de stad Leiden.
Inmiddels zijn er vier foto’s van Suidgeest geplaatst in het stadsblad: de Japanse Mayumi, de Zimbabwaanse Elton, de Bulgaarse Assya en Turkse Ipek. “Een derde van de inwoners van Leiden heeft een migratieachtergrond volgens studies van de gemeente. Maar als ik om me heen kijk, zie ik een hele witte stad”, vertelt Suidgeest, “van de christelijke feesten die we vieren tot de samenstelling van de gemeenteraad. Ik heb het gevoel dat er weinig interactie is tussen verschillende groepen, mensen leven op eilandjes.”
Diversiteit op cultureel, sociaal en economisch vlak
Omdat hij in april dit jaar al wist dat hij de stadsfotograaf zou zijn, kon Suidgeest alvast vooruit werken. Hij heeft voor 12 weken werk op de plank liggen, de overige veertig portretten moet hij nog schieten. Suidgeest legt uit dat het niet moeilijk is om internationale mensen te vinden, maar dat die vaak wel hetzelfde profiel hebben: studenten tussen de 19 en 24 en de typische expat die hier is gekomen om te werken. Suidgeest: “Ik wil meer variatie in mijn beeld, dus niet alleen diversiteit qua culturele identiteit, maar ook economisch en sociaal. Ik wil zowel de rijke stinkerds in beeld brengen, als iemand die op straat leeft. En ik ga het liefst voor mensen die we nog niet zo goed kennen. Dus ik portreteer liever iemand uit Bhutan dan uit België.”
Culturele identiteiten
Suidgeest spreekt bewust niet over nationaliteiten, maar over culturele identiteiten, om niemand uit te sluiten. Koerden en Palestijnen hebben bijvoorbeeld geen officieel erkende nationaliteit. “Ik heb een stem op dit platform. Het Leidsch Dagblad bereikt 25.000 huishoudens fysiek en nog veel meer online en via de app, die stem wil ik goed inzetten. Ik gebruik het woord politiek bijna nooit in mijn werk, maar ik kan met dit werk hopelijk bijdragen aan meer verbondenheid in de stad.”
Som van de componenten
Stadsfotograaf zijn is een erebaantje, maar Suidgeest is op dit moment bezig met een subsidieaanvraag. Je kunt volgens hem alleen stadfotograaf zijn als je iets fotografeert dat in je hart zit. “Er moet elke week een foto komen met een verhaal. Daar ben je zeker 1,5 dag mee bezig dus je moet er 52 weken mee kunnen leven. Je kunt alleen goed werk leveren als je het daadwerkelijk voelt.” De kracht van de fotoserie zit volgens Suidgeest ook in de 52 weken. “Neem die ene foto van de Japanse vrouw, dat is een leuk verhaal op zichzelf staand. Maar als je het ziet naast de 51 andere foto’s en je weet dat dit allemaal bewoners uit de regio Leiden zijn die hier wonen, werken en leven, dan wordt de som van de componenten groter dan het individu. Dan gebeurt er iets wat op een enkele foto niet zichtbaar is. Daar spreken we in de master Visual Ethnography ook veel over met de studenten.”
Stadsfotografen en het Instituut voor Culturele Antropologie
Het Instituut CAOS heeft al eerder stadfotografen voortgebracht. In 2019 waren 7 studenten Culturele Antropologie samen de stadsfotograaf en afgelopen jaar was het alumna Leonie van der Helm. Suidgeest is zelf geen antropoloog, maar was de afgelopen twee jaar docent en masterbegeleider binnen het instituut. Het stadsfotograafschap van Suidgeest heeft nog een link met het instituut: hij krijgt bij zijn research hulp van Roos Daemen, die onlangs afstudeerde aan de master Visual Ethnography van CADS.