Claartje Levelt benoemd tot hoogleraar Eerste Taalverwerving
Dr. Claartje Levelt, werkzaam binnen LUCL en LIBC, is een internationaal erkend expert op het gebied van de eerste taalverwerving. Ze onderzoekt hoe het taalsysteem van de grond komt bij baby’s en jonge kinderen, wat daarbij de interactie is tussen taalwaarneming en taalproductie en wat voor leermechanismen bij het taalverwervingsproces een rol spelen.
Dr. Claartje Levelt, werkzaam binnen LUCL en LIBC, is een internationaal erkend expert op het gebied van de eerste taalverwerving. Ze onderzoekt hoe het taalsysteem van de grond komt bij baby’s en jonge kinderen, wat daarbij de interactie is tussen taalwaarneming en taalproductie en wat voor leermechanismen bij het taalverwervingsproces een rol spelen.
Eerste Taalverwerving
Levelt onderscheidt zich in haar werk door haar onderzoeksgebied vanuit verschillende perspectieven te benaderen en door interdisciplinaire samenwerkingsverbanden aan te gaan.
De leerstoel Eerste Taalverwerving past in het onderzoeks- en onderwijsbeleid van LUCL en sluit aan bij de universitaire profileringsgebieden Language Diversity in the World en Brain Function and Dysfunction over the Lifespan, waarbinnen het LIBC actief is. Een van de pijlers van het Leidse taalkundige onderzoeksprogramma is de experimentele taalkunde, die processen die met de verwerking van taal en spraak te maken hebben experimenteel bestudeert in hersenen en gedrag. De Leidse experimenteel taalkundigen maken daartoe gebruik van een EEG-lab, een eye-tracker lab, en een fonetisch lab. In samenwerkingen binnen het LIBC doen de Leidse experimenteel taalkundigen ook hersenonderzoek met behulp van fMRI en Near-Infrared Spectroscopy (Nirs). Voor experimenteel onderzoek naar de verwerving van de eerste taal (moedertaal) door jonge baby’s heeft dr. Levelt in 2008 het Babylab Leiden voor taalverwervingsonderzoek opgericht, dat deel uitmaakt van het Babylab Leiden van het LIBC.
Fonologische ontwikkeling van baby's
Dr. Levelt is in 1994 met een NWO subsidie gepromoveerd aan de Universiteit Leiden, op de fonologische ontwikkeling van baby’s tussen de één en de twee-en-een-half jaar oud. Voor dit onderzoek werden longitudinale taalontwikkelingsdata van baby’s die Nederlands als hun moedertaal verwerven verzameld en bestudeerd. Na haar promotie werkte ze een jaar aan Rutgers University (New Brunswick, NJ). Bij terugkomst in Nederland was ze enige tijd als research assistant verbonden aan het Max Planck Instituut om haar kindertaaldatabase bij de algemeen toegankelijke, internationale database CHILDES onder te brengen. Met een nieuwe NWO subsidie deed ze vervolgens onderzoek naar fonologische ontwikkeling binnen het theoretisch kader van de optimaliteitstheorie, aan de Vrije Universiteit. In 2000 keerde dr. Levelt terug naar Leiden als UD bij Taalwetenschap. In 2005-2006 werkte ze als visiting professor aan Brown University (Providence, RI). Daar leerde ze experimenteel onderzoek naar de auditieve waarneming van taal door jonge baby’s doen, en schreef ze een NWO-Vidi aanvraag – die gehonoreerd werd - waarin het taaltheoretische en het experimentele, psycholinguistische perspectief op taalontwikkeling gecombineerd werden.
Vrije competitie subsidie
De afgelopen jaren zijn een aantal succesvolle – interdisciplinaire - samenwerkingsverbanden ontstaan. Als mede-aanvrager kreeg ze met prof. Marc van Oostendorp in 2007 een vrije competitie subsidie van NWO voor onderzoek naar de klankinventaris van baby’s tijdens de taalverwerving, en die van volwassenen met een afasie. In 2006 ging met een LIBC subsidie een samenwerking met prof. Carel ten Cate van Gedragsbiologie van start op het gebied van vergelijkend onderzoek naar de leermechanismen die vocale leerders zoals mensen en zangvogels gebruiken om structuren in taal of zang te leren. In 2012 verwierf dr. Levelt samen met prof. ten Cate en dr. Jelle Zuidema van de UvA hiervoor een vrije competitie subsidie van NWO. Samen met dr. Szilvia Biro (pedagogiek) en dr. Stephan Huijbregts (klinische neuropsychologie), en met behulp van een LIBC subsidie (2010) en een beurs van het Gratama fonds (2013) initieerde dr. Levelt in Leiden onderzoek bij jonge baby’s met behulp van Near Infrared Spectroscopy (Nirs).
Dr. Levelt zal op 27 maart 2015 haar oratie houden onder de titel 'Taal in de kinderschoenen'.