Leiden Biodiversity Network-workshop: opschaling is een probleem bij transdisciplinaire projecten
Tijdens een vijfdaagse workshop werkte het interdisciplinaire Leiden Biodiversity Network samen met maatschappelijke stakeholders aan een onderzoeksagenda en een actieplan om de relaties tussen mens en biodiversiteit te verbeteren. Onderzoeker en mede-organisator Kat Stewart deelt enkele resultaten van de workshop.
Hoi Kat, kun je iets meer vertellen over de opzet van de workshop?
‘De workshop vond plaats in februari, zo’n 50 onderzoekers en maatschappelijke belanghebbenden deden mee. Onze doelen om een onderzoeksagenda voor het Leiden Biodiversity Network op te stellen, een actieplan te maken om de verhouding tussen mens en biodiversiteit te verbeteren, en om een opiniestuk te schrijven. Dat artikel is bedoeld voor onderzoekers die willen gaan werken aan een transdisciplinair biodiversiteitsproject. Op de eerste dag kwamen onderzoekers uit verschillende disciplines - zoals bestuurskunde, economie, menswetenschappen, burgerwetenschappen, biologie en milieuwetenschappen - bijeen om te praten over referentiekaders en terminologie met betrekking tot biodiversiteit. Na de eerste dag stelden we breakout-groepen samen om te praten over verschillende schaalproblemen die we zagen bij biodiversiteitsgerelateerde thema's. We bespraken manieren om biodiversiteitsproblemen op te lossen die verband houden met ruimtelijke, temporele of administratieve factoren. Daarna haalden we maatschappelijke stakeholders erbij om te praten over hoe deze factoren de aanpak van de overheid ten aanzien van biodiversiteitsverlies zouden kunnen beïnvloeden, of de economie van de biodiversiteit.’
‘Dagen drie en vier waren gereserveerd voor het opstellen van de onderzoeksagenda en het actieplan. Een heel interessant project gaat over het maken van een compendium van biodiversiteitsverhalen over verschillende culturen en waarden, en mogelijke oplossingen. Andere mogelijke projecten: het maken van een biodiversiteitsgeoriënteerd spel, bestudering van microbiële gemeenschappen, of de bestudering van evoluerende ecosystemen onder snel veranderende omgevingen. De laatste dag van onze workshop ging specifiek over het maken van een actieplan voor het Leiden Biodiversity Network in de komende jaren.'
Welke problemen stelden de stakeholders vast bij biodiversiteitsprojecten?
‘Het interessante was dat ze allemaal hetzelfde probleem herkenden bij het oplossen van uitdagingen op het gebied van biodiversiteit: schaalvergroting. We werken vaak heel lokaal, bijvoorbeeld met ngo’s in samenwerking met plaatselijke visserij of beleidsmakers, of op gemeentelijk of gemeenschapsniveau. Maar het is heel moeilijk om zo’n project vervolgens op te schalen naar nationaal of internationaal niveau, bijvoorbeeld vanwege financiële of beleidskwesties. Tegelijkertijd denken de belanghebbenden dat een lokale aanpak niet de grootste impact heeft. Uiteindelijk concludeerden we dat we veelzijdig moeten zijn bij het vinden van oplossingen voor biodiversiteitsverlies. In plaats van te proberen om lokale oplossingen te vertalen naar een soort universele waarheid die alle problemen oplost.’
Waar zal het opiniestuk over gaan?
‘Voornamelijk over het koppelen van kennis aan actie. We onderzoeken biodiversiteit vanuit verschillende perspectieven, zoals een sociaalwetenschappelijke of een natuurwetenschappelijke - hoe kan die veelzijdige kennis bijdragen aan veranderingen? En als je begint met transdisciplinair of interdisciplinair onderzoek, met welke facetten moet je dan rekening houden? We zullen het ook hebben over de schaalbaarheidsproblemen die tijdens onze workshop naar voren kwamen, en het belang om stakeholders al aan het begin van je project te betrekken. Tot slot willen we ingaan op aannames bij het vormen van interdisciplinaire of transdisciplinaire groepen.’
Als ik het goed begrijp, raad je een workshop aan als werkvorm voor interdisciplinaire samenwerking. Zijn er nog andere instrumenten die de Universiteit Leiden nodig heeft om interdisciplinair en transdisciplinair werken te verbeteren?
‘Zelfs op de laatste dag van de workshop waren we nog bezig met het bespreken van centrale begrippen. Definities vormen en elkaar begrijpen kost veel tijd, dus ik dat we nog meer mogelijkheden nodig hebben om met elkaar te converseren en interdisciplinaire samenwerking te verbeteren. Natuurlijk kun je kleine beurzen aanbieden als stimulans. Maar we moeten van elkaar weten waar we het over hebben om zelfs maar met ideeën voor onderzoeksprojecten te komen. Als ik niet begrijp wat jou bezighoudt, dan is het voor mij heel lastig om goed samen te werken. De universiteit zou interdisciplinaire platforms kunnen instellen waar onderzoekers met elkaar kunnen praten over hun werk.’
De LBN-workshop werd ondersteund door de Sustainability Call van het Lorentz Center en vond plaats in het Lorentz Center.