Speciale uitzending - Van kluis naar kussen: uitgeverij Brill
In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties. In deze speciale uitzending staat uitgeverij Brill, de oudste uitgeverij van Nederland, centraal. Van deze Leidse uitgever zijn momenteel diverse boeken in de zomertentoonstelling 'Books that made History' te zien. De tentoonstelling gaat over 25 buitengewone en invloedrijke boeken uit de collectie van Universitaire Bibliotheken Leiden en is te zien tot en met 4 september 2022 in het Rijksmuseum van Oudheden.
Hoofdconservator Garrelt Verhoeven gaat in gesprek met Dominique De Roo, vice president marketing bij Brill, Fleur Praal, universitair docent Book & Digital Media Studies, en Kasper van Ommen, conservator Westerse gedrukte werken en initiator van de tentoonstelling. En natuurlijk worden er bijzondere boeken van Brill getoond: van kluis naar kussen!
Brill
De geschiedenis van Brill gaat terug tot 1683, toen Jordaan Luchtmans zich als boekverkoper vestigde in Leiden. Sindsdien dreven vijf generaties Luchtmans de boekhandel van de familie aan het Rapenburg. Daarnaast waren zij academiedrukkers van de Leidse universiteit en uitgevers van een gestaag groeiend fonds van wetenschappelijke werken. Rond 1800 raakte de Leidse drukker Johannes Brill bij de firma betrokken, evenals vanaf 1829 diens zoon Evert Jan. De laatste nazaat van Luchtmans trok zich terug in 1848, waarop de boekhandeluitgeverij werd overgenomen door Evert Jan Brill. Sindsdien bestaat de onderneming onder de naam ‘E.J. Brill’, in het recente verleden afgekort tot ‘Brill’. De uitgeverij zette de traditie van Luchtmans voort en specialiseerde zich in de tweede helft van de negentiende eeuw op wetenschapsgebieden die ook het huidige fonds van Brill kenmerken: arabica, oriëntalia, historiografie en religiestudies.
Zoals zoveel 'boekhandelsneringen' in de 17e eeuw, werkte Brill nauw samen met de Universiteit van Leiden en nog steeds bestaat er een hechte band. Zo sponsort uitgeverij Brill het Scaliger Instituut van de UBL met het mogelijk maken van het aanstellen van meerdere Brill fellows per jaar.
Tentoonstelling
Van Galileo Galilei tot Albert Einstein, van Anna Maria van Schurman tot Anton de Kom: het is slechts een greep uit 25 auteurs die worden belicht. In de tentoonstelling Books that made History staat de sterke band van de boeken met de academische geschiedenis van de stad Leiden centraal, vanaf de oprichting van de universiteit in 1575 tot nu. Het gaat om boeken die een grote invloed hebben gehad op de wereld, en die tot op de dag van vandaag invloed hebben op hoe wij denken. Bezoekers worden uitgenodigd om te stemmen op hun favoriete boek. Ze kunnen bovendien andere titels aanvoeren, die in de selectie eigenlijk niet zouden mogen ontbreken.
Publicatie
Gelijktijdig met de tentoonstelling verschijnt bij uitgeverij Athenaeum de publicatie Boeken die geschiedenis schreven met essays over de 25 werken, die nog meer context en achtergronden bieden. Het boek is samengesteld door Kasper van Ommen en Garrelt Verhoeven. Vanaf 22 juni is het voor 27,50 euro verkrijgbaar in de boekhandel en de museumwinkel van het Rijksmuseum van Oudheden.
De tentoonstelling Books that made History is te zien tot en met 4 september 2022 in het Rijksmuseum van Oudheden. Adres: Rapenburg 28, 2311 EW Leiden – RMO.nl.