Alumnus Jesper de Raad: kruisbestuiving tussen Leiden en Saxion
Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Jesper de Raad, alumnus van zowel Saxion als Leiden en winnaar van de Archeologietalentprijs 2020.
Passie
Zoals velen koos Jesper vanuit passie voor het vak voor een studie in de archeologie. ‘Na het behalen van mijn propedeuse Archeologie bij Saxion besloot ik daar te blijven. De opleiding daar is persoonlijk en er zijn veel mogelijkheden tot veldwerkstages.’ Hij zag zichzelf vooral als praktisch ingesteld en vond een HBO daarom passender dan een universitaire opleiding. ‘Ik doorliep de opleiding voorspoedig, deed veel stages en bouwde aan mijn netwerk.’
Maar toen naderde het einde van zijn bacheloropleiding bij Saxion. ‘Ik wist dat je in de veldwerkarcheologie niet kan doorgroeien zonder mastertitel. Die ambitie had ik wel, dus toen ben ik de master Archeological Heritage Management in a World Context [het huidige Heritage and Museum Studies].’ De stap naar de universiteit ging hem goed af. ‘Alleen de masterscriptie, dat was bij iedereen een kwelling.’ In 2019 rondde Jesper zijn masteropleiding succesvol af.
Archeologietalentprijs
In de afgelopen jaren was Jesper als vrijwilliger betrokken bij allerlei organisaties en bedrijven, zowel vrijwillig als betaald. Zijn grote netwerk leidde tot zijn nominatie voor de Archeologietalentprijs die in 2020 voor het eerst werd uitgereikt. ‘Vier organisaties hebben me hiervoor naar voren geschoven. En uiteindelijk ben ik het geworden. Het voelt alsof al mijn vrijwillige inzet van de afgelopen jaren echt wordt gewaardeerd.’
De prijs bestaat uit een persoonlijk ontwikkelingsbudget van €7.000. ‘Met het budget wil ik graag iets terugdoen voor de publieksarcheologie, Sowieso ga ik er een levenslange lidmaatschap bij de European Archaeology Association (EAA) voor aanschaffen.’ Maar de prijs opende ook allerlei andere deuren. ‘Ik werd onder meer het kerstpakket van het Ministerie OCW,’ Jesper lacht. ‘Ik stond prominent in het magazine dat naar alle ambtenaren werd gestuurd.’
De Archeologietalentprijs is bedoeld om aandacht te vragen voor kennisoverdracht binnen de archeologie- en erfgoedsector. ‘Hier moet goed over nagedacht worden, want dit is echt een probleem in onze sector. In Leiden is dit misschien nog een groter probleem dan bij Saxion. Bijvoorbeeld in het geval van professoren met heel specifieke kennis. Het kan lang duren voordat ze de juiste persoon vinden aan wie dat overgedragen kan worden. Als universiteit moet je dit soort kennis faciliteren.’
Oude prospectiemethoden
Het is duidelijk dat Jesper vol plannen en initiatieven zit. Zo is er sprake van dat hij als buitenpromovendus aan Leiden verbonden zou kunnen worden. ‘Waar ik in wil duiken is dat bepaalde prospectiemethoden niet meer worden uitgevoerd in Nederland. Vaak omdat deze seizoens- of locatieafhankelijk zijn: het onderzoeken van molshopen, slootkanten en boomvallen.’ In de commerciële archeologie is het nauwelijks mogelijk om deze methoden te gebruiken. ‘Ik wil dit gaan benaderen als een citizen science project.’
Dit soort non-destructieve methoden kunnen helpen bij het onderzoeken van beschermde gebieden, zoals archeologische monumenten, kasteelterreinen of op andere plekken waar er geen ontwikkeling plaatsvindt. ‘Als je een paar keer per jaar met vrijwilligers molshopen en slootkanten afgaat en vondsten documenteert krijg je nieuwe data binnen. Het is een combinatie van oude prospectiemethoden en het nieuwe citizen science idee. Een levend voorbeeld van de kruisbestuiving tussen Saxion en Leiden.’