‘Schoolopleiders en werkplekbegeleiders zijn de handen, voeten, oren en ogen in de school’
Leraar worden en een eerstegraads onderwijsbevoegdheid halen doe je via de academische lerarenopleiding van het ICLON. Goede begeleiding van deze studenten is noodzakelijk. Daarom kunnen de docenten die de studenten op school begeleiden bij het ICLON het traject Opleiden in de school volgen.
Diana Machielse, supervisor en docent bij het ICLON, vertelt over het nascholingstraject Opleiden in de school.
Koppeling theorie en praktijk
‘Bij de lerarenopleidingen van het ICLON beginnen studenten meteen met lesgeven en worden ze begeleid door schoolopleiders en werkplekbegeleiders. Bij ons krijgen ze de theorie en in de school gaan ze in de praktijk aan de slag. En als ze dan weer terugkomen bij ons in de colleges, dan maken wij die terugkoppeling naar de praktijk. Eigenlijk willen we dat dit ook op school gebeurt. Dus krijgen docenten die studenten begeleiden in de school nu ook een opleiding. Zo krijgen ze meer theoretische kennis en tools om dat op de juiste manier te doen.’
Veel ballen in de lucht houden
‘Ook de overheid vindt het opleiden van begeleiders op school belangrijk. Want er is veel uitval onder docenten, vooral onder nieuwe, startende docenten. De werkdruk is hoog. Het is gewoon een bijzonder beroep dat heel veel verschillende rollen en taken bevat. Daarbij moet je al die ballen natuurlijk in de lucht weten te houden. Begeleiding op school is daarbij heel belangrijk. Daarom hebben we de losse cursussen die we al hadden voor begeleiders op school en voor vakcoaches sinds twee jaar in één samenhangend traject ondergebracht.’
Vakcoaches, werkplekbegeleiders en schoolopleiders
‘Vakcoach en werkplekbegeleider is eigenlijk hetzelfde. Dat is een docent die een bepaald schoolvak geeft en die een student begeleidt in de klas. Dat gaat echt over één bepaald schoolvak. De werkplekbegeleider/vakcoach begeleidt dus een student die hetzelfde vak geeft.
Een schoolopleider is zelf ook docent en begeleidt startende collega’s van verschillende vakken. Op veel scholen geeft die ook leiding aan de werkplekbegeleiders. De schoolopleider is bovendien betrokken bij het beoordelen van de student in de lerarenopleiding. De werkplekbegeleider beoordeelt niet, de schoolopleider wel.’
Je kunt meerdere modules volgen die op elkaar aansluiten. En we zien ook dat mensen dat doen. Maar het hoeft niet altijd. Als je schoolopleider bent, dan heb je een andere taak dan wanneer je werkplekbegeleider of vakcoach bent. Dus als jij geen zicht hebt op de functie of de taak schoolopleider, dan hoef je in principe niet die hele verdieping erbij te doen. Dan heb je voldoende aan de vakcoachmodules.’
Onderwijs verbeteren
‘We hebben het traject Opleiden in de school ontwikkeld om het onderwijs te verbeteren en te zorgen voor minder uitval van beginnende docenten. Maar het is ook noodzakelijk om ons eigen onderwijs bij het ICLON vorm te geven. Wij als supervisoren kunnen niet in de scholen komen. Maar de werkplekbegeleiders waarmee wij contact hebben, zitten wel op de scholen. Zij zitten middenin de praktijk en zien heel veel.’
Op school gebeurt het
‘Die werkplekbegeleiders begeleiden onze studenten en als zij dat goed doen, dan is de kans op succes voor de student groter. De schoolopleiders begeleiden docenten in de eerste twee jaar na hun opleiding. Beide zijn echt van groot belang voor ons. Ik zeg altijd, zij zijn de handen, voeten, ogen en oren in de school. Wij kunnen het niet alleen. Wij kunnen theorie aanbieden, we kunnen intervisie doen, maar op school gebeurt het.
Bij de modules van Opleiden in de school krijg je tools om de begeleiding van docenten (in opleiding) vorm te geven, bijvoorbeeld coachingsvaardigheden. Welke vragen stel je, hoe stel je die vragen, waar loopt een student tegenaan?'
Verder de diepte in gaan
'Het afgelopen studiejaar hebben we ongeveer 20 modules gegeven, zowel incompany als met open inschrijvingen. Ik ben ook bezig om opfrisdagen voor schoolopleiders te organiseren. Deze zijn bedoeld voor schoolopleiders die al modules gevolgd hebben. Zij kunnen dan nog een keer bij elkaar komen om verder de diepte in te gaan. Hiervoor hebben we nu vier data gepland: twee voor dit najaar en twee voor in voorjaar 2025.’
Opfrisbijeenkomsten voor schoolopleiders
De Opfrisbijeenkomst voor schoolopleiders is bedoeld voor schoolopleiders die eerder de BOS-1-cursus of de Schoolopleidercursus hebben afgerond. Zij hebben al ervaring in het begeleiden en opleiden van beginnende docenten en/of docenten-in-opleiding. Daarnaast zijn ze geïnteresseerd in het coachen en begeleiden van meer ervaren docenten.
Tijdens deze bijeenkomst wordt gewerkt met de eigen coachingservaringen en met materialen van de deelnemers. De bijeenkomst wordt zo veel mogelijk afgestemd op de behoefte van de groep cursisten.
Reacties van deelnemers op modules van Opleiden in de school:
- Fijne sfeer en samenwerking, positief leren van en met elkaar.
- Veel aandacht voor de cursist, duidelijke uitleg, goede casussen.
- De docent gaf veel ruimte aan de deelnemers om hun eigen casussen te bespreken en elkaar te helpen. Met name hiervan heb ik veel geleerd.
- De deskundigheid was zichtbaar en de voorbeelden waren heel leuk.