Hoe maak ik mijn studenten bewust van hun unieke vaardigheden?
Op vrijdag 10 juni werd in het kader van het gezamenlijke Erasmus+-project ASSET-H een workshop over studentenvaardigheden georganiseerd. Docenten leerden daarin hoe ze vaardigheden in hun onderwijs kunnen expliciteren voor studenten. Voor docenten die niet bij de workshop aanwezig konden zijn, heeft trainer Catho Jacobs vijf tips om studenten bewust te maken van hun unieke vaardigheden.
1. Ga uit van de sterkte van een vak
Docenten moeten uitgaan van de sterkte van hun vak en disciplinaire aanpak, aldus Jacobs. ‘Wat belangrijk is om te benadrukken, is dat we niet willen dat docenten extra vaardigheden aan hun vak toevoegen. Onze filosofie is dat docenten automatisch al veel vaardigheden meegeven die studenten nodig hebben op de arbeidsmarkt’, legt ze uit. ‘Het gaat om de bestaande waarde van het vak en de manier waarop docenten daarmee werken.’
2. Krijg inzicht in de vaardigheden
De vervolgstap is om inzicht te verkrijgen in de vaardigheden die jij aanbiedt. Uit een eerdere enquête verspreid onder de partneruniversiteiten (Universiteit Leiden, KU Leuven en de Universiteit van Helsinki) zijn zes vaardighedenclusters gedestilleerd. Het eerste daarvan is kennis. Daarmee wordt niet bedoeld dat studenten over veel kennis beschikken, maar dat ze goed met grote hoeveelheden kennis en informatie kunnen omgaan. Daarna volgen de taalvaardigheden, communicatievaardigheden, project- en leiderschapsvaardigheden, creativiteit en interculturaliteit. Elk van de vaardighedenclusters is in subvaardigheden onderverdeeld. ‘Voor meer informatie over het onderzoek en de daaruit voortvloeiende vaardighedenclusters kunnen docenten terecht op onze website,’ voegt Jacobs toe.
3. Denk na over de inhoud én leeractiviteiten
De derde tip die ze aan docenten wil meegeven is om na te denken over de inhoud van een vak en de bestaande leeractiviteiten. ‘Is het bijvoorbeeld een hoorcollege of een werkgroep? Als je de leeractiviteiten aanpast, kun je bepaalde clustervaardigheden meer of minder in de schijnwerpers zetten. Een hoorcollege is geschikt om kennisvaardigheden aan te leren, want daar verwerkt een student veel informatie tegelijkertijd. Als je daarvan bijvoorbeeld een werkgroep maakt, komen de communicatievaardigheden juist meer naar voren.’
4. Communiceer met studenten
Nadat je je bewust bent geworden van de vaardigheden die in jouw vakken voorkomen, is het vervolgens van belang om hierover te communiceren met studenten. Hoe docenten dat het beste kunnen doen, hangt af van hun persoonlijke voorkeur. ‘Er is geen goede of foute manier om dit te doen’, zegt Jacobs. ‘Sommige docenten benoemen de vaardigheden globaal aan het begin of aan het einde van een vak, maar je kunt ze ook expliciet per relevant project of college vermelden. Je kan alle zes clustervaardigheden bespreken, maar je kunt als docent er ook voor kiezen om het meest relevante cluster uit te lichten.’
5. Zoek begeleiding
Jacobs spoort docenten aan om begeleiding op te zoeken als ze er niet uitkomen. Hulp wordt op meerdere plekken aangeboden. Binnen de Faculteit Geesteswetenschappen kunnen docenten bij Onderwijsinnovatie Sanne Arens of Annebeth Simonsz van het team Onderwijsadvies en Kwaliteitszorg (O&K) aan de bel trekken. Een andere optie is om contact op te nemen met het ASSET-H-team. Het team is tot en met oktober 2023 beschikbaar via de contactpagina op hun website om vragen te beantwoorden.
ASSET-H
De Faculteit Geesteswetenschappen is samen met de KU Leuven, de universiteit van Helsinki en uitzendbureau Randstad België dankzij een Europese subsidie een driejarige samenwerking aangegaan. Het Erasmus+ project ASSET-H is ontstaan vanuit het besef dat de transitie naar de arbeidsmarkt voor studenten geesteswetenschappen trager verloopt dan bij andere studenten. Door studenten bewust te maken van hun vaardigheden en capaciteiten moet de transitie makkelijker gaan. Het project bestaat uit meerdere onderdelen, waaronder de ontwikkeling van een personal development planning tool waarmee studenten zelf hun vaardigheden kunnen ontdekken en de training voor docenten.