Onderwijskick-off 2025: psychologiestudenten leren verantwoordelijkheid te nemen
Hoe vergroten we de eigen verantwoordelijkheid van psychologiestudenten in hun leerproces? Docent Anouk van der Weiden leidt tijdens de Onderwijskick-off op 28 februari de discussie over het vraagstuk en vertelt waarom het zo belangrijk is om het er samen over te hebben.
De jaarlijkse Onderwijskick-off is hét moment om de algemene kaders voor het psychologieonderwijs te bespreken en vormt de start van het bijwerken van cursussen voor het nieuwe academische jaar. Centraal staat het verkennen van een visie op autonoom leren voor de fasen in het onderwijsprogramma en wat er voor nodig is om dit effectief te implementeren. Ook komt uitgebreid het onderwerp formatief toetsen aan bod met als doel de werkdruk bij docenten te verminderen en de studiebetrokkenheid van studenten te vergroten.
Voorgekauwde lesstof
Anouk an der Weiden ziet dat studenten steeds minder de regie lijken te nemen over hun eigen leerproces. ‘Zelfstudie lijkt bijvoorbeeld grotendeels afhankelijk van deadlines en cijfers. Ook verlangen studenten van docenten dat er veel wordt voorgekauwd in de vorm van uitgebreide ‘rubrics’, voorbeeldessays, oefententamens of hoorcolleges waarin alle tentamenstof wordt behandeld. Wanneer een cursus hierin afwijkt, dan is dat direct terug te zien in negatieve commentaren in de cursusevaluaties.’
Samenwerken is een voorwaarde
Van der Weiden vindt het belangrijk om het er tijdens de onderwijskick-off over te hebben, omdat alleen als iedereen samenwerkt veranderingen plaatsvinden. ‘Als we optimaal gebruik willen maken van de contacturen met studenten, dan is het belangrijk dat zij zich zelfstandig voorbereiden buiten de les om. Daarnaast is autonoom leren een essentiële vaardigheid voor leven-lang leren. Deze vaardigheid dienen studenten gedurende het curriculum te ontwikkelen, en daarvoor moeten we het met elkaar eens worden over wat we van studenten mogen verlangen gedurende de verschillende fases van het curriculum. Vervolgens verlangt dit ook van cursuscoördinatoren binnen het curriculum dat zij in toenemende mate de verantwoordelijkheid voor het leerproces bij de studenten leggen. En dat werkt alleen als we daar met z’n allen aan meedoen.’
Deel van een geheel
Van der Weiden is zich bewust van hoe lastig het is om uit te zoomen als je in je werk zit en dat collega’s binnen hun cursussen frustraties ervaren over de mate van verantwoordelijkheid die studenten nemen. ‘In de waan van de dag zijn we natuurlijk vooral met onze eigen cursussen bezig. In deze sessie hoop ik dat iedereen ook weer even heeft gezien hoe de cursussen deel uitmaken van een groter geheel, en hoe we daarin bijdragen aan de ontwikkeling van studenten. Ook hoop ik dat enkele frustraties zijn omgezet naar meer constructieve ideeën en oplossingen die de verantwoordelijkheid van de student en die van de docent weer wat meer met elkaar in balans brengen.’
Kansen van formatief toetsen
In de tweede en laatste sessie van de dag verkennen collega’s samen met Yentl Croese (LLInC) de mogelijkheden die formatief toetsen biedt. Praktische en eenvoudig toe te passen strategieën om minder te beoordelen en het leren van leerlingen te stimuleren kwamen aan de orde. Net als concrete handvatten om deze technieken in de cursussen te implementeren.