169 decimalen van pi uit je hoofd kennen: hoe doe je dat?
Hoeveel decimalen van π (pi) weet jij uit je hoofd? Dat was de vraag tijdens een speciale wedstrijd tijdens pi-dag vorige week in de centrale hal van het Gorlaeus. De winnaar van deze competitie kwam tot 169! getallen na de komma. Jonathan Love vertelt zijn geheim.
Dat Jonathan Love iets met getallen heeft is het understatement van het jaar. De postdoc studeert getaltheorie en begon al op jonge leeftijd met cijfers van pi onthouden en opzeggen. ‘Ik kon 200 decimalen van pi onthouden toen ik 13 jaar was. Het is al jaren geleden dat ik ze heb opgezegd, maar ik wilde het nog eens proberen om te zien hoeveel ik er nog wist.'
Wat is je geheim?
‘Er is een liedje dat de cijfers opzegt en ik luisterde keer op keer naar het liedje om het uit mijn hoofd te leren. Dit liedje inspireerde me om de cijfers te onthouden. De cijfers zijn gemakkelijker te onthouden als er je er een melodie bij hoort.’
Wat is het nut om dit te weten?
‘Het heeft eigenlijk geen enkel nut. In de praktijk hoef je geen cijfers van pi te onthouden - zelfs 3,14 is meer dan je nodig hebt als je rekenmachines en internet hebt. Cijfers onthouden is meer zoiets als een spelletje patiencen. Het is gewoon een van de vele manieren om de tijd te doden en te proberen je oude persoonlijke beste score te verbreken.’
Was je tevreden met je score?
‘Ik was blij om te merken hoeveel getallen ik nog wist na al die jaren.’
Doe je volgend jaar weer mee?
‘Ik denk het niet. Ik heb nu een record gezet om te verbreken en roep iedereen op om volgende keer mee te doen aan de wedstrijd!’
π? pi? 3,14? Hoe zat dat ook alweer?
Als je de omtrek van een cirkel deelt door de diameter, krijg je altijd dezelfde waarde, namelijk 3,14. Die 3,14, die noemen we pi. Dit getal is een constante, en heeft dus altijd dezelfde waarde. Je gebruikt pi voor het rekenen aan cirkels. Zo is de omtrek van een cirkel: pi * diameter, en de oppervlakte pi * straal².
We schrijven pi meestal als 3,14, maar eigenlijk is het getal oneindig. De cijfers achter de komma gaan dus eindeloos door. De meeste mensen houden het bij 3,14, maar voor nauwkeurige berekeningen zijn meer decimalen nodig. Inmiddels zijn er al meer dan 1.241.100.000.000 decimalen bekend.
Wist je dat?
- Het wiskundige symbool voor pi is π: de kleine letter p uit het Griekse alfabet.
- We vieren pi-dag op de veertiende dag van de derde maand, omdat 3, 1 en 4 de eerste drie cijfers van pi zijn. In de Amerikaanse datumnotering (jaar/maand/dag) komt dit overeen met 14 maart.