Jörg Gross onderzoekt met Europese beurs hoe groepen omgaan met sociale dilemma's
'Ik hoop bij te dragen aan een beter begrip van sociale dilemma's waar we voortdurend mee te maken hebben, zoals de dilemma's die ontstaan bij klimaatverandering of de huidige pandemie', zegt sociaal- en organisatiepsycholoog Jörg Gross over zijn Starting Grant van de European Research Council (ERC).
Jörg Gross: 'Met deze subsidie kan ik grotere internationale studies financieren en mijn onderzoek naar sociale dilemma's en groepsdynamiek voortzetten.'
'Groepen kunnen gedeelde welvaart creëren en gedeelde problemen aanpakken door samen te werken. Sociale dilemma's zijn echter dilemma's omdat elk individueel groepslid in de verleiding kan komen voor een free-ride op de samenwerking van anderen. Dergelijke dilemma's doen zich bijvoorbeeld voor bij klimaatverandering. Als mensen hun CO2 voetafdruk verkleinen door hun consumptie te beperken, kunnen degenen die weigeren dat te doen op de lange termijn toch profiteren van de medewerking van anderen zonder dat zij hun eigen gedrag hoeven te beperken. Of in het geval van pandemieën: sommige mensen weigeren zich te laten vaccineren, maar hebben toch baat bij anderen die zich wel laten vaccineren.'
Groepsdilemma's vermijden door zelfredzaamheid
'We zijn gewend te denken aan dergelijke dilemma's als conflicten tussen samenwerking en egoïsme. Maar wanneer een groep wordt geconfronteerd met gedeelde problemen, kunnen individuele groepsleden ook groepsonafhankelijke, individuele strategieën hebben om die gedeelde problemen aan te pakken. In de huidige pandemie bijvoorbeeld kunnen sommigen het zich veroorloven zich af te zonderen en vanuit huis te werken, terwijl dat voor anderen niet zo gemakkelijk mogelijk is. Dit vermogen tot zelfredzaamheid voegt een extra laag toe aan de sociale dilemma's.'
Sociale dilemma's in het lab
'Tot nu toe weten we nog niet veel over de invloed van zelfredzaamheid op groepssamenwerking en het vermogen van groepen om gedeelde problemen gezamenlijk aan te pakken. Wij willen dit onderzoeken door deelnemers in groepen een "game" te laten spelen en hun beslissingen en groepsuitkomsten te analyseren. Dergelijke "games" zijn ontworpen met elementen van de echte problemen waar groepen mee te maken krijgen en stellen ons in staat om bepaalde situaties en conflicten te simuleren die we ook denken te zien in de samenleving in het algemeen.'
Denken vanuit verschillend perspectief
'Door gedragseconomie en sociale psychologie te combineren, is het onderzoek gebaseerd op abstracte modellen die enkele essentiële componenten van sociale dilemma's bevatten, zonder de complexiteit die we zien in de echte wereld. Hierdoor kunnen we bepaalde dynamiek isoleren en groepsprocessen op een gecontroleerde en principiële manier onderzoeken. Idealiter doen we dit met een team met een brede interdisciplinaire achtergrond. Uiteindelijk gaat het om het combineren van ideeën uit de psychologie, de economie en de theoretische biologie.'