871 zoekresultaten voor “sterrenkunde” in de Publieke website
-
Sterrenstelsel in het vroege heelal blijkt toch koolstofrijk
In 2015 dacht Jorryt Matthee een extreem ver sterrenstelsel ontdekt te hebben waarin geen elementen zwaarder dan helium aanwezig waren, genaamd CR7. Drie jaar later toont hij via metingen met de ALMA-telescoop aan dat het sterrenstelsel toch koolstof bevat en zelfs in normale concentraties. De American…
-
Moleculaire striptease verklaart buckyballs in de ruimte
Leidse onderzoekers zijn erin geslaagd in het lab te laten zien hoe moleculaire voetballen, ook wel buckyballs genoemd, in de ruimte kunnen ontstaan. De metingen zijn bijzonder, omdat een nieuwe chemie ten toon wordt gespreid: top-down, van groot naar klein, waarbij aromaten worden omgezet in interstellair…
-
Nieuw onderzoekscentrum in Leiden gaat het ontstaan van planeten onderzoeken
Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.
-
Reuzenplaneet op enorme afstand rond zon-achtige ster stelt astronomen voor raadsel
Een team van sterrenkundigen onder leiding van wetenschappers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam heeft via directe beeldvorming een reuzenplaneet ontdekt op enorme afstand van een zon-achtige ster. Waarom die planeet zo zwaar is en hoe die daar verzeild is geraakt, is nog een…
-
Snorkelen voor studiepunten in ‘unieke Honours Class’; aanmelden kan nog!
Een nieuwe Honours Class laat excellente studenten in Normandië onderzoek doen naar het ontstaan van het leven. Bijzonder is dat de Honours Class het product van samenwerking is tussen de universiteiten van Leiden, Utrecht en Amsterdam en twee musea. Dr. Rinny Kooi van het Leidse Instituut voor Biologie,…
-
Chris Smiet wint Christiaan Huygens-prijs
Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.
-
De slimme stad mag ons niet zomaar overkomen
In de white paper van Leiden-Delft-Erasmus Universities starten wetenschappers en praktijkexperts in het gesprek dat de samenleving moet aangaan. ‘We hebben het visionaire denkwerk uitbesteed aan techbedrijven.’
-
Subsidies voor de bouw van grootschalige onderzoeksfaciliteiten
Vijf projecten met onderzoekers van Universiteit Leiden ontvangen van NWO een subsidie voor de bouw of vernieuwing van grootschalige onderzoeksfaciliteiten.
-
Ewine van Dishoeck wint Kavli-prijs voor astrofysica
Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…
-
Op zoek naar geluk en persoonlijke ontwikkeling
Er zijn maar weinig colleges waarin studenten praten over hun angsten, kritiek op zichzelf of eigen geluk. In de Bachelor Honours Class ‘Personal Flourishing and Happiness’ is dat juist de bedoeling.
-
Van liedjes tot gelikte filmpjes: creativiteit ten overvloede op het PRE-Class Festival
Cannabinoïden, wicca en artificial intelligence. Het is een greep uit de termen waarmee 350 vwo’ers de afgelopen maanden kennismaakten tijdens de Pre-University Classes aan de Universiteit Leiden. Op een virtueel festival, dat eind juli online kwam, presenteerden zij op creatieve wijze hun opgedane…
-
Optische doorbraak voor onderzoek aan exoplaneten
Astronomen van de Leidse Sterrewacht en de Universiteit van Arizona (VS) hebben met een nieuw instrument een opname van een exoplaneet gemaakt. Het instrument levert een ongeëvenaard goed contrast. De Leidse promovendus Gilles Otten presenteerde de resultaten aan de wetenschappelijke gemeenschap op…
-
Waaier aan wetenschap bij slotevenement Pre-University Classes
Informatica, Biofarmaceutische Wetenschappen, Politieke Amerikaanse Geschiedenis – het is een greep uit de Pre-University Classes die zo’n driehonderd vwo’ers de afgelopen maanden aan de Universiteit Leiden hebben gevolgd. Eind april demonstreerden zij in de Leidse Pieterskerk hun vers opgedane kenn…
-
Kinderen worden échte wetenschappers met Lil’Scientist
Kinderen zijn perfecte wetenschappers: ze barsten van de nieuwsgierigheid, ze willen weten hoe de wereld werkt en gaan dagelijks op onderzoek uit. Toch komen veel kinderen nauwelijks in aanraking met wetenschap. Dat willen een aantal wetenschappers van de Jonge Akademie veranderen. Ze ontvangen 150.000…
-
Ontdekker van het jaar, beste Proefschrift en Onderwijsprijs 2013
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 7 januari jongstleden is bekend gemaakt dat Gerard van Westen is benoemd tot Ontdekker van het jaar 2013. Wouter Duivesteijn heeft het beste proefschrift van 2013 geschreven en Tjerk Oosterkamp is uitgeroepen tot de…
-
Wetenschapscommunicator Jos van den Broek neemt nog geen afscheid van levenslang leren
Leren over grenzen van disciplines heen. Daarvoor stond Jos van den Broek tijdens zijn carrière als bijzonder hoogleraar (Bio)medische wetenschapscommunicatie. Met een symposium over dit onderwerp nam hij op vrijdag 27 oktober 2017 afscheid. ‘Ik ga helemaal niet weg, ik blijf gewoon nog.’
