Wim Voermans benoemd tot Universiteitshoogleraar
Het college van bestuur heeft Wim Voermans benoemd tot Universiteitshoogleraar. Dit is een unieke positie die hoogleraren in staat stelt leiding te geven aan belangrijke strategische thema’s binnen de universiteit. Voermans gaat zich richten op duurzaam institutioneel vertrouwen.
Wim Voermans is hoogleraar Staats- en bestuursrecht. Over zijn benoeming die ingaat per 1 september 2024 voor 0,4 fte: ‘Ik vind het een hele grote eer dat mijn universiteit dit vertrouwen in mij stelt. Ik zit hier al 22 jaar en voel mij erg verbonden met de Universiteit Leiden. Wat ik echt heerlijk vind, is dat als je hier zo lang zit, je ziet wat voor grote rijkheid Leiden aan academische disciplines en onderzoek heeft en wat dat kan opleveren als je samenwerkt.'
Als universiteitshoogleraar richt Voermans zich op duurzaam institutioneel vertrouwen, een actueel thema dat in de basis al breder verankerd is in de universiteit en de rechtenfaculteit en de komende jaren verdere uitbouw verdient door interdisciplinaire samenwerking. ‘Als Universiteit Leiden zijn wij als geen ander in staat om de verschillende dimensies van vertrouwen in instituten te onderzoeken.’ Vertrouwen is belangrijk voor het bestaan van maatschappelijke en politieke instituten, instellingen en organisaties die samen de democratische rechtsstaat vormen. ‘Die democratie is maar zo sterk als je erin gelooft of er vertrouwen in hebt. Als je goed weet hoe dat werkt, kan je er ook iets mee doen.’
Universiteitshoogleraren
Wim Voermans is na Ineke Sluijter, Arnold Tukker en Judi Mesman de vierde Universiteitshoogleraar. Het is een bijzondere functie aan Nederlandse universiteiten, die wordt bekleed door toonaangevende hoogleraren. De Universiteit Leiden geeft een eigen invulling aan deze positie: Leidse Universiteitshoogleraren richten zich op een of meerdere thema's en kunnen zelf deze (leer)opdracht mede vormgeven. Daarmee geven zij mede uitvoering aan het strategisch plan van de universiteit. Daarnaast hebben zij de taak interdisciplinaire samenwerking te bevorderen.
Interdisciplinair samenwerken
Samen met onderzoekers uit verschillende disciplines wil Voermans bestuderen hoe vertrouwen werkt, hoe je het krijgt, wanneer het wegvalt en hoe het vertrouwen in instituten over de jaren heen verandert. ‘Daarnaast moeten we deze inzichten ook naar het politieke en maatschappelijke debat brengen. Daar zie ik een rol voor mijzelf weggelegd.’
Een andere rol die hij voor zichzelf ziet als Universiteitshoogleraar is om verschillende disciplines bij elkaar te brengen. ‘Als je op elkaars schouders gaat staan en elkaar betrekt bij onderzoek, krijg je hele nieuwe inzichten. Het verleden heeft mij geleerd dat interdisciplinair samenwerken bijzonder productief kan zijn. Het is enorm verrijkend.’
Staatsrecht
Het huidige onderzoek en onderwijs van Voermans richt zich op de theorie en praktijk van het staatsrecht wereldwijd, op vergelijkend constitutioneel recht en Europees recht. In zijn onderzoek heeft Voermans een bijzondere belangstelling voor de werking en sociale, economische en politieke effecten van het staatsrecht, gebaseerd op zijn hypothese dat grondwetten werken als literatuur. Hij bestudeert constitutionele legitimiteitskwesties, algemene naleving en prestaties van constitutionele systemen.
Daarnaast houdt hij zich bezig met de vraag of en hoe transparantie en openbaarheid bijdragen aan het bevorderen van vertrouwen in de overheid. Hij coördineert en werkt mee aan het facultaire onderzoeksprogramma Legitimiteit en effectiviteit van recht en bestuur in de veellagige rechtsorde. Voermans kijkt in dat kader vooral naar sturingsvraagstukken. Steeds meer sociaaleconomische problemen worden opgelost met gebruikmaking van het recht en regels. Vooral de EU probeert op die manier de markten te sturen. Hoever reikt hier vermogen van het recht? En wat betekent dat voor het draagvlak voor die regels? Met de nieuwe leeropdracht beoogt Voermans in samenwerking met de betrokken onderzoekers ook een bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van vertrouwen in instituties als een van de facultaire profileringsthema’s in het kader van de follow-up van het sectorplan.