‘SKO-traject biedt reflectie op onderwijs en interactie met collegadocenten’
Vijftien bevlogen docenten van de Universiteit Leiden ontvingen donderdag 27 januari de Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Een van hen is Frank Takes, vanaf 1 februari universitair hoofddocent Informatica. Voor hem was het SKO-traject een mooie gelegenheid om te reflecteren op de manier waarop hij onderwijs geeft.
Wie als senior docent een actieve rol speelt in de ontwikkeling en vernieuwing van het onderwijs, komt in aanmerking voor de SKO. Deze kwalificatie laat zien dat je didactisch sterk bent en een bijdrage levert aan de ontwikkeling van onderwijs overstijgend aan je eigen vak of vakgroep.
‘Het is heel makkelijk om iedere vrije minuut in onderzoek te steken’, zegt Takes. ‘We werken allemaal hard, dat hoort erbij. We zijn vaak veel tijd kwijt aan papers en proposals schrijven. Daar stop je soms weken of maanden aan tijd in. Maar wanneer krijg je nu eens tijd om te reflecteren op je onderwijs?’
Tijdens het traject staan de docenten stil bij hun onderwijsactiviteiten van de afgelopen jaren. Takes: ‘Wat was daar de rode draad in? Wat heb ik geleerd en hoe heeft mij dat geholpen om beter onderwijs te geven? Reflecteren zodat je op een metaniveau kunt nadenken over je eigen onderwijs, dat is waar de SKO je de gelegenheid voor geeft.’
Enorme verschillen
Naast de broodnodige reflectie, geeft het ook de gelegenheid tot interactie met collega’s van andere disciplines. ‘Je zit met peers die ook in het traject zitten. Die collegadocenten zitten op allerlei plekken. Het is heel leuk om te zien hoe zij nadenken over onderwijs. Je ziet dat er enorme verschillen zijn. Je kunt eens uit je eigen wereldje stappen en met anderen daarover sparren. Dat vond ik heel nuttig.’
Takes zou het traject zeker aanraden aan andere senior docenten. ‘Ik denk dat het traject goed is ingericht. Er is een professionele trainer van het ICLON (Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing) bij betrokken die je instrueert, motiveert en sessies organiseert om je te prikkelen. Ik heb eens gekeken naar de literatuur van de didactiek. Dat open je normaal niet. Het is een soort uitstapje van je dagelijkse bezigheden, zeker als je normaal een grote focus op onderzoek hebt.’
'Als je al een tijdje dezelfde cursus geeft, dan is het in de waan van de dag soms gemakkelijk om alles qua opzet jaar na jaar hetzelfde te houden.'
Tijdens het traject kunnen docenten nieuwe manieren van onderwijs geven ontdekken. 'Als je al een tijdje dezelfde cursus geeft, dan is het in de waan van de dag soms gemakkelijk om alles qua opzet jaar na jaar hetzelfde te houden. Het SKO-traject heeft mij opengesteld voor nieuwe manieren, die je kunt uitproberen bij een vak.’
Takes wil niet alleen zelf blijven reflecteren op zijn manier van onderwijs geven, maar hoopt ook collega’s te inspireren. ‘Ik zou het leuk vinden om te kijken of ik andere collega's enthousiast kan krijgen om ook eens op een metaniveau over onderwijs na te denken. Alle waan van de dag even vergeten, en kijken wat we met z'n allen in het instituut aan het doen zijn.’
Tip
Tot slot heeft Takes nog een tip voor docenten die ook overwegen het SKO-traject in te gaan. ‘Doe het, maar als je het doet, neem er dan ook tijd voor. Anders brengt het je niks. Het is een nuttig traject, en de inspiratie die je op doet is zonder twijfel relevant voor je verdere (onderwijs)carrière aan de universiteit.’
Senior Kwalificatie Onderwijs
De SKO is een kwalificatie voor docenten die een leidende rol spelen in de ontwikkeling en vernieuwing van het onderwijs op curriculumniveau, dus overstijgend aan het eigen vakgebied. Hiervoor moeten docenten een portfolio maken, waarin zij laten zien dat zij voldoen aan vier eindtermen:
- Handelen vanuit de academische onderwijsomgeving;
- Een didactisch ontwerp maken en uitwerken met oog voor de context van een curriculum;
- Onderwijs voorbereiden en uitvoeren;
- Impact op het onderwijs binnen een of meer opleidingen die het eigen onderwijs overstijgt.
Daarnaast gelden de vereisten dat een docent al een Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) heeft, tenminste vijf jaar universitair onderwijs heeft gegeven in verschillende vakken en leerjaren, en daarbij verschillende onderwijsvormen heeft toegepast. Bovendien moet een docent kunnen laten zien dat hij / zij recent initiatieven heeft ontwikkeld en bijdragen heeft geleverd die impact hebben op het onderwijs binnen een of meer opleidingen die het eigen onderwijs overstijgt. Lees hier meer over het behalen van een SKO.
Vijftien gedreven docenten ontvingen 27 januari digitaal hun Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Rector magnificus Hester Bijl feliciteerde hen in een online meeting.
Rechtsgeleerdheid
Esther Huiskers
Bart Krans
Governance and Global Affairs
Maarja Beerkens
Geesteswetenschappen
Paz Gonzalez Gonzalez
Liesbeth Minnaard
Krista Murchison
Sociale Wetenschappen
Daisy Smeets
Wiskunde en Natuurwetenschappen
Stefano Cucurachi
Matthijs van Leeuwen
Marcel Schaaf
Frank Takes
Geneeskunde/LUMC
Yvonne Drewes
Mieke Mulder
Dorothea Touwen
Marion Stijntjes