-
Kansen pakken waar ze zich voor doen
Een feestelijke uitreiking voor de studenten van het Honours College (HC) vond vrijdag 14 november plaats in de Marekerk in Leiden. Naast het uitreiken van de welverdiende certificaten laten enkele studenten zelf horen wat dit programma heeft bijgedragen aan hun leven en studie.
-
Afgekapt, gekanteld, ijzerrijk zonnestelsel gewoner dan gedacht
Ons afgekapte, gekantelde, aluminium- en ijzerrijke zonnestelsel blijkt gewoner dan gedacht. Dat stelt sterrenkundige Simon Portegies Zwart op basis van simulaties en berekeningen met een supercomputer. Er zouden in onze Melkweg ongeveer 36.000 vergelijkbare zonnestelsels te vinden moeten zijn.
-
Van Ent tot Ork: hoe Tolkien middeleeuwse bronnen recyclede
De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.
-
Stofvallen en gasgaten
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Planeetvormende schijven evolueren verrassend vergelijkbaar
Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…
-
De faculteit W&N tijdens de Nacht van Kunst & Kennis
Op 17 september vindt het jaarlijkse evenement de Nacht van Kunst & Kennis plaats in de Leidse binnenstad. De faculteit W&N is ook dit jaar weer ruimschoots vertegenwoordigd met o.a. Ionica Smeets, Vincent Icke, Arnold Tukker en een project van iGEM.
-
Astrochemici onthullen de magnetische geheimen van methanol
Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…
-
Vijf veelgelezen artikelen uit 2020
Aan het eind van ieder jaar maken we een overzicht van de interessantste en veelgelezen artikelen die we dat jaar publiceerden. In het knotsgekke jaar 2020 stond natuurlijk één thema volop in de aandacht: het coronavirus. Gelukkig was er ook ruimte voor andere verhalen.
-
Jaarverslag 2018 verschenen
De Universiteit Leiden heeft haar Jaarverslag over 2018 gepubliceerd. Hoewel ook de Leidse universiteit het afgelopen jaar geconfronteerd is met ingewikkelde thema’s zoals werkdruk, internationalisering, sociale veiligheid en bekostiging, zijn er forse stappen gezet in de realisatie van haar ambitie…
-
Wetenschapdag 2009: Reis naar het onbekende
Aan het Leiden Institute of Physics doen wetenschappers onderzoek met de Time Warp, een camera die 5000 beelden per seconde vast kan leggen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld het uit elkaar spatten van een waterdruppel bestuderen. Erg interessant voor wetenschappers én voor kinderen.
-
‘Spectaculair Heelal’ - ESO-jubileumtentoonstelling in de oude Leidse Sterrewacht
In 2012 bestaat de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) 50 jaar. Om dit te vieren worden wereldwijd activiteiten georganiseerd. Op 5 oktober wordt de ESO-jubileumtentoonstelling geopend in de historische Leidse Sterrewacht. Deze tentoonstelling, met de toepasselijke naam 'Spectaculair Heelal', bestaat…
-
Astronoom Adrian Hamers ontvangt Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor proefschrift
Astronoom Adrian Hamers heeft uit handen van Marjan Hammersma, secretaris-generaal van het ministerie van OCW, de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor ruimtewetenschappen ontvangen. Hamers krijgt de prijs voor het onderzoek waarop hij in 2016 is gepromoveerd aan de Sterrewacht Leiden.
