Collegecolumn: ChatGPT, een bedreiging of een kans?
Iedereen kan sinds kort de schrijvende chatbot genaamd ChatGPT gebruiken. Sommigen zijn daar heel blij mee, anderen niet. De afgelopen weken hebben we dan ook veel vragen gekregen van docenten, studenten en media. Is deze kunstmatige-intelligentie-tool een bedreiging voor ons onderwijs? Welke risico’s zijn er bij toetsing van onze studenten? En is het niet beter om het gebruik ervan helemaal te verbieden op de universiteit?
In deze rubriek geven Annetje Ottow, Hester Bijl en Martijn Ridderbos een kijkje achter de schermen bij het College van Bestuur van de Universiteit Leiden. Hoe ziet hun werk eruit? Waar zijn ze enthousiast over? Wat zijn uitdagingen die ze tegenkomen? Het bouwen aan een gezonde, betrokken en lerende organisatie begint met het delen van wat je bezighoudt. Deze keer is het de beurt aan Hester Bijl.
Ik zie vooral kansen, maar ik begrijp ook heel goed de zorgen die erover zijn. In een universiteitsbreed verbod zie ik niets. Het is aan ons om studenten juist op een kritische en verantwoorde manier leren om te gaan met dit soort gereedschappen die hen later in hun leven werk uit handen zullen nemen. De arbeidsproductiviteit zal hierdoor stijgen; niet gek voor onze vergrijzende samenleving. Wanneer kunstmatige-intelligentie-tools steeds betere teksten schrijven en computerprogramma’s op basis van bestaand materiaal teksten schrijven, kunnen wij ons concentreren op kritische reflectie, de bestudering van onze omgang met dit soort tools, en op daadwerkelijke vernieuwing.
ChatGPT in ons onderwijs
We moeten natuurlijk goed nadenken over de wijze waarop we met ChatGPT in ons onderwijs omgaan. Afhankelijk van de leerdoelen en toetsvormen kan een aanpassing nodig zijn. Als het om het toetsen van schrijfvaardigheid of argumenteren gaat, kan je bijvoorbeeld unieke bronnen aanbieden of de toets onder toezicht afnemen. Of je vraagt studenten op een eerste versie gegenereerd met ChatGPT te reflecteren. Er is veel mogelijk en ik vertrouw erop dat docenten hier voor hun vakken goede oplossingen voor kunnen vinden.
Wij ondersteunen daar ook bij. Onder andere met adviezen voor docenten en examencommissies, opgesteld met hulp van onze experts. We besteden er ook aandacht aan in bijeenkomsten voor docenten, opleidingsdirecteuren en examencommissies. En ons Leiden Learning & Innovation Centre (LLInC) heeft een blog gemaakt voor docenten waarin allerlei vragen behandeld worden: hoe kan je kunstmatige intelligentie gebruiken in je colleges en waar moet je op letten bij toetsing? Daarnaast gaan we in op ChatGPT in de studentennieuwsbrief van 15 februari, zodat voor studenten ook duidelijk is wat we van hen verwachten als het gaat om een integere wijze van werken. Vanzelfsprekend mogen studenten voor toetsen en opdrachten geen teksten van ChatGPT overnemen, ook niet in eigen woorden, zonder hierbij duidelijk de bron aan te geven. Dat was altijd al verboden en is vergelijkbaar met iemand inhuren om tekst voor je te schrijven (ghost-writing) en dus fraude.
Kritisch blijven nadenken
Op de lange termijn is het vooral belangrijk dat we studenten leren omgaan met dit soort hulpmiddelen en hen stimuleren om zelf kritisch te blijven nadenken. Daarbij zullen wij ook alert moeten blijven en ons aanpassen. Ook in ons onderzoek. Gelukkig hebben we veel experts en een universiteitsbreed samenwerkingsprogramma op het gebied van het gebruik van kunstmatige intelligentie, SAILS. Want het eind van deze ontwikkeling is nog niet in zicht. We weten nog veel niet, maar ik ben persoonlijk erg benieuwd hoe kunstmatige intelligentie onze toekomst gaat beïnvloeden. Laten we kritisch blijven maar er ook open naar kijken. De rekenmachine werd ook eerst gevreesd – dan leren we niet meer rekenen, was de aanname – maar wordt nu door iedereen gebruikt.
Deel je graag jouw inzichten of ervaringen naar aanleiding van deze column? Stuur dan een mail naar nieuws@leidenuniv.nl.