Symposium Diversiteit & Inclusie: een open en eerlijke discussie over inclusief onderwijs
Het allereerste symposium over Diversiteit & Inclusie werd eind vorige maand gehouden voor medewerkers van onze faculteit. Het thema van de interne discussiemiddag was: Let’s talk about Inclusive Curriculum & Teaching. Door tal van sprekers, presentaties en een paneldiscussie werden allerlei facetten binnen dit thema belicht, discussies gevoerd, ideeën geopperd en tips & tricks, gevoeligheden en best practices gedeeld.
Na openingswoorden van moderator Siela Ardjosemito en organisator Susanne Deen (Coördinator Diversiteit & Inclusie) trapte decaan Erwin Muller af met een videoboodschap. ‘Diversiteit en inclusief onderwijs en lesgeven is voor de faculteit een van de belangrijkste speerpunten. Niet om mee te doen met de mode, maar omdat we echt denken dat een inclusievere faculteit bijdraagt aan de kwaliteit van het onderwijs en het onderzoek, de organisatie en de ondersteuning in onze faculteit.’
In gesprek over de verschillende standpunten
Open en eerlijk in gesprek gaan over de gepolariseerde standpunten die er zijn. Dat is de wens van Muller voor deze middag die vertelde over zijn eigen reis die hij hierin heeft gemaakt. ‘Ik heb gemerkt wat de privileges zijn van een witte man als ik. En ook welke vooroordelen er zijn die onbewust een rol spelen. Dit alleen al weten en beseffen is cruciaal. En ik hoop dat we door dit symposium meer met elkaar in gesprek komen over inclusief onderwijs.’
Kerncurriculum als basis van internationalisatie
Jos Beelen, lector Global and Inclusive Learning op de Haagse Hogeschool, vertelt in zijn presentatie over Het Verborgen Curriculum; de zoektocht naar inclusie in internationalisatie. Zijn lectoraat is gericht op IAH: Internationalisation at Home. Het doel van de lector is om interculturele en internationale dimensies in alle eigen opleidingen te integreren en niet alleen voor de minderheid van de studenten die naar het buitenland gaat of een opleiding in het Engels volgt. ‘Begin met de denkwijze om te draaien. Het kerncurriculum is de basis van internationalisatie. Twee belangrijke woorden hierbij: doelgericht en voor alle studenten. Het is niet genoeg om keuzevakken met een internationale component aan te bieden waar dan alleen de culturele elite voor kiest. Het moet voor iedere student aan bod komen.’
Verhalen uit de praktijk
In een paneldiscussie bespreken docenten Ingrid Samset (LUC), Andrei Poama (Bestuurskunde), Densua Mumford (LUC), Daan Weggemans (ISGA) en Eamon Aloyo (ISGA) vervolgens verhalen uit de praktijk. Hoe gaan zij om met thema’s die eerder besproken zijn zoals het Verborgen Curriculum? Hoe zorg je dat alle studenten zich welkom en gehoord voelen in je les? Hoe geef je les zonder vooroordelen? Welke rol spelen voorbeelden in je lessen? Welke stappen kan je zelf zetten naar een inclusief curriculum?
Na de pauze vertelt vice-decaan Koen Caminada in een video over het feit dat bewustwording creëren volgens hem centraal moet staan tijdens het symposium maar ook daar buiten. ‘Iedereen heeft onbewuste vooroordelen. Ik denk dat als iedereen nadenkt over zijn eigen bias en we daar open met elkaar over in gesprek gaan, we met z’n allen stappen kunnen zetten.’ Net als Muller is ook Caminada trots op de faculteit dat inclusief onderwijs via dit symposium geagendeerd wordt. Hij schreef hier ook zijn laatste onderwijsblog over.
Neutraal zijn is onmogelijk
Judi Mesman (decaan LUC en hoogleraar in de interdisciplinaire studie van maatschappelijke uitdagingen) schetst het grotere plaatje: belangrijke kwesties waarover moet worden nagedacht wanneer men inclusie wil bevorderen binnen academische instellingen. ‘De waarheid? Het is ingewikkeld’, lacht ze. ‘Net zoals alle dingen die we bestuderen als academici. Je hebt zoveel verschillende perspectieven, kanten en meningen. Het is belangrijk om te beseffen dat welke keuze je ook neemt er keerzijden aan zitten. Dat betekent niet dat je niet moet kiezen, maar als je iets kiest, wees je dan ook bewust van wat je niet kiest.’ Neutraal zijn is dus onmogelijk, zegt Mesman. Je daar van bewust zijn en dat duidelijk maken in je onderwijs is volgens haar een eerste stap op weg naar een inclusief klaslokaal.
Samen wijzer worden en van elkaar leren
Praktische richtlijnen voor docenten die hun manier van lesgeven inclusiever willen maken, maar nog niet goed weten waar ze moeten beginnen worden gegeven door Elena Bondarouk en Emily Wolf (beiden Bestuurkunde). Ze hebben een document van tien pagina’s samengesteld met Inclusive Teaching Tips. ‘We nodigen iedereen uit om voorbeelden, ideeën en ervaringen over inclusief onderwijs met ons te delen. Om samen wijzer te worden en van elkaar te leren.’ Tot slot geven Aayushi Shah en Saskia Postema (tutors ISGA) een presentatie over hoe het aanleren van academische vaardigheden zoals het leren vooroordelen te herkennen en intersectionaliteit als basis voor inclusief en kritisch denken.
Na afloop straalt Susanne Deen van oor tot oor. De coördinator Diversiteit & Inclusie is ‘trots en ontroerd’ door alle verhalen en ervaringen die ze heeft gehoord. ‘Hier kunnen we zeker mee verder en het was een geweldig symposium. Wat mij betreft komt er snel een vervolg!’
Beeld: Victor Koppelmans
Tekst: Margriet van der Zee