-
Nederlandse astronomen en fysici starten Science community voor eLISA-ruimtemissie
Dit jaar selecteert de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de wetenschapsgebieden voor de komende twee grote ruimtemissies. Als een van de onderwerpen gravitatiestraling wordt, willen Nederlandse astronomen en fysici via een nieuw samenwerkingsverband lid worden van het Europese eLISA-consortium, en…
-
‘Onderwijsonderzoek kan het hoger onderwijs echt verbeteren’
De nieuwe hoogleraar onderwijswetenschappen bij het ICLON, Roeland van der Rijst, wil zich ervoor inzetten dat de uitkomsten van onderzoek naar hoger onderwijs worden toegepast om het onderwijs te verbeteren.
-
Pim Overgaauw: 'Als instituutsmanager ben je de spin in het web'
Pim Overgaauw is op zijn best als hij anderen kan ondersteunen. Zijn nieuwe functie als instituutsmanager van het Mathematisch Instituut is dan ook op zijn lijf geschreven. ‘Ik wil er vooral voor zorgen dat wiskundigen lekker wiskunde kunnen doen.’
-
5 jaar Quantum Rules lab: ‘Het leukste is wanneer je het kwartje hoort vallen bij een leerling’
Quantum Rules lab van Leiden Universiteit biedt proefjes en experimenten voor middelbare scholieren om te leren over kwantum natuurkunde. Henk Buisman vertelt over het 5 jarige jubileum.
-
Massa-uitstoot reuzenster Èta Carinae verklaard met kosmische dubbelbotsing
De astronomen Simon Portegies Zwart van de Sterrewacht Leiden en Ed van den Heuvel van de Universiteit van Amsterdam hebben een mogelijke verklaring gevonden voor de gigantische massa-uitstoot van de dubbelster Èta Carinae. In hun computersimulatie vinden er twee sterbotsingen plaats, waarbij een van…
-
Ontdekker van het Jaar Paul Behrens: ‘De tijd dringt’
Begin dit jaar verkoos het publiek milieuwetenschapper Paul Behrens tot Ontdekker van het Jaar 2018. Behrens is een interdisciplinaire wetenschapper die onze impact op de aarde wil begrijpen. ‘Helaas doen we niet genoeg. Er zijn enorme veranderingen aan de gang en de tijd dringt om het ergste te voo…
-
KHMW-afstudeerprijs voor onderzoek naar supergeleidende qubits
Matthias Flór ontvangt de KHMW Afstudeerprijs Theoretische Natuurkunde voor zijn masterscriptie. Zijn onderzoek naar exotische supergeleiders bij de Universiteit Leiden en TU Delft viel in de smaak bij de jury. De jury koos unaniem voor Flór en merkte op dat 'hij indrukwekkende technische vaardigheden…
-
Expositie Akademieprijs Astronomie en Kunst - tot 2 oktober 2015
Van 11 september tot 2 oktober 2015 is er in de Oude Sterrewacht Leiden een expositie gewijd aan de eerste Akademieprijs Astronomie en Kunst. Kunstenaar Roland Schimmel heeft met zijn werk Zwarte Zon de prijs gewonnen. Het prijzengeld, een bedrag van 5000 euro, is beschikbaar gesteld door de Nederlandse…
-
Prijzenregen bij ceremonie van de World Cultural Council in Leiden
Met een aantal lezingen van topwetenschappers en een feestelijk uitgedoste Pieterskerk stond de Universiteit Leiden op 7 en 8 november even in het teken van de jaarlijkse prijsuitreiking van de World Cultural Council (WCC).
-
Marie Curiebeurs voor donkere materie
De Leidse Sterrewacht gaat een nieuwe techniek gebruiken om te rekenen aan zwaartekrachtlenzen. Zij doen dit in het kader van onderzoek naar de vorming van melkwegstelsels. Alessandro Sonnenfeld van de Universiteit Tokyo haalde een Marie-Curie beurs binnen en komt het onderzoeksteam versterken.
-
Wat gaan Spinozawinnaars Ellemers, Sluiter en Franx doen met 2,5 miljoen?
