Subsidies voor vijf vernieuwende Psychologie-onderzoeken
Onderzoekers van het Instituut Psychologie ontvangen een NWO Open Competitie XS-beurs van maximaal 50.000 euro. Eén van de onderzoeken gaat over hoe samen muziek maken samenwerking kan versterken. Lees hier over alle vijf projecten.
Fleur Brouwer: Tuning in together: From music to prosocial behaviour through synchrony in body and mind
'Prosociaal gedrag is cruciaal voor de samenleving. Door onze evolutionaire geschiedenis heen werd samen muziek gemaakt om prosociaal gedrag te versterken en verbinding te zoeken. Hier onderzoeken we of samen naar muziek luisteren samenwerking bevordert, en of dit het resultaat is van door muziek versterkte lichamelijke synchroniciteit, waarbij de fysiologische staat van luisteraars synchroniseert. We onderzoeken ook of het aangename gevoel in respons op muziek bijdraagt aan dit veronderstelde effect. Verhoogde samenwerking door gezamenlijk muziek luisteren heeft theoretische implicaties voor het begrijpen van evolutionaire en huidige functies van muziek, en praktische implicaties voor het gebruik van muziek in sociale situaties.'
Hanneke Hulst, Marit Ruitenberg en Ellen de Bruijn: Mind over Menopause: Unravelling cognitive challenges in women with multiple sclerosis in different phases of menopause
'Naast fysieke problemen ervaart 43-70% van de mensen met multiple sclerose (MS) ook cognitieve problemen, zoals een tragere denksnelheid of geheugenproblemen. Deze problemen hebben een grote impact op het dagelijks functioneren. Dergelijke cognitieve problemen kunnen ook voorkomen bij gezonde vrouwen in de overgang. Het is echter onduidelijk óf en hoe we cognitieve problemen veroorzaakt door MS kunnen onderscheiden van de cognitieve problemen die worden veroorzaakt door de overgang. Dit voorgestelde project heeft als doel deze kennislacune aan te pakken door verschillende stadia van de overgang te onderzoeken in relatie tot het cognitieve functioneren bij vrouwen met en zonder MS.'
Angelo Romano: The effect of economic inequality on ingroup favoritism: An investigation across 20 societies
'In een wereld waar mensen steeds afhankelijker van elkaar zijn kan in-groep voorkeur - de neiging om meer samen te werken met in-groep leden dan met uit-groep leden - de voorziening van collectieve goederen, zoals milieubehoud of de oprichting van multinationale instellingen, aanzienlijk belemmeren. Heersende theoretische inzichten komen voort uit theorieën waarin samenwerking leidt tot perfecte gelijkheid. Samenlevingen en interacties tussen groepen wereldwijd worden echter gekenmerkt door economische ongelijkheid, waardoor het onduidelijk is hoe ongelijkheid in-groep voorkeur beïnvloedt. In dit project zal ik onderzoeken hoe economische ongelijkheid een invloed heeft op nationale in-groep voorkeur in samenwerking in 20 samenlevingen.'
Annabel Losecaat Vermeer: The Hidden Costs of Low Social Status: How Stress Alters Information-Seeking Behavior
'Lage sociale status voorspelt negatieve uitkomsten op het gebied van gezondheid, onderwijs en inkomsten, waarbij stress een belangrijke rol speelt. Mensen met een lage sociale status ervaren vaak hoge stress, wat hen kan aanzetten tot het vermijden van negatieve informatie, zelfs wanneer deze cruciaal is voor het nemen van beslissingen en hun uitkomsten. Dit project onderzoekt hoe lage sociale status en bijbehorende stress het zoekgedrag naar informatie beïnvloeden—een belangrijk maar onderbelicht aspect van besluitvorming. Inzichten in deze processen kan leiden tot interventies die mensen met een lage sociale status helpen betere beslissingen te nemen en hun welzijn te verbeteren.'
Anne Urai en Philippa Johnson: Arousal as an Early Warning Signal: Detecting and Preventing Mind-Wandering in Real-Time
'Bij het maken van beslissingen zijn we niet altijd even oplettend: soms dwalen onze gedachten af. In dit project gebruiken we wiskundige modellen om zulke ‘aandachtsverslappingen’ te voorspellen. Dit doen we met videobeelden van pupilgrootte en gezichtsuitdrukkingen, die al veranderen nog voordat iemand minder goed oplet en verkeerde keuzes gaat maken. Met deze metingen geven we mensen directe biofeedback, waarmee ze hun aandacht weer terug kunnen brengen naar het maken van goede keuzes. Uiteindelijk kan hiermee worden voorkomen dat er fouten worden gemaakt met zeer schadelijke gevolgen, zoals in medische diagnose, strafrecht of verkeersveiligheid.'