Universiteit Leiden

nl en

Onze visie op docentontwikkeling

Academici aan de Universiteit Leiden vervullen taken op het gebied onderzoek en onderwijs. Beiden zijn belangrijk en verdienen goede ondersteuning, erkenning en waardering. We stimuleren academici om zich verder te ontwikkelen, zodat ze kwalitatief werk kunnen leveren, bevlogen hun kennis kunnen overdragen, prettig kunnen samenwerken met collega’s en studenten kunnen betrekken bij het verbeteren van hun onderwijs. Ook werken we actief aan het beter waarderen van onderwijs in academische carrières.

De aanpak docentontwikkeling richt zich op:

Centraal in de aanpak docentwikkeling staat het docentontwikkelingsmodel. Dit model helpt academici en hun leidinggevenden bij gesprekken over interesses en ambities binnen het onderwijsveld, het bepalen of iemand ondersteuning of ontwikkeling nodig heeft of een stap kan maken in zijn/haar carrière. Op teamniveau helpt het model bij het inschatten van ontwikkelbehoeftes.

Het model:

  • Geeft inzicht in het brede takenpakket binnen het onderwijs;
  • Biedt een heldere indeling voor de verschillende professionaliseringsactiviteiten.
Dit model is gebaseerd op het Career Framework for University Teaching van Graham (2018) en het UNITE model van van Dijk et al. (2020) en beschrijft de taakdomeinen behorend bij academisch docentschap. FSW, FGW en LLInC werken het model momenteel verder uit als zelfreflectie-instrument.

Taakdomeinen

Het docentontwikkelingsmodel onderscheidt 5 taakdomeinen, die hieronder kort zijn beschreven.

Onderwijs geven en leerproces begeleiden

Dit taakdomein gaat over groepsgewijze en individuele begeleiding van studenten. Docenten ontwikkelen zich o.a. in het verzorgen van verschillende werkvormen en begeleidingsmethoden, en zijn in staat deze onderwijskundig te onderbouwen en passend te maken bij de leerdoelen en de doelgroep. De docent draagt zorg voor de toegankelijkheid van de leerstof en instructie, houdt rekening met de verschillen in motivatie, voorkennis, aanleg en individuele omstandigheden en bewaakt de veilige sfeer. 

Beoordelen en feedback geven

Dit taakdomein gaat over het adequaat beoordelen van toetsen en opdrachten, het geven van feedback aan studenten en het helder communiceren over de wijze van afname en de resultaten van een toets. Ervaren docenten zijn in staat om toetsen en bijpassende beoordelingscriteria te ontwikkelen, met oog voor betrouwbaarheid en validiteit van de toets. Daarnaast gebruiken docenten resultaten van (tussentijdse) toetsing om het onderwijs te evalueren en eventueel aan te passen.

Organiseren van onderwijs en management 

Hieronder valt het praktisch coördineren van de onderwijstaken zoals communicatie met studenten, afspraken over het leerproces, afstemming met collega’s, regels en richtlijnen en ondersteunende diensten. Ervaren docenten spelen een actieve rol bij de organisatie van (onderdelen van) het onderwijs.

Ontwerpen van onderwijs 

Dit domein gaat over het vermogen om inhoud en werkvormen van studieonderdelen aan te passen om de leerdoelen beter te realiseren. Docenten spelen daarbij in op de leerbehoeftes van studenten, ontwikkelingen in het vakgebied en de actualiteit. Ervaren docenten kunnen leerlijnen en constructive alignment van cursussen en binnen de opleiding vormgeven en bewaken.

Reflecteren, onderzoeken en innoveren 

Dit omvat het vermogen om op basis van evaluatie, reflectie en intercollegiale feedback initiatief te nemen tot verbetering. Docenten ontwikkelen kennis en inzicht in de relevantie, interpretatie en implicaties van verschillende vormen van feedback over onderwijs (zoals studentevaluaties). Sommige docenten verrichten onderzoek naar onderwijs, zodat ze bijvoorbeeld in kunnen spelen op veranderende behoeften en/of technologische ontwikkelingen. Hiermee dragen zij actief bij aan de vernieuwing en verbetering van onderwijs.

Contactpersoon

Hoe gaan we in 2023-2024 verder met docentontwikkeling?

De komende tijd onderzoeken we door middel van pilots de praktische toepasbaarheid van het docentontwikkelingsmodel. Op basis van deze bevindingen scherpen we het model verder aan indien nodig. 

De Faculteit Geesteswetenschappen en de Faculteit der Sociale Wetenschappen organiseren pilots over het model: in 2023-2024 zullen er meerdere focusgroepen plaatsvinden. Ben je als medewerker van één van deze faculteiten nieuwsgierig naar het model en wat jij ermee zou kunnen? En wil je graag meedenken over de verdere ontwikkeling ervan? Meld je dan aan bij Marlous Dekker en Laura Schneider.

Om professionele ontwikkeling op het gebied van onderwijs te ondersteunen bieden we een uitdagend en passend ontwikkelingsaanbod. Dit aanbod is dynamisch en volgt de (inter-)facultaire behoeften. Ook kijken we naar (deel)certificering, waaronder BKO en SKO. Zo willen we de eindtermen van verschillende certificaten beter op elkaar aan laten sluiten en de facultaire uitvoering stroomlijnen.

Contactpersoon

Binnen het universitair onderwijs bestaan al mooie samenwerkinitiatieven, bijvoorbeeld via Teams of rondom werkplekleren. Docenten wisselen ervaringen met elkaar uit via (fysieke) onderwijscommunities zoals buddyprojecten, mentorschappen en intervisiegroepen. Ook de Teaching fellows van de Leiden Teachers’ Academy (LTA) vormen een actieve community. Online is er kruisbestuiving via onder andere facultaire docentenplatforms (zie bijvoorbeeld het platform van FGGA) of netwerken zoals het Duurzaamheidsnetwerk. Door deze verschillende initiatieven en voorbeelden (‘good practices’) te delen kunnen we het leren van elkaar verder stimuleren, faciliteren en versterken.

Contactpersonen

Initiatieven zoals docententeams en communities zijn vaak georganiseerd rondom onderwijsinnovatie: docenten onderzoeken hun eigen vernieuwing en leren van elkaar. Bijvoorbeeld door voorbeelden en resultaten met elkaar te delen van blended learning. Deze onderlinge uitwisseling ondersteunen en promoten we om samenwerking te stimuleren en succesvolle pilots op te schalen.

Onderzoek, onderwijs en maatschappelijke impact zijn even belangrijk en verdienen evenredige erkenning en waardering. We werken aan het Erkennen & Waarderen van academici die zich ontwikkelen op het gebied van onderwijs.

Daarnaast streven we ernaar om aanstellingen binnen de UFO-categorie 'docent' vaker een plek te geven in de organisatie. Bijvoorbeeld in structurele taken en posities die specifieke kennis en vaardigheden vereisen, maar niet van de docent eisen dat hij/zij onderzoek uitvoert. Op individueel niveau werken we binnen docententeams en in het curriculum aan verdere verwevenheid van onderwijs en onderzoek.

Contactpersoon

Leidinggevenden kunnen academici die zich willen profileren op het gebied van onderwijs stimuleren en faciliteren. Het management speelt hier een belangrijke rol in door prioriteit te geven aan onderwijsexpertise en de wens voor verdere (carrière) ontwikkeling. In onze nieuwe jaargesprekken (GROW) gaat het niet alleen over resultaten, maar is er meer focus op samenwerking in het onderwijs, persoonlijke ontwikkeling en welzijn.

Contactpersoon

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.