Leiden Science luidt 2025 in: mooie speeches en blije winnaars
Een indrukwekkende toespraak van decaan Jasper Knoester, een lezing door toponderzoeker Mario van der Stelt over boodschappers in de hersenen, en de uitreiking van de facultaire prijzen. 2025 startte hoopvol en feestelijk, met een toost op een mooi jaar samenwerken binnen en buiten de faculteit.
‘We hebben het als faculteit in 2024 geweldig gedaan.’ Decaan Jasper Knoester blikt terug en kijkt vooruit. In zijn toespraak vertelt Knoester wat er allemaal is bereikt. Verbinden en samenwerken is het belangrijkste thema. ‘Als faculteit zijn we aan de slag gegaan met ons strategisch plan en is er ongelooflijk veel bereikt: we hebben onze bedrijfsvoering vernieuwd, een nieuw besturingsmodel geïntroduceerd, en zijn begonnen ons loopbaanbeleid te versterken voor zowel wetenschappelijk als ondersteunend personeel – en nog veel meer.’
‘Internationale studenten en medewerkers zijn belangrijk voor onze faculteit’
Die samenwerking en verbinding komt in alles terug, legt Knoester uit. In ons gebouw – waarbij huisvesting voor CML, IBL en LION in de nabije toekomst een belangrijk streven is -, in de onderzoeksthema’s, in onze inspanningen om de basis op orde te krijgen, en in onze samenwerkingen binnen en buiten de faculteit. En zelfs in hoe we samen de financiële uitdagingen aangaan.
Ook de beperking van de instroom van buitenlandse studenten benoemt Knoester. ‘Ik ben ervan overtuigd dat we niet zonder internationale medewerkers en studenten kunnen, en ik ben heel blij dat ze hier zijn; zonder hen zouden we een veel minder diverse en aanzienlijk zwakkere faculteit zijn.’
Tuesday Talks: geheime boodschappers in de hersenen
Nadat onze decaan het jaar officieel heeft ingewijd, is het podium voor hoogleraar Moleculaire fysiologie Mario van der Stelt. Hij trapt een nieuwe reeks Tuesday Talks af: een maandelijkse dosis onderzoeksinspiratie voor en door onze Leiden Science-gemeenschap. In twintig minuten neemt Van der Stelt de zaal mee op zijn missie: het ontrafelen van de mysteries van de hersenen met chemische biologie. Hoe beïnvloeden kleine vetmoleculen, genaamd lipiden, onze gezondheid? ‘Met geavanceerde tools kunnen we zien hoe deze vetten signalen doorgeven, en wat hun rol is bij ziektes. Dat biedt ook nieuwe mogelijkheden voor behandelingen.’ Persoonlijke vragen schuwt hij daarbij niet. Gelukkig kan het publiek die online anoniem beantwoorden.
Rob van Wijk is Docent van het Jaar 2024
Als Van der Stelt het podium verlaat, schuiven de genomineerden op de eerste rij een stukje richting het puntje van hun stoel. Het is tijd voor de uitreiking van de jaarlijkse facultaire prijzen. Vice-decaan Bart de Smit en Annemiek Werkhoven, assessor onderwijs bij de Leidsche Flesch, komen de Docent van het Jaar 2024 bekendmaken. Uit zestien genomineerden van verschillende bachelor- en masteropleidingen koos de jury drie docenten die kans maken op de titel: Joost Willemse, Rob van Wijk en Sander van Kasteren. Er is veel lof voor dit drietal docenten.
Genomineerden voor de Teacher of the Year Award 2024
Maak kennis met alle genomineerde docentenDe uiteindelijke winnaar onderscheidt zich door zijn uitzonderlijke toewijding en innovatieve methodes waarmee hij theoretische concepten koppelt aan de praktijk. ‘Studenten waarderen vooral zijn toegankelijke en teamgerichte manier van lesgeven, dat alles versterkt door een groot enthousiasme. En daarom kiest de jury Rob van Wijk als Docent van het Jaar 2024.’