Spinozapremiewinnaars Naomi Ellemers, Ineke Sluiter, Marijn Franx (Leiden) en Piet Gros (Utrecht) maakten op maandag 27 september 2010 bekend wat ze met hun premie van € 2,5 miljoen gaan doen. Dat gebeurde in Den Haag bij de officiële uitreiking door demissionair staatssecretaris van OCW, Marja van…
-
Drie Spinozapremies voor Leidse wetenschappers
Naomi Ellemers, hoogleraar Sociale psychologie van de organisatie, Marijn Franx, hoogleraar Extragalactische sterrenkunde en Ineke Sluiter, hoogleraar Griekse taal- en letterkunde krijgen een Spinozapremie 2010.
-
Universiteit Leiden tekent overeenkomst met Tsinghua om samen sterrenkundepromovendi te begeleiden
Op 26 oktober hield de Universiteit Leiden haar eerste online ondertekeningsceremonie, waarbij ze een overeenkomst ondertekende met de Chinese topuniversiteit Tsinghua. Doel is om een gezamenlijk PhD-programma op te zetten om jonge onderzoekers op het gebied van astronomie en astrofysica te begele…
-
Drie Leidse wetenschappers ontvangen NWO ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend onderzoek
De herkomst van Surinaamse rijst, een digitale tweeling van de aarde en een groot big-data project aan de Chileense hemel: drie Leidse wetenschappers ontvangen een ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek.
-
Wat vertellen complexe moleculen over de vorming van sterren?
Hoe kom je van een immens grote gaswolk ergens in het heelal tot een ster met planeten? Onderzoek van promovendus Sterrenkunde Martijn van Gelder werpt meer licht op de vroegste fases van dit proces. Hij promoveert op 24 november.
-
Sterrenstelsels ook in het vroege heelal al manisch depressief
Het leven van sterrenstelsels wordt gekenmerkt door sterk wisselende gedragingen, waarbij ze of enorm veel nieuwe sterren vormen, of nauwelijks sterren vormen, maar niet veel daartussenin. Een nieuwe studie toont aan dat dit bipolaire gedrag, manisch of depressief, de norm blijkt te zijn in het vroege…
-
3 Veni's voor Leidse Geesteswetenschappers
Drie Leidse geesteswetenschappers hebben een Veni-subsidie van NWO in de wacht gesleept voor hun onderzoeksprojecten. De veelbelovende, pas gepromoveerde onderzoekers kunnen daarmee de komende drie jaar hun wetenschappelijke ideeën verder uitwerken. De Veni's zijn toegekend aan Lucien van Beek, Karwan…
-
Breng de zon naar Leiden!
De Leidse Sterrewacht start op 26 januari een crowdfundingsactie om 20 duizend euro binnen te halen voor de bouw van een nieuwe telescoop. Met de actie ‘Breng de zon naar Leiden!’ krijgt de Oude Sterrewacht er na 68 jaar een zonnekijker bij die voor iedereen toegankelijk is. Het project is een unieke…
-
Specialiseren in quantum? Nieuwe Leiden-Delft master van start
Quantumtechnologieën zijn wereldwijd in trek, maar Leidse studenten konden zich er tot op heden niet in specialiseren. Daar gaat de nieuwe master QIST (Quantum Information Science and Technology) verandering in brengen. Onderzoeker en docent Jordi Tura i Brugués: ‘We moeten de volgende generatie quantum-ingenieurs…
-
Sterrenstelsel zonder donkere materie ontdekt
Sterrenkundigen onder leiding Pieter van Dokkum hebben een sterrenstelsel ontdekt dat vrijwel geen donkere materie bevat. Dat bewijst paradoxaal genoeg dat donkere materie echt bestaat. Het onderzoeksresultaat verschijnt deze week in Nature.
-
Sterrenkundestudent zoekt met foto's uit 1890 naar reuzenringen
Minutieuze analyses van honderden fotografische platen van de ster J1407 tussen 1890 en 2007 tonen geen sterverduisteringen. Robin Mentel, masterstudent aan de Universiteit Leiden, kon geen verduisteringen ontdekken van de ster J1407 door J1407b, een planeet met mogelijke reuzenringen. Er kunnen overigens…
-
Kunst en wetenschap combineren in de heropbouw van Oekraïne
Hoe mooi zou het zijn om kunst, technologie en wetenschap in te zetten bij het herstel van Oekraïne? Jonge Oekraïners die in Polen verblijven, kunnen onder begeleiding creatieve programma's ontwikkelen om in Oekraïne te implementeren. Leidse astronomen Pedro Russo en Kateryna Frantseva werken mee aan…