Hete hangijzers in 2021: met deze boeken ben je weer helemaal bij
Van het bestrijden van de coronapandemie tot antiracistisch opvoeden. Dit jaar verschenen er talloze boeken van Leidse wetenschappers over onderwerpen die het maatschappelijke debat domineerden. Maak kans op een van die boeken uit onze leeslijst.
Het land moet bestuurd worden. Machiavelli in de polder
Het kabinet is al bijna een jaar demissionair terwijl het land nog altijd in de greep is van de grootste naoorlogse crisis. Waarom is ons politieke landschap zo versplinterd geraakt en hoe blijft Nederland bestuurbaar? Voor de antwoorden duikt Wim Voermans, hoogleraar Staats- en bestuursrecht, in het verleden en analyseert hij recentere maatschappelijke ontwikkelingen. Nederlandse kabinetten moeten regeren in telkens wisselende coalities en dealen met een gefragmenteerd parlement. Voermans constateert dat bestuurders steeds technischer worden en zich in toenemende mate proberen te onttrekken aan de greep van regels en instanties die hen moeten controleren. Kunnen we spreken van een nieuwe regentencultuur en wat zijn de gevolgen voor onze democratie?
Het land moet bestuurd worden. Machiavelli in de polder, Wim Voermans Uitgeverij Prometheus €22,50 Kans maken op dit boek? Mail voor 20 december naar nieuws@leidenuniv.nl o.v.v. boek Het land moet bestuurd worden
Governing the pandemic. The Politics of Navigating a Mega-Crisis
Bijna geen enkel westers land greep tijdig in toen de coronapandemie uitbrak. Hoe komt dat? Drie bestuurskundigen, waaronder de Leidse hoogleraar Arjen Boin, schreven een boek over de aanpak van de pandemie. Ons bestel is niet ingericht op het herkennen en managen van een langdurige crisis, zo luidt de conclusie in Governing the Pandemic. Alle landen hadden draaiboeken voor een pandemie klaarliggen, maar deze bleken niet te werken. Opvallend zijn de grote verschillen in coronamaatregelen die de landen namen. Zo waren de maatregelen in Nederland aanvankelijk veel soepeler dan bijvoorbeeld in Italië, Ierland en Spanje. In die landen gingen lockdowns gepaard met striktere verboden, zoals niet buiten de eigen wijk of stad mogen reizen. Een doorslaggevende succesfactor is de volgzaamheid van de bevolking die in veel westerse landen niet duurzaam bleek. Mede daardoor werkte de herhaling van de lockdown niet meer zo goed. Verhelderend voor wie zich niet alleen wil blindstaren op de Nederlandse aanpak.
Governing the pandemic. The Politics of Navigating a Mega-Crisis Arjen Boin (Universiteit Leiden), Paul ’t Hart (Universiteit Utrecht) en Allan McConnell (University of Sydney) Uitgeverij Springer €54,49 Dit boek is open access Download de pdf.
Opgroeien in kleur. Opvoeden zonder vooroordelen
Mede dankzij de Black Lives Matter-beweging leeft bij steeds meer ouders de vraag hoe je kinderen antiracistisch opvoedt. Werkt een ‘kleurenblinde’ aanpak – het structureel verzwijgen van huidskleur? In haar boek vertelt hoogleraar Judi Mesman aan de hand van de nieuwste wetenschappelijke inzichten waar vooroordelen vandaan komen en hoe we die kunnen voorkomen en bestrijden. Verschillen in huidskleur mogen volgens Mesman juist benoemd worden, want zo kun je binnen de opvoeding vooroordelen en racisme – en het voorkomen daarvan – bespreekbaar maken. Ze daagt lezers uit kritisch stil te staan bij de eigen opvattingen en uitspraken binnen het gezin. Het boek is gelardeerd met herkenbare situaties en dilemma’s uit de praktijk. Zoals: voor welke school kies je? Wat doe je als je kind een zwarte man aanstaart? En hoe voer je een gesprek met een woke puber?
Opgroeien in kleur. Opvoeden zonder vooroordelen, Judi Mesman Uitgeverij Balans, €49,50 Kans maken op dit boek? Mail voor 20 december naar nieuws@leidenuniv.nl o.v.v. boek Opgroeien in kleur.
Stikstof. De sluipende effecten op natuur en gezondheid
Nederland heeft een groot stikstofprobleem: in 75 procent van de natuurgebieden wordt de norm overschreden en schaadt de hoge uitstoot de biodiversiteit. Minder bekend is dat stikstof ook schadelijke fijnstof veroorzaakt die zorgt voor gezondheidsproblemen bij mensen en ook nog eens bijdraagt aan de opwarming van de aarde. In dit boek, dat samengesteld is door milieuhoogleraren Jan Willem Erisman (Universiteit Leiden) en Wim de Vries (Wageningen Universiteit), geven diverse experts hun visie op de oorzaken en aanpak van de stikstofcrisis. Niet alleen de overheid moet ingrijpen, ook burgers, zo stellen de auteurs, kunnen veel doen. Zoals veel minder dierlijke producten eten en de auto laten staan. Food for thought voor het goede voornemens-lijstje voor 2022.
Stikstof. De sluipende effecten op natuur en gezondheid, Willem Erisman & Wim de Vries e.a. Uitgeverij Lias €12,50 Kans maken op dit boek? Mail voor 20 december naar nieuws@leidenuniv.nl o.v.v. boek Stikstof.
Geleerde zorgen. Twee eeuwen academische geneeskunde in Leiden
De coronacrisis laat pijnlijk zien dat onze zorg niet goed berekend is op een pandemie. Gelukkig wisten wetenschappers wel pijlsnel vaccins en virusremmers te ontwikkelen met dank aan vroegere pioniers – waaronder Leidse. Hoe zat dat ook al weer? Historica Mieke van Baarsel schreef een geschiedenis over de ontwikkeling van de academische geneeskunde in Leiden in de 19e en 20e eeuw. De uitbraak van vroegere epidemieën zoals cholera en tuberculose leidden noodgedwongen tot vernieuwingen in het onderzoek. Leidse artsen en onderzoekers lieten zich inspireren door internationale ontwikkelingen in de wetenschap en pleitten halverwege de 19e eeuw voor een volwaardig academisch ziekenhuis dat in 1873 werd opgericht. Van Baarsel beschrijft aanstekelijk hoe pionierende artsen en medici - van nobelprijswinnaar Willem Einthoven (uitvinder elektrocardiogram) tot bioloog Lex van der Eb (grondlegger Janssen-vaccin) - voor belangrijke vernieuwingen zorgden waar we nu nog van profiteren.
Geleerde zorgen. Twee eeuwen academische geneeskunde in Leiden, Mieke van Baarsel Uitgeverij Leiden University Press
Kans maken op dit boek? Mail voor 20 december naar nieuws@leidenuniv.nl o.v.v. boek Geleerde zorgen.