Geschiedenisstudente wint scriptieprijs: ‘Zoek naar verhalen die de boeken niet halen’
Gezanten die uit ramen springen, vechtpartijen en illegale diplomatie: geschiedenisstudente Tessa de Boer kwam het allemaal tegen tijdens het schrijven van haar masterscriptie over Amsterdam als een diplomatieke stad tijdens de zeventiende en achttiende eeuw. Voor haar scriptie kreeg ze de Uitgeverij Verloren/Johan de Witt-scriptieprijs voor geschiedenis.
Tessa kreeg het idee voor haar scriptieonderwerp tijdens een college. Daar werd verteld dat alle diplomatie verplicht via de Staten-Generaal in Den Haag moest. ‘Ik kon mij niet voorstellen dat Amsterdam in de zeventiende eeuw zei: "Dat is goed. Al onze diplomatieke rechten weg. Het mag allemaal in Den Haag gebeuren en wij hebben daar niks mee te maken." Ze hadden namelijk zoveel internationale connecties en moesten die handel beschermen,’ legt ze uit.
Stiekeme diplomatie in Amsterdam
Uiteindelijk bleek dat Amsterdam niet alles uit handen gaf. Hier had de stad verschillende manieren voor. ‘Ze hadden veel contact met de Staatse gezanten die in Den Haag en in het buitenland zaten. Ze gebruikten hen om hun eigen doelen te bereiken,’ vertelt Tessa. Dit gebeurde zowel legaal als illegaal. ‘Als de gezanten iets niet gedaan kregen in Den Haag klopten ze in Amsterdam aan met de vraag of Amsterdam het niet voor hen kon doen.’ Daar bleef het niet bij, want ook buitenlandse mogendheden realiseerden zich het belang van Amsterdam. ‘Daarom werden daar ook veel buitenlandse gezanten gestationeerd. In de geschiedschrijving gaat het eigenlijk alleen maar over Den Haag, terwijl ik ontdekte dat er juist in Amsterdam veel diplomatieke activiteiten waren.’
Scriptieprijs
Voor deze nieuwe bevindingen ontving Tessa de Uitgeverij Verloren/Johan de Witt-scriptieprijs voor geschiedenis en een geldbedrag van 1500 euro. Tessa geeft aan dat ze het een grote eer vindt: ‘Ik was dankbaar dat iemand dacht: “Hier zit wat in”. Het is natuurlijk altijd mooi als er erkenning is voor het wetenschappelijke onderzoek dat je doet.’
Terug naar de bron
Voor de studenten die nog aan hun scriptie moeten beginnen, heeft Tessa een tip: ‘Het is een cliché, maar kies een onderwerp waar je echt passie voor hebt. Waar je zin in hebt om dingen over te ontdekken. Dat heeft mij altijd geholpen in mijn onderzoek, dat ik het écht oprecht leuk vind.’ Ook heeft ze advies specifiek voor geschiedenisstudenten: ‘Ga vooral het archief in. Als je het houdt bij de boeken die er al over geschreven zijn, dan is er al veel uitgefilterd. Maar als je teruggaat naar die bronnen, zie je wat de boeken niet gehaald heeft. Dat is vaak een stuk interessanter. Neem bijvoorbeeld diplomatie; het gaat over congressen en gezanten, maar ze hebben het niet over de gezanten die uit het raam springen en in elkaar geslagen worden door hun buren. Zoek vooral naar de verhalen die de boeken niet halen.’
Tessa de Boer is een promovenda aan het Instituut voor Geschiedenis. Ze richt zich op onderzoek over vroegmoderne Nederlandse firma's en hun exploitatie van het Franse koloniale rijk, met een specifieke interesse in de rol van diplomatieke netwerken.