Van Wijk is niet aanwezig in de zaal, maar pakt op zijn vakantieadres in Panama zijn oorkonde uit, onder toeziend oog van een applaudiserende zaal. Bij de benoeming komt een cheque ter waarde van 5.000 euro. Het prijzengeld wil hij gebruiken om de functionaliteit van de ‘R Shiny-app in zijn cursus te verbeteren. Met deze app kunnen studenten de processen van medicijnontwikkeling simuleren, gegevens analyseren en ervaring opdoen met farmacologie.
Thesisprijs voor Marie Depuydt: onderzoek naar rol immuunsysteem bij slagaderverkalking
Wie schreef het beste proefschrift van het jaar? Dat mag wiskundehoogleraar en jurylid Ronald van Luijk bekendmaken. Van de zeven genomineerde promovendi gaat de eer dit jaar naar medicijnwetenschapper Marie Depuydt. In haar proefschrift onthult ze welke cellen precies aanwezig zijn in de plaques die bij slagaderverkalking voor vaatvernauwing zorgen. De vele T-cellen duiden op een auto-immuunaspect van de ziekte. ‘Dat is natuurlijk niet het gehele plaatje', aldus Depuydt, ‘maar het opent de deur naar nieuwe behandelingen van hart- en vaatziekten.’
Haar begeleiders roemen vooral onafhankelijkheid, doorzettingsvermogen en teamgeest. ‘Dit werk had niet kunnen slagen zonder Maries capaciteit om met artsen, patiënten en wetenschappers met verschillende expertises te kunnen samenwerken. Je kunt haar gerust een wetenschappelijke duizendpoot noemen.’
Depuydt won eerder dit jaar al de Krijn Rietveld Award en de Van Wersch Springplankprijs.
Genomineerden C.J. Kok Juryprijs voor beste proefschrift
Maak kennis met alle genomineerde promovendiMachine learning in materialen: Young Talent Award voor Daan de Bos
Van Luijk gaat door met de Leiden Science Young Talent Award. Uit zeven nominaties koos de jury-commissie eerst vier kanshebbers: Dione Blok, Doğukan Yilmaz, Adriaan Janssen en Daan de Bos. Zij mochten hun onderzoek presenteren voor de jury, die uiteindelijk een winnaar koos. Dat was ook dit jaar weer een lastig, want onze studenten schreven steengoede scripties over uiteenlopende onderwerpen: van kankeronderzoek tot belangrijke chemische processen en van slimme materialen tot observaties met de James Webb-ruimtetelescoop.
De Young Talent Award van 2024 gaat uiteindelijk naar bachelorstudent Natuurkunde en Wiskunde Daan de Bos voor zijn scriptie over zelflerende materialen. Tijdens zijn scriptieonderzoek werkte hij aan een theorie over materialen die zelf berekeningen uitvoeren en daar tegelijkertijd van leren. ‘Voor zover wij weten is dit het eerste voorbeeld van een model dat dit principe gebruikt’, aldus de jury.
Daans begeleiders zijn onder de indruk van zijn keuze voor het onderwerp, dat bovendien grote impact kan hebben vanwege de dringende behoefte aan nieuwe vormen van rekenkracht. Ze beamen dat Daan alle verwachtingen overtreft. ‘Hij is zeker geen leerling die nauwlettend toezicht nodig heeft en hij is volwassen genoeg om zijn tijd zelf in te delen.’
Genomineerden Leiden Science Young Talent Award
Maak kennis met alle genomineerde studentenNa de uitreiking zetten we het feest voort met een gezellige borrel, waar studenten en medewerkers napraten en vooruitkijken onder het genot van een hapje en drankje. Een prachtige en bruisende start van het nieuwe jaar. Dat belooft veel goeds voor de rest van 2025!