11 december 2024

Zoals jullie weten zitten we in lastige financiële tijden. Zo werd de faculteit afgelopen jaar geconfronteerd met een negatieve begroting en enorme bezuinigingsaankondigingen van het huidige kabinet. Veel van onze collega’s hebben op maandag 25 november de kou getrotseerd om op het Malieveld te demonstreren tegen deze kabinetsplannen. Inmiddels is er op 11 december een akkoord bereikt tussen de coalitie en (een deel van) de oppositie. Wat de gevolgen hiervan zijn, weten we nog niet precies.

Als faculteitsbestuur hebben we na afstemming met de Wetenschappelijke Directeuren en de Faculteitsraad de begroting voor 2025-2029 goedgekeurd. Dit document (50 pagina’s) kun je hier bekijken maar graag beschrijven we kort hoe het tot stand is gekomen en wat er globaal in staat.

Bezuinigingen
Voor de negatieve begroting in 2024 zijn reserves ingezet om de activiteiten te dekken. Maar voor 2025 moesten we besluiten om stevige bezuinigingen door te voeren. Door deze bezuinigingen is de begroting van 2025 nu financieel gezond. Overigens moet een deel van de in 2024 aangekondigde bezuinigingen nog daadwerkelijk gerealiseerd worden. Voor 2025 heeft de faculteit de inzet van middelen fors moeten verlagen. Denk hierbij aan vermindering van personeelslasten door natuurlijk verloop en bezuinigingen op materiële budgetten. Deze maatregelen zijn besproken met de Wetenschappelijke Directeuren en de Faculteitsraad. Daarnaast blijven er onzekerheden over de uitwerking van het regeerakkoord waardoor in 2026 en 2027 naar verwachting aanvullende bezuinigingen noodzakelijk zullen zijn.

Financiering en inkomstenbronnen
De totale middelen voor 2025 komen voor het grootste deel uit de universitaire bijdrage, gefinancierd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Een deel van de overheidsbijdragen met een specifiek doel, de stimulerings- en startersbeurzen die ingezet konden worden om onderzoekstijd te verruimen, zijn echter stopgezet als gevolg van de landelijke bezuiniging op het hoger onderwijs. Dit legde een extra druk op de begroting. De inkomsten vanuit de overheid worden aangevuld met inkomsten uit onderzoeksubsidies van onder andere NWO en de EU, uit de Advanced Masters opleidingen en het postacademisch onderwijs dat de faculteit verzorgt binnen Leiden Law Academy.

Startersbeurzen
De universitaire docenten aan wie in de laatste twee jaar startersbeurzen zijn toegekend, kunnen deze blijven inzetten, want die beurzen blijven onaangetast. De bezuinigingen van de overheid betekenen helaas wel dat er geen nieuwe toekenningsrondes meer komen. In het onderwijsakkoord van 11 december lijkt een klein bedrag voor beginnende onderzoekers terug te komen. Wij hopen uiteraard van harte dat hier iets positiefs uitkomt.

Ambities tegen de achtergrond van bezuinigingen
Ondanks de financiële druk blijven de facultaire ambities overeind. Plannen, zoals de herziening van bacheloropleidingen en de start van nieuwe bachelorprogramma’s in Den Haag, zijn kritisch beoordeeld op haalbaarheid en prioriteit. Er is gezocht naar een balans tussen kostenbesparing en het behouden van kwaliteit. De tijdsplanning en het kostenplaatje van de ambities zijn opnieuw geanalyseerd om deze efficiënt te kunnen realiseren. Een belangrijk speerpunt is het behoud van een inclusieve en veilige werkomgeving. Ook de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers, bijvoorbeeld via het GROW-programma, blijft een prioriteit.

Blik op 2026-2027
Hoewel de financiële situatie voor 2025 stabiliseert, blijven de komende jaren uitdagend. De faculteit verwacht dat de baten pas vanaf 2028 herstellen, voornamelijk door de effecten van de Kernvisie en de start van nieuwe opleidingen. Voor 2026 en 2027 worden extra bezuinigingsmaatregelen voorzien. De precieze invulling hiervan moet nog worden bepaald en is afhankelijk van toekomstige ontwikkelingen, waaronder de nieuwe overheidsmaatregelen.

Onzekerheden
De begroting voor 2025-2029 is conservatief opgesteld waarbij positieve ontwikkelingen terughoudend zijn ingeschat. Dit is essentieel gezien de onzekerheden rondom studentenaantallen, nieuwe wet- en regelgeving, en de impact van aangekondigde overheidsmaatregelen.

De opbrengsten van de Advanced Masters blijven een stabiele bron van inkomsten. Voor de Leiden Law Academy ligt er de uitdaging om jaarlijks een winst te genereren met het postacademisch onderwijs van €100.000.  

Vooruitblik
De faculteit streeft naar een duurzaam financieel beleid, waarin ambities worden gerealiseerd binnen de beschikbare middelen. Bezuinigingen zijn in deze periode een noodzakelijk instrument om de begroting sluitend te maken, maar de faculteit blijft investeren in kernactiviteiten en kwaliteit. Met de start van nieuwe en vernieuwde opleidingen en een sterker financieel fundament vanaf 2028 kijkt de faculteit voorzichtig optimistisch naar de toekomst.

Vragen
We kunnen het ons voorstellen dat je vragen hierover hebt of meer uitleg zou willen hebben. Mocht dit zo zijn, laat het ons weten via bestuurssecretaris@law.leidenuniv.nl. Het faculteitsbestuur organiseert ook in 2025 nieuwe inloopsessies, maar een afspraak maken, kan altijd.