Schilderij Rein Dool hangt op nieuwe plek in Academiegebouw
Het schilderij van Rein Dool waarop voormalig bestuurders van de Universiteit Leiden zijn afgebeeld, is verhuisd naar de Receptieruimte van het Academiegebouw. Bij het kunstwerk uit 1974, getiteld Het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit, is een toelichting te lezen over de historische context en de controverse rondom het werk.
Eind 2022 ontstond een stevige controverse op de universiteit en daarbuiten over het door Rein Dool geschilderde groepsportret van het College van Bestuur uit 1974. Het kunstwerk bevond zich destijds in de Grachtenkamer, een vergaderruimte in het Academiegebouw. Het schilderij werd eerst van de muur gehaald en op de grond gezet, omdat het met alleen afgebeelde witte mannen van wie een aantal roken, niet inclusief zou zijn en de vergaderruimte te zeer zou domineren. Anderen waren het hiermee oneens. Het schilderij werd weer (tijdelijk) teruggehangen, op verzoek van het College van Bestuur (CvB).
Goud in handen
Na de ophef stelde het CvB een ad-hoc commissie in onder leiding van kunsthistoricus Kitty Zijlmans die adviseerde om het schilderij op een andere plek beter tot zijn recht te laten komen en van een inhoudelijke toelichting te voorzien. Ook is er op 26 mei 2023 een symposium gehouden over het vraagstuk rondom het kunstwerk.
Zijlmans is tevreden dat het schilderij nu in de Receptiekamer van het Academiegebouw hangt. ‘Het is een open sociale ruimte waar iedereen het kan zien.’ De kunsthistoricus vindt het mooi om te zien wat een schilderij kan losmaken en dat kunst gebruikt kan worden om met elkaar over het heden en verleden te praten. ‘De universiteit heeft goud in handen met een grote collectie schilderijen. Laten we die gebruiken om debatten te voeren en verhalen te vertellen.’
Debatten over kunst
Die debatten zijn ook onderdeel van het advies van de commissie onder leiding van Zijlmans. Er wordt een Commissie Kunst en Debat Academiegebouw ingesteld, waarvan de leden binnenkort bekend worden gemaakt. De nieuwe commissie wordt het aanspreekpunt voor vragen over kunstobjecten en tentoonstellingen van de universiteit, met name in het Academiegebouw, en zal contact onderhouden met facultaire kunstcommissies. Zij krijgt ook als taak voorstellen te doen voor de (periodieke) herinrichting van het Academiegebouw en, zo mogelijk, debatten te organiseren over (de werking van) kunst. Tot slot wordt op advies van de schilderijcommissie de Gewelfkamer van het Academiegebouw ingericht als tentoonstellings- en debatruimte.
Foto's: Dagmar Aarts