Expositie toont belang van 50 jaar Leidse opgravingen in Oss
Vorstengraven, zwaarden, potten of alleen een verkleuring van de bodem. Leidse archeologen doen samen met studenten en lokale archeologen al een halve eeuw onderzoek in het Brabantse Oss. Een expositie in de Oude UB laat zien hoe deze vondsten samen de geschiedenis van deze regio vertellen.
‘Deze expositie toont het belang van vijftig jaar opgravingen in Oss: voor het onderzoek, het onderwijs én de samenleving’, vertelt archeoloog en projectleider Richard Jansen. Hij stelde met studenten de tentoonstelling samen. De bijzondere band tussen Oss en Leiden begon toen Leidse archeologen van het Rijkmuseum van Oudheden in 1933 een groot vorstengraf bij Oss ontdekten. De vele grafgiften zoals wapens en sierraden duidden op een belangrijke leider die in de 8e eeuw v. Chr. begraven werd. In 1974 groeven archeologen van de Universiteit Leiden de eerste plattegrond op van een boerderij uit de IJzertijd (1200 v.Chr. tot 550 v.Chr.). Na deze ontdekking gingen opeenvolgende generaties Leidse archeologen met hun studenten naar deze regio en leerden ze hier de kneepjes van het vak.
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofTienduizenden vondsten
In een halve eeuw tijd groeven de Leidse onderzoekers en studenten samen met lokale archeologen honderden plattegronden van huizen op en talloze graven, veldsystemen, waterputten en cultusplaatsen ter verering van goden. Ook deden ze tienduizenden kleinere vondsten waaronder wapens, sieraden en gebruiksvoorwerpen als potten en gereedschap. In een video, die ook op de expositie te zien is, leggen Jansen en studenten uit hoe al deze vondsten het verhaal vertellen over duizenden jaren bewoning in Noord-Brabant – hoe mensen leefden en wat ze hun doden meegaven.
-
-
-
Krantenartikelen over de vondsten. -
Veldonderzoek in Oss.
Wat is er te zien
De kostbaarste vondsten worden bewaard in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden of liggen in het provinciale depot in Den Bosch. Maar ook de expositie in de Oude UB geeft een mooi beeld wat een halve eeuw aan opgravingen opleverde. Zo zien we aardewerken potten en gebruiksvoorwerpen, slingerkogels, stenen werktuigen en sieraden als glazen armbanden. Ook zijn er enkele replica's zoals het beroemde zwaard uit het Vorstengraf van Oss. Het verhaal begint aan het eind van de Steentijd (3.000 voor Chr.), omvat de Brons- en IJzertijd (2.000 – 12 voor Chr.) en eindigt met de Romeinse Tijd (250 na Chr.). Jansen: ‘Het oudste getoonde object is een stenen bijl van ongeveer vijfduizend jaar oud.’
Bijzondere stedenband
De expositie vertelt ook meer over het proces van opgravingen en wat de resultaten betekenen voor de lokale gemeenschap, aldus Jansen. Oss koestert de rijke geschiedenis en besteedt bijvoorbeeld in nieuwbouwwijken aandacht aan wat er op die plekken is gevonden uit het verleden en hoe mensen vele eeuwen voor hen leefden. Jansen: ‘De archeologie en daarmee verbonden verhalen maken zo deel uit van het lokale collectieve geheugen. Het onderzoek van de universiteit vormt daar de basis voor en zorgt voor een bijzondere band tussen twee steden die op het eerste gezicht weinig gemeen hebben.’ Wethouder Sidney van den Bergh, onder andere verantwoordelijk voor erfgoed in Oss, is ook blij met de samenwerking, zo zei hij eerder dit jaar in een interview: ‘Door het Leidse veldwerk konden wij onze inwoners in contact brengen met ons erfgoed.'
Tekst:Linda van Putten
Bannerfoto:Danique ter Horst