Agressief gedrag al vroeg zichtbaar
Gedragsproblemen worden vaak voor het eerst erkend als kinderen naar school gaan. De problemen lijken echter al eerder te zijn ontstaan. Daarom is het belangrijk deze zo vroeg mogelijk te identificeren, evenals de factoren die hieraan ten grondslag liggen. Het onderzoek van Dide van Adrichem laat zien dat kinderen die meer agressie tonen al herkend kunnen worden tijdens de baby- en peutertijd. Promotie 11 mei.
Onderzoeken laten zien dat gedragsproblemen in de adolescentie of de vroege volwassenheid vaak ontstaan tijdens de vroege kindertijd. Kinderen die al op jonge leeftijd veel agressie laten zien, lopen een groter risico op bijvoorbeeld schooluitval en sociale problemen. Daarom is het belangrijk dit gedrag zo vroeg mogelijk te signaleren en deze kinderen te helpen om negatieve ontwikkelingsuitkomsten op latere leeftijd te voorkomen of te verminderen.
Risico’s op het ontwikkelen van agressief gedrag
Voor het ontwikkelen van effectieve interventieprogramma’s is het noodzakelijk om te weten hoe agressief gedrag zich tijdens de eerste levensjaren ontwikkelt. We weten al dat kinderen die voor hun geboorte zijn blootgesteld aan factoren als armoede, drugsgebruik of psychopathologie bij ouders een groter risico lopen op het ontwikkelen van agressief gedrag. Ook cognitief functioneren en meer specifiek de functies die bijdragen aan zelfregulatie, zijn belangrijke factoren die hiermee te maken hebben.
Het onderzoek van Dide van Adrichem toont aan dat specifieke aspecten van cognitief functioneren tijdens de baby- en peutertijd al een belangrijke rol spelen bij het reguleren van gedrag. Baby’s en peuters die minder goed in staat zijn impulsen te controleren, aandacht te reguleren, te communiceren over behoeften en wensen en om gedrag van anderen te herkennen en te verwerken zoals te zien in imitatiegedrag, laten meer agressief gedrag zien tijdens de eerste levensjaren.
Preventieve interventies om latere gedragsproblemen te voorkomen
"Aangezien een hoge mate van agressief gedrag tijdens de vroege kindertijd samenhangt met negatieve ontwikkelingsuitkomsten, is het van belang kinderen die veel agressief gedrag laten zien in de eerste levensjaren vroeg te identificeren en te monitoren. De resultaten van mijn proefschrift laten het belang zien van de cognitieve ontwikkeling als er sprake is van externaliserende gedragsproblemen in de vroege kindertijd. Het ontwikkelen van interventies gericht op het stimuleren van de cognitieve ontwikkeling op de domeinen van executief functioneren, aandacht, taal (woordenschat) en voorlopers van theory of mind, lijkt daarom van belang. Gebaseerd op cognitieve sterkte-zwakte profielen zou een gepaste interventie kunnen worden ingezet voor kinderen met gedragsproblemen.”, aldus Dide van Adrichem
De studies in dit proefschrift zijn onderdeel van het Mother-Infant Neurodevelopment Study: MINDS-Leiden.
Dit onderzoeksproject is gericht op het identificeren van de neurocognitieve en neurobiologische voorspellers van gedragsproblemen tijden de baby- en peutertijd. Lees meer op MINDSLeiden.com