Onderzoek: advocaten verkiezen tekstuele interpretatie boven morele inschatting
Hoe interpreteren advocaten en juristen wettelijke voorschriften en hoe passen ze deze toe? Niek Strohmaier et al. onderzocht deze vraag aan de hand van juridische data uit 15 verschillende landen. Een tekstuele aanpak blijkt geprefereerd te worden ten opzichte van een morele inschatting van de wet. Maar waarom?
Het kan voorkomen dat een persoon een wet overtreed in de letterlijke zin van de wettelijke tekst maar niet in de zin van ‘de geest’ van de wet en de onderliggende intentie (en vice versa). Als er zich een potentiële overtreding voordoet, beoordelen mensen deze overtreding dan gebaseerd op de letterlijke wettelijke tekst (textualism) of op de intentie van de wet (purposivism)?
In een nieuwe publicatie van Niek Strohmaier in The Proceedings of the National Academy of Sciences – PNSAS, laat data uit 15 verschillende landen zien dat mensen over het algemeen de tekstuele aanpak aanhouden. Daarbij werd ook duidelijk dat advocaten sterker de neiging hebben om de tekstuele aanpak aan te houden dan leken, ook als hun tekstuele beoordeling conflicteert met hun morele inschatting van de actie. Waarom negeren juristen hun morele waarden en geven zij voorrang aan de letter van de wet wanneer zij wettelijke regelgeving moeten toepassen? Het artikel hoopt hier antwoord op te geven.