Zeven Leidse hoogleraren nieuw lid KNAW
Zeven Leidse hoogleraren zijn benoemd tot lid van De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De installatie van de in totaal drieëntwintig nieuwe leden vindt plaats op maandag 13 september.
Leden van de KNAW, vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines, worden gekozen op grond van hun wetenschappelijke prestaties. De KNAW telt circa vijfhonderdvijftig leden. Een lidmaatschap is voor het leven.
De nieuwe Leidse Akademieleden zijn:
Thomas Bäck - Hoogleraar evolutionaire computatie
Thomas Bäck staat aan de wieg van de evolutionaire rekenkunde, een deelgebied van de wiskunde dat zich laat inspireren door de evolutiebiologie om de beste oplossing voor een probleem te vinden. Bäck heeft met zijn talrijke publicaties (400 sinds 1990) een grote impact. Die strekt zich uit van de theorie van globale optimalisatietechnieken tot de toepassing daarvan in bijvoorbeeld logistiek, gezondheid en industriële productie.
Bäck is een echte bruggenbouwer. Hij werkt veel samen met bedrijven en heeft hart voor onderwijs. Zo was hij acht jaar lang onderwijsdirecteur van de opleiding Computer Science in Leiden. Bäck staat aan het hoofd van een omvangrijke onderzoeksgroep, waar hij zo’n twintig jonge wetenschappers op hun toekomst voorbereidt.
Bernet Elzinga - Hoogleraar stressgerelateerde psychopathologie
Bernet Elzinga draagt op vernieuwende wijze bij aan een beter begrip van een van de belangrijkste veroorzakers van menselijk lijden: stress tijdens de jeugdjaren. Elzinga onderzoekt de invloed van stresservaringen op de hersenontwikkeling en het welzijn bij jongeren en volwassenen. Ze combineert daarbij neurobiologische, fysiologische en observationele gegevens.
Een brein dat mede door stress is gevormd, zo laat ze zien, kan grote en langdurige gevolgen hebben voor het mentale welzijn van degene die de stress ervaren heeft, maar ook voor de generaties daarna. Elzinga is mede-initiatiefnemer van diverse familie studies naar stress en depressie. Daarnaast zet ze zich in om wetenschappelijke inzichten te vertalen naar effectieve stressbeperkende interventies, onder andere voor ouders van depressieve adolescenten.
Pancras Hogendoorn - Hoogleraar pathologie
Pancras Hogendoorn is bekend vanwege baanbrekend moleculair-genetisch en klinisch-pathologisch onderzoek aan humane bot- en wekedelentumoren. Zijn werk heeft geleid tot precisiediagnostiek en -behandeling voor patiënten die voorheen nauwelijks therapeutische opties hadden. Een erkenning van zijn grote betekenis in diagnostiek en classificatie van deze zeldzame tumoren is de uitnodiging van de WHO in 2012 aan Hogendoorn om toe te treden tot de board die tumoren in bot- en wekedelen categoriseert. Ook door deze bijdrage zorgde hij voor wereldwijde verbetering van classificatie, onderzoek en zorg.
Hogendoorn is naast onderzoeker ook een vooraanstaand ambassadeur voor de wetenschap. Zo is hij mede-grondlegger van de Nationale Wetenschapsagenda en lid van het Top Team Life Sciences & Health, dat wetenschap, industrie en overheid bij elkaar brengt en voorzitter van de Biomedgroup van de LERU, de Europese vereniging van universiteiten.
Ton Schumacher - Bijzonder hoogleraar immuuntechnologie
Ton Schumacher heeft ontdekkingen gedaan die van wezenlijk belang zijn voor de behandeling van kanker met immuuntherapie. Zo leverde hij een bijdrage aan de kennis over hoe T-cellen in tumoren efficiënter aangezet kunnen worden en hoe bij individuele patiënten eiwitten op tumorcellen bijdragen aan succesvolle immuuntherapie.
Schumacher staat internationaal bekend om zijn technologische vernieuwing. Hij heeft een groot talent om de fundamentele ontdekkingen die voortkomen uit deze innovaties in de kliniek te laten landen. De bijzondere combinatie van academische excellentie en ondernemerschap die Schumacher belichaamt, is een aanwinst voor de KNAW.
Eline Slagboom - Hoogleraar moleculaire epidemiologie
Waarom zitten sommige negentigers nog vrolijk op de fiets, terwijl andere ouderen al met zeventig meerdere aandoeningen hebben? Eline Slagboom heeft haar wetenschappelijke carrière gewijd aan het bestuderen van de genetische factoren die gezonde veroudering stimuleren en de moleculaire profielen in je bloed die de biologische leeftijd vertellen. Die profielen hangen samen met de stofwisseling, ontsteking en de bacteriële samenstelling van het lichaam. Veel van dit onderzoek verrichtte zij in de bijzondere Leiden Langleven Studie waarvan zij de oprichter is.
De laatste jaren heeft zij haar aanpak verbreed en moleculaire profielen in landelijk populatie onderzoek (BBMRI-metabolomics) in gang gezet en die gekoppeld aan leefstijlinterventies. Ook legt zij met haar collega’s de langetermijneffecten van omgevingsfactoren voor de geboorte bloot. Slagboom drukt al dertig jaar haar unieke stempel op het verouderingsonderzoek. Mede door de nieuwe wegen die zij is ingeslagen is zij nu op de toppen van haar kunnen.
Ignas Snellen - Hoogleraar observationele astrofysica
Ignas Snellen is pionier op het gebied van exoplaneten, planeten die draaien om een andere ster dan de zon. Exoplaneten zijn het onderwerp van een jong en snel groeiend onderzoeksveld. Met uitzonderlijke toewijding en slimme technieken is het Snellen gelukt om extreem zwakke signalen van exoplaneten vanaf de aarde te detecteren, iets wat de meeste wetenschappers niet voor mogelijk hadden gehouden.
Snellen heeft veel primeurs op zijn naam, zoals de eerste meting van de lengte van een dag op een exoplaneet. Een opwindend langetermijndoel van het onderzoek naar exoplaneten is om daar sporen van leven te ontdekken. Wie weet kan Snellen ooit ook dit als primeur op zijn conto schrijven.
Miguel John Versluys - Hoogleraar klassieke en mediterrane archeologie
Miguel John Versluys is een prominente en vernieuwende Nederlandse archeoloog. Zijn onderzoek naar de oude geschiedenis van het Middellandse-Zeegebied spitst zich toe op de spanning tussen lokale tradities en verwachtingen enerzijds en de culturele en economische dynamiek van globalisering anderzijds. Hij combineert daarbij methoden uit de geestes- en sociale wetenschappen en de natuurwetenschappen.
Versluys gaf zijn onderzoeksgebied een nieuwe impuls met zijn introductie van het begrip ‘objectscape’, waarmee de impact van een stroom aan objecten met specifieke materiële en stilistische eigenschappen, die zich door de tijd heen over grotere of kleinere afstanden verplaatst, in beeld gebracht kan worden. Versluys beperkt zich niet tot de academische wereld, maar werkt graag samen met culturele organisaties en musea.