Studenten Russisch zetten taalkennis in bij hulp Oekraïense vluchtelingen
Wat begon als een oproep in een Facebookgroep, is uitgemond in een vaste groep studenten van de bachelor Russische studies en de master Russian and Eurasian Studies die Oekraïense vluchtelingen helpt. Bij verschillende opvangcentra zijn ze de schakel tussen Oekraïense vluchtelingen en hulpverleners. Masterstudenten Alexander Hoogerhuis en Berend de Haas vertellen hoe zij hun steentje bijdragen.
‘Toen ik de oproep in de Facebookgroep van onze studie zag, ben ik er meteen voor gegaan,’ vertelt Berend. ‘Je kunt wezenlijk helpen door een vaardigheid die niet veel gedeeld wordt met anderen. Het zou zonde zijn als ik daar nu geen gebruik van maak.’ Ook Alexander is blij dat hij het verschil kan maken. ‘Het voelt fijn dat ik mensen toch een klein stukje thuis kan geven. Het geeft een gevoel van veiligheid en duidelijkheid om in je eerste taal te kunnen praten.’
Verbinding
In de eerste weken sprongen de studenten vooral bij in de ontvangst van de vluchtelingen bij de opvanglocaties. Zij moesten allemaal geregistreerd worden bij de betreffende gemeente en het Rode Kruis. ‘Een grote groep mensen spreekt eigenlijk amper tot geen Engels,’ legt Berend uit. ‘Zonder vertalers zou het heel stroef gaan om basale behoeftes in kaart te brengen, zoals medische problemen.’
‘Je bent een soort verbinding tussen de Oekraïners en de Nederlanders,’ voegt Alexander daaraan toe. ‘Maar je bent er ook voor de gezelligheid. Mensen komen naar je toe om een praatje te maken of om samen een spelletje te spelen.’
Geen ver-van-je-bed-show meer
Alexander en Berend zijn dankbaar voor het werk dat ze mogen doen, al vinden ze het niet altijd makkelijk. ‘Door dit soort vrijwilligerswerk te doen, komt het allemaal erg dichtbij. Ik kreeg het natuurlijk ook mee via het nieuws, maar het bleef een-ver-van-je-bed-show. Nu spreek je ook met de mensen. Sommige mensen komen uit steden die helemaal platgebombardeerd zijn en laten daar foto's van zien,’ vertelt Berend. ‘Ik herinner mijzelf eraan dat het oké is om daarvan van slag te raken, ook al heb je het zelf niet meegemaakt. Als iets hard binnenkomt, hoef je het niet weg te schuiven.’
Ook de mooie momenten kunnen soms even slikken zijn. ‘De allerleukste dag die ik tot nu toe gehad heb, was toen ik met een 12-jarig meisje dat in Oekraïne op heel hoog niveau aan kunstschaatsen deed naar de ijsbaan mocht gaan,’ zegt Alexander. ‘Het was een dubbel moment, want de moeder zag haar dochter voor het eerst in een maand weer op het ijs staan en zij moest vreselijk huilen. Kunstschaatsen zou normaal moeten zijn, maar dat was het niet meer.’
Veerkracht
Maar bij het droevige beeld willen de studenten toch wat nuance aanbrengen. ‘Ik heb het idee dat heel Nederland de Oekraïense vluchtelingen heel hulpeloos vindt. Maar als je met die mensen praat, zijn dat mensen met heel praktische en volwassen problemen die ondanks de situatie er toch het beste van proberen te maken,’ stelt Berend. Alexander klinkt instemmend. ‘Mensen tonen veel veerkracht en willen graag door.’
Steentje bijdragen
De studenten zien ook dat de Oekraïners op veel steun in Nederland kunnen rekenen. ‘Er zijn enorme hoeveelheden aan kleding en speelgoed ingezameld en dat is fantastisch,’ vertelt Alexander. ‘Maar bij de tolken blijft het toch knellen. We hebben een best grote groep van vertalers, maar niet iedereen kan altijd.’ Daarom willen beide studenten anderen die Russisch of Oekraïens spreken én een paar uurtjes in de week kunnen missen, aanmoedigen om ook als tolk te werken. Je hoeft daarvoor de taal niet tot in de puntjes te beheersen, aldus Alexander. ‘Mijn Russisch was best roestig maar je pikt het heel snel op en het kan die mensen niks schelen of je fouten maakt of niet. Meld je gewoon aan en als je maar één of twee uurtjes per week kan: prima!’
Foto: UN Women/Aurel Obreja
Spreek jij Russisch en/of Oekraïens en wil jij graag helpen als tolk? Meld je dan aan bij VluchtelingenWerk.
Introductiecursus Oekraïens
Het Academisch Talencentrum organiseert in samenwerking met de opleiding Russische studies/Russian and Eurasian Studies een introductiecursus Oekraïens. De cursus is vooral bedoeld om de vluchtelingen uit Oekraïne hier welkom te kunnen heten. Cursisten leren een aantal dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen. Deze zesdelige cursus begint op 9 mei. Inschrijven kan nu.