Bart Custers in De Volkskrant over DNA in cold cases
Het Openbaar Ministerie (OM) en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) willen particuliere DNA-databanken inzetten in een poging vastgelopen moordzaken op te lossen. Juridisch is dit toegestaan, verwacht Bart Custers, hoogleraar Law & Data Science bij eLaw, het centrum voor recht. Maar hij zou graag zien dat eerst duidelijk wordt vastgelegd hoe de omgang met DNA-profielen uit genealogische databanken eruitziet, stelt hij in een interview met De Volkskrant.
Particuliere Amerikaanse DNA databanken bevatten genetisch materiaal van mensen die het er vrijwillig naartoe sturen, om tegen betaling meer te weten te komen over hun herkomst. In de Verenigde Staten maakt justitie al sinds 2018 gebruik van DNA-gegevens van deze bedrijven, waarna zo’n 550 cold case zaken zijn opgelost, aldus het Nederlandse OM. Zweden wendde zich als eerste Europese land tot de particuliere databanken en loste zo in 2020 een dubbele moordzaak op. Om de stamboom te maken die tot de dader leidde, maakte men gebruik van kerkregisters die teruggingen tot de 18de eeuw.
Custers heeft begrip voor de werkwijze die het OM voorstelt, omdat er mogelijk daders in beeld komen die anders met een ernstige misdaad waren weggekomen. Wel zou hij graag zien dat eerst duidelijk wordt vastgelegd hoe de omgang met DNA-profielen uit genealogische databanken eruitziet. ‘Daar ligt een taak voor de wetgever en het parlement.’ Want in wat voor zaken is het opvragen van deze DNA-profielen geoorloofd, wat is de bewaartermijn, welke agenten krijgen precies toegang? Custers: ‘Er zijn allerlei regels voor het afnemen van DNA na zware misdrijven, maar voor het opvragen van DNA-profielen van onschuldige mensen zijn nog geen spelregels.’
Het interview in De Volkskrant (7 maart 2023) is hier terug te lezen.