Voeg de Eerste en Tweede Kamer samen
Er is een nieuwe Eerste Kamer gekozen. De huidige coalitie heeft daarin niet langer de meerderheid. De meerderheden in de twee kamers liepen lang niet zo ver uit elkaar. Hoog tijd om de Eerste en Tweede Kamer samen te voegen, betoogt Wim Voermans in NRC.
Politieke Eerste Kamer
Wat is volgens Voermans het probleem van een uiteenlopende Eerste en Tweede Kamer? Voor de coalitie zal het moeilijker worden om nu al vastzittende dossiers aan te pakken; er zullen met meer partijen onderhandeld moeten worden. Daarnaast maakt deze verdeling de Eerste Kamer politieker. In principe mag de Eerste Kamer wetsvoorstellen niet wijzigen, maar zij doet dit op verkapte wijze al wel: 'door aan de regering te vragen toch iets aan een voorstel te wijzigen. De afgelopen jaren gebeurt dit steeds vaker, (...) en ook nog eens op inhoudelijke gronden.'
Vetopositie
Het democratisch mandaat voor de Eerste Kamer noemt Voermans 'dubbel slecht'. '[De senatoren] vertegenwoordigen bijna nooit de regio of provincies, en al zeker niet de ‘gewone’ kiezer. En dat terwijl de Eerste Kamer buitengewoon machtig is. Ze heeft een vetopositie aan het einde van het wetgevingsproces en kan alles wat door de wel rechtstreeks gekozen Tweede Kamer werd besloten tegenhouden, ook op politieke gronden.'
Zweedse oplossing
Voermans kijkt naar onze noordelijk gelegen buren voor een oplossing: 'Voeg de twee kamers samen tot één kamer, waarvan één deel via nationale verkiezingen rechtstreeks wordt gekozen en één via regionale afvaardiging wordt gekozen.' Eén kamer met 225 leden; daarmee is het probleem van de relatief kleine omvang van onze Twee Kamer ten opzichte van onze bevolking ook meteen opgelost.
In zijn opiniestuk in NRC citeert Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht, Thorbecke, die in 1848 al een kritische noot uitte op het bestaan van een eerste kamer: 'De Eerste Kamer zal in den gewonen loop niet worden geteld of als eene nuttelooze vertraging worden aangemerkt, en wanneer zij in zaken van gewigt tegen de Tweede Kamer staat, worden weerstreefd zoo niet op zijde gezet. Zij zal, waar zij niet gedwee volgt, slechts eene aanleiding tot misnoegen en tweespalt zijn.'
Meer lezen?
Lees het hele opiniestuk in NRC.