Verlof opbouwen en opnemen. Dit is waar je op moet letten
Werk je fulltime? Dan heb je recht op 152 uur verlof per jaar. Maar bij Nederlandse universiteiten komt daar dankzij de cao nog eens 80 uur bovenop. Hoe zit dat precies? Emiel Turlings legt uit hoe verlof werkt.
‘Vakantie opnemen, even los van het werk. Voor mij is een vakantie naar Spanje de ideale manier om weer op te laden. Mezelf vanaf de eerste dag onderdompelen in een andere cultuur en levenswijze. Daar kom ik echt van bij.
En het is nog goed voor je ook. Want werken is vooral leuk als het in balans is met werkdruk, vitaliteit en de werk-privé-balans. Vandaar dat het zo belangrijk is om verlof op te nemen.
Hoe zit dat?
Met welke vraag ga je naar HR en wanneer naar het PSSC? Hoe zit het nou precies met verlof en hoe met loopbaanontwikkeling? In deze rubriek beantwoordt een HR-collega elke keer een andere vraag.
Verschillende soorten verlofuren
Verlof is verlof, zou je zeggen. Maar toch kennen we verschillende soorten verlofuren. Dat onderscheid is vooral van belang voor wat betreft de ‘houdbaarheid’ van deze uren. Want in sommige gevallen geldt: als je je verlofuren niet op tijd opneemt, ben je ze kwijt.’
Dit zijn de verschillende verlofuren die je kunt opbouwen:
- Wettelijke vakantie-uren. Dit zijn de vakantie-uren die iedere werknemer volgens de wet minimaal moet krijgen (152 uur per jaar bij een 38-urige werkweek);
- Bovenwettelijke vakantie-uren, dit zijn de uren die je volgens de cao Nederlandse Universiteiten nog extra opbouwt (80 uur per jaar bij een 38-urige werkweek);
- Compensatie-uren, dit zijn de uren die je meer werkt dan in je arbeidsovereenkomst is afgesproken (bijvoorbeeld 96 uur per jaar voor medewerkers die 40 uur per week werken).
Wanneer vervalt het verlof?
Zoals gezegd hebben de verschillende verlofuren ook een verschillende ‘houdbaarheid’. Het is dus verstandig eerst de verlofuren in te zetten, die het eerst vervallen. Gelukkig is ons verlofsysteem zo opgebouwd dat het de vakantie-uren die het eerst vervallen ook het eerste afschrijft. Maar het is verstandig ook zelf de termijnen in de gaten te houden:
- Compensatie-uren vervallen op 31 december van het jaar waarin ze zijn opgebouwd;
- Wettelijke vakantie-uren vervallen per 1 juli van het jaar nadat ze zijn opgebouwd, een half jaar later dus;
- Bovenwettelijke vakantie-uren zijn het langst houdbaar. Die vervallen vijf jaar na het jaar van opbouw.
Wanneer plan je je vakantie?
Omdat een groot deel van de verlofuren vijf jaar meegaan, lijkt het misschien aantrekkelijk deze uren op te sparen. Ik adviseer om dat niet te doen. Het is beter om regelmatig even los te komen en dan ook echt te genieten van je vrije tijd, dan te wachten totdat je het gevoel hebt dat je bijna omvalt. Meestal gaat dan een groot deel van de vakantie op aan het bijkomen en echt loskomen van het werk en de ervaren werkdruk. Niet alleen werken moet leuk zijn, maar ook het genieten van vakantie!
Daarom heb ik zelf eind april alweer een vakantie ingepland staan om me te laten meevoeren in een traditionele Andalusische romeria. Een dagenlang feest vol folklore, zang en dans. Alleen het vooruitzicht al geeft me heel veel energie!’