Rubicon voor onderzoek naar Romeins recht: ‘We weten niet hoe de brede samenleving dacht over recht’
Classicus Renske Janssen ontvangt een Rubiconbeurs. Ze gaat hiermee aan de Universiteit van Edinburgh onderzoek doen naar de beleving van het Romeins recht in de toenmalige samenleving.
Waarover gaat je onderzoek?
'Iedere samenleving heeft bepaalde ideeën over de rol van het recht in de samenleving: wat hoort het recht precies te doen, en voor wie is het eigenlijk? Welke waarden vertegenwoordigt het recht precies? Dat was in de oudheid niet anders dan vandaag. Het onderzoek naar Romeins recht richt zich echter vaak op beroepsjuristen, en zegt niet heel veel over hoe er in de bredere Romeinse samenleving over dit soort vragen werd nagedacht. Mijn onderzoek richt zich daarom op het werk van de Romeinse auteur Tacitus, die als bestuurder en historicus erg geïnteresseerd was in het recht en er veelvuldig op reflecteert, maar die zeker geen professionele jurist was. Zijn werk kan ons dus veel meer vertellen over het rechtsdenken onder hoger opgeleide leken in zijn tijd. De manier waarop Tacitus nadacht over de oorsprong van het recht, de verschillende belangengroepen die erbij betrokken waren, en de manier waarop het werd toegepast zegt veel over de verwachtingen die hij van het recht had, en de maatschappelijke waarden waaraan het recht geacht werd te voldoen.'
Waarom wil je dit onderzoek juist in Edinburgh doen?
'Mijn onderzoek bevindt zich op het snijvlak van verschillende onderzoeksgebieden, namelijk Klassieke Talen, Oude Geschiedenis en Rechtsgeschiedenis. In Edinburgh werken deze vakgebieden veelvuldig met elkaar samen en wordt er vanuit al deze perspectieven intensief gereflecteerd op de positie van het recht in antieke samenlevingen. Dat is voor een dergelijk interdisciplinair onderzoek ideaal.'
Waar kijk je het meest naar uit de komende jaren?
'Deze beurs is in heel veel opzichten een fantastische kans. Ik verheug me er vooral op om samen te werken met alle collega’s in Edinburgh, en om onderling kennis, ervaringen en ideeën uit te wisselen. Dankzij de Rubiconbeurs heb ik de kans om veel tijd aan mijn onderzoek te besteden en echt de diepte in te gaan, en het is fantastisch om dat in een dergelijke stimulerende omgeving te kunnen doen. Het is ook bijzonder waardevol om een tijd in een andere academische cultuur te werken, en om te zien wat we daarvan kunnen leren.'
Het Rubiconprogramma van NWO stelt recent gepromoveerde, talentvolle wetenschappers in staat gedurende één tot twee jaar aan een buitenlands topinstituut ervaring op te doen. Dat vergroot de kans dat zij in de wetenschap aan het werk kunnen blijven.