LTA Education Festival: samen op zoek naar verbinding in het onderwijs
De samenleving is voortdurend in beweging, en dus staat het onderwijs ook nooit stil. Het is aan studenten en docenten om leren en onderwijzen aan te laten sluiten bij de eisen van deze tijd. Tijdens het Leiden Teachers’ Academy Education Festival gingen de deelnemers gezamenlijk op zoek naar manieren om dat te bereiken.
Hoe dicht je het gat tussen traditionele onderwijsmethodes en het veranderende maatschappelijke en digitale landschap? Het overkoepelende antwoord op die vraag is: verbinding, blijkt tijdens het LTA Education Festival op woensdag 12 juni in het Onderwijsgebouw van het LUMC.
Niet toevallig is het thema van de dag dan ook ‘Stay connected’. Rector magnificus Hester Bijl stipt het al aan tijdens haar openingswoord: ‘Dit festival creëert verbindingen tussen onze medewerkers. Het inspireert over de grenzen van disciplines of faculteiten heen.’
Technologie is mensenwerk
Een van de grote opgaves van het onderwijs is de verbinding vinden met moderne technologie. De conclusie van het festival is dat innovaties vooral bruikbaar zijn als je niet focust op die technologie, maar op de mensen. Het komt naar voren tijdens het netwerkspel, waarin de deelnemers elkaar vragen stellen en met oplossingen komen. En in de paneldiscussie met Hester Bijl, universitair docent Arianna Pranger en student Ebrar Kaya. Gevraagd naar hun wensen voor de toekomst van het onderwijs, richten hun antwoorden zich allemaal op menselijke connectie. Van kleinschalig, gratis onderwijs (Kaya) tot zorgen dat de maatschappij de waarde van onderwijs onderkent (Bijl) en oog hebben voor wat je van elkaar kunt leren (Pranger).
‘Docenten zijn altijd bezig met het verwerken van innovatie in hun lessen, en dat gaat altijd gepaard met twijfels’
Hoe die verbinding tussen docenten, studenten, de samenleving en technologie er in de praktijk uit kan zien, toont Barend Last in zijn keynote over Blended Learning. Hij vertelt over het harmonieus integreren van verschillende activerende strategieën in het onderwijs, en het vinden van de beste combinatie tussen persoonlijk contact en technologie.
Docenten zijn altijd bezig met het verwerken van innovatie in hun lessen, en dat gaat altijd gepaard met twijfels, vertelt Last. Middeleeuwse docenten vreesden voor hun baan door de komst van pen en papier: studenten konden hun colleges zo overschrijven en verkopen. Maar het onderwijs verandert voortdurend, er blijven nieuwe middelen en technieken komen die misschien nuttig kunnen zijn bij kennisoverdracht. Of niet.
Zonder interactie geen verbinding
Het punt is niet om zoveel mogelijk technologie te gebruiken, zegt Last. Het is onmogelijk alle technologische ontwikkelingen bij te houden. Soms is vernieuwing gewoon een college beginnen met studenten begroeten. Want zonder interactie is er nooit verbinding. Het afstandsonderwijs tijdens de covid-pandemie legde glashelder bloot hoe belangrijk die fysieke verbinding is.
Maak keuzes, begin klein als je weinig tijd hebt om je onderwijsvormen te veranderen, adviseert Last. En wees niet bang voor technologie: ‘Als je een student ChatGPT ziet gebruiken, zeg dan niet dat dat slecht is, maar ga de discussie aan over wat er bruikbaar aan is en wat de valkuilen zijn.’
Discussies over nieuwe onderwijsmethodes heeft universitair hoofddocent Tsolin Nalbantian al veel gevoerd. Zij haalde Wikipedia de collegezaal binnen en dat leidde tot gefronste wenkbrauwen. ‘Omdat we onze studenten meestal juist afraden gebruik te maken van Wikipedia’.
‘Zeg studenten niet dat ChatGPT slecht is, maar ga de discussie aan over wat er bruikbaar aan is en wat de valkuilen zijn’
Nalbantian laat haar studenten Wikipedia-artikelen verbeteren of maken. Het is de beste manier om vaardigheden en kennis van haar studenten te testen, zegt ze in haar workshop. ‘Een paper kan ik niet de aandacht geven die het verdient, met elk jaar tachtig tot honderd studenten in Leiden en zestig tot negentig in Den Haag. Ik bewijs ze ook geen dienst met het opdreunen van data en namen in een examen. Voor een Wikipedia-artikel moeten ze bronnen zoeken, die correct citeren en samenvatting van hun onderzoek schrijven volgens vaste regels. Dat hebben ze de rest van hun academische loopbaan nodig.’
Van de collegezaal naar de samenleving
In de basis is het niets nieuws: onderzoeken en de resultaten daarvan op een wetenschappelijk verantwoorde manier weergeven. Het verschil zit in de technologie en de interactie met de samenleving. Nalbantian: ‘Studenten vinden het spannend dat hun werk openbaar is. Wat ze leren in de collegezaal, verhuizen we op een concrete manier naar buiten.’ Zo verbeteren de studenten ook hun sociale en creatieve vaardigheden. Om te laten zien hoe ze het project hebben aangepakt moeten ze een videoblog bijhouden.
De andere zes workshops leggen eveneens de nadruk op interactie met de studenten. Of het nu gaat om hoopgevende klimaateducatie, het gebruik van interactieve video’s en kunstmatige intelligentie, de inclusieve collegezaal of studenten beter laten leren en kennis beter overbrengen. De grote gemene deler is: verbinding. Verbinding met technologie, maar vooral ook tussen docenten en studenten en tussen de universiteit en de maatschappij.
Tekst: Eric de Jager
Beeld: Danique ter Horst