Expositie stimuleert stil te staan bij het slavernijverleden
Welke betekenis heeft het slavernijverleden voor onze huidige samenleving? Elf indringende portretten van studenten en medewerkers en hun antwoord op deze vraag zijn te zien op een bijzondere expositie op de binnenplaats van het Academiegebouw. Hiermee willen de initiatiefnemers het onderwerp zichtbaar en bespreekbaar maken.
De krachtige en persoonlijke portretserie Keti Koti maken van de bakstenen binnenplaats opeens een intieme setting die aanzet tot reflectie. ‘Ik verlang naar een verandering waarin ik eerder als individueel persoon dan als voorbeeld wordt gezien’, staat er onder het portret van biologiestudent Nalani Verwoord. 'Leven met elkaar op basis van een waarheidsgetrouwe geschiedenis’, is het motto van Lychinta Zichem, adviseur planning & control. ‘Het is niet zo dat we enkel met de normen van nu naar het verleden kijken, het was ook toen al omstreden’, aldus het citaat van universiteitshistoricus Pieter Slaman.
Leren van het verleden
De expositie bestaat uit elf portretten, gemaakt door fotograaf Kevin Kwee, van studenten, medewerkers, wetenschappers en bestuurders. Via de QR-code kunnen bezoekers op de website de volledige verhalen van de geportretteerden lezen. De tentoonstelling is een initiatief van het Expertisebureau Diversiteit & Inclusie en loopt tot 25 juni 2025. Projectcoördinator Fakiha Ahmed is de bedenker van dit project: ‘Deze tentoonstelling gaat niet alleen over historische feiten, maar over het racisme, de discriminatie en de ongelijkheid die we vandaag de dag zien. Het gaat om het durven leggen van dat verband en te praten over de doorwerking van de geschiedenis.'
Symbolische hart
Universitair docent Aya Ezawa, tot voor kort diversity officer, opende samen met collegevoorzitter Annetje Ottow op 25 juni de tentoonstelling. Ezawa merkte op: ‘Met de portretten in het symbolische hart van de universiteit staan we letterlijk stil bij de slavernijgeschiedenis. Deze expositie stimuleert om de verschillende perspectieven en ervaringen erkenning te geven en het onderwerp bespreekbaar te maken.’
-
Een groot deel van de makers en de geportretteerden was aanwezig bij de opening. -
-
-
-
-
-
-
Bij de opening waren ook historici zoals Ligia Giay aanwezig die het koloniale en slavernijverleden onderzoeken. -
Curator Corrie van Maris en vormgever Matt van Sandvoord -
UR-voorzitter Pauline Vincenten naast haar portret.
Kritisch kijken naar verleden
Daarna nam Annetje Ottow het woord: ‘Het is ontroerend om alle portretten in deze setting te zien en goed om met elkaar het gesprek aan te gaan op deze mooie, centrale plek binnen de universiteit.’ Ook Ottows portret en verhaal is onderdeel van de expositie. Op diverse manieren stimuleert zij namens het college van bestuur het onderzoek naar het koloniale en slavernijverleden van de universiteit.
Impact slavernijverleden op families
Communicatiemedewerker Joy Chiquita Andriessen maakt ook deel uit van de expositie. ‘Ik vind het bijzonder om hier te staan naast mijn eigen portret’, merkte ze bij de opening op. 'Mijn moeder is half Antilliaans en stamt af van een tot slaaf gemaakte vrouw die eind 18e eeuw een kind kreeg van haar eigenaar. Dat slavernijverleden heeft ook na de afschaffing nog vele generaties een diepe impact gehad op onze familierelaties en de opvoeding. Gelukkig kon mijn moeder die oude patronen doorbreken. Ik stoor me er wel eens aan als mensen zeggen dat je niet in het verleden moet blijven hangen, terwijl ze zelf geen last hebben van dat verleden. Zo’n opmerking komt door onwetendheid. Hopelijk kan de expositie op deze prominente plek daar verandering in brengen.’
Verrijking beeld
De expositie telt slechts één portret van een man. Het was vooraf niet een heel bewuste keuze om voornamelijk vrouwen te portretteren, vertelde Ezawa. ‘Maar vooral vrouwen bleken heel gemotiveerd om hier hun verhaal te vertellen. Binnen het Academiegebouw zijn vooral veel mannelijke hoogleraren en bestuurders uit het verleden afgebeeld. Deze nieuwe portretten verrijken ons beeld van de universitaire gemeenschap.'
Tekst: Linda van Putten
Foto's in artikel: Kevin Kwee en Rob Dorresteijn