De (on)veiligheidsparadox: hoe media ons gevoel van veiligheid beïnvloeden
De samenleving lijkt steeds onveiliger te worden, maar klopt dat beeld wel? Marieke Liem, hoogleraar geweld en interventies, ontkracht verschillende misvattingen over criminaliteit en veiligheid in Nederland bij de Volkskrant.
Liem benadrukt dat de officiële cijfers van moord en doodslag al drie decennia een dalende trend laten zien. 'In 1995 waren er nog 271 moorden, in 2023 is dat cijfer gehalveerd tot 125,' zegt ze. Desondanks is de berichtgeving over deze misdaden juist toegenomen, wat volgens Liem bijdraagt aan een vertekend beeld van de werkelijkheid.
De hoogleraar wijst op de rol van de media bij het versterken van deze misperceptie. 'Nieuwsmedia leggen daarbij ook nog geregeld verbanden die er niet zijn,' stelt Liem. Ze geeft als voorbeeld hoe berichten over verschillende soorten kindermisdrijven ten onrechte als een trend worden gepresenteerd, terwijl de omstandigheden en oorzaken vaak sterk verschillen.
Liem erkent dat er wel degelijk serieuze problemen bestaan, zoals de toename van aanslagen met explosieven in Nederland en de bendeoorlogen in Zweden. Toch benadrukt ze het belang van een genuanceerde kijk op veiligheidskwesties.
Over de oorzaak van de '(on)veiligheidsparadox' bestaat nog onduidelijkheid onder onderzoekers. Liem suggereert dat het logisch kan zijn om zich meer zorgen te maken over de toekomst, aangezien die onzeker is, terwijl het verleden als rooskleuriger wordt ervaren doordat negatieve emoties vervagen.
Lees het volledige artikel op de website van De Volkskrant (€).