Onderwijs, Onderzoek

Organisatie

Archeologie is ook graven met hulp van de computer. Dat digitaal speuren naar hoe wij als mensen in het verleden leefden is wat Karsten Lambers het liefst doet. Hij is de eerste hoogleraar Digital and Computational Archaeology van ons land. ‘Een droom die uitkomt.’

'We maken de aarde nu dusdanig warm, dat je je kan afvragen of er ooit nog een ijstijd komt’

Bij opgravingen in Zambia vonden archeologen de resten van een houten constructie van een half miljoen jaar oud. Dr. Wei Chu en dr. Gerrit Dusseldorp, experts op het gebied van de vroege mens, werd door verschillende media geïnterviewd over deze unieke vondst.

IJsmummie Ötzi is altijd afgebeeld als een soort prehistorische jager uit de Alpen, met een flinke haardos en witte huid. Maar Ötzi was niet wit, want nieuw DNA-onderzoek bewijst dat hij een donkere huidskleur had. Leidse archeologen Gerrit Dusseldorp en Luc Amkreutz duiden het nieuws in verschillende…

De rijke cultuur van het historische, Zuid-Amerikaanse volk is geen ver-van-mijn-bedshow, laat een schitterende, meer etnografische dan kunsthistorische expositie in het Leidse Museum Volkenkunde zien. Archeoloog Martin Berger was als conservator betrokken bij de ontwikkeling van de Azteken-tentoonstelling…

Waar of niet waar?

Organisatie

Per 1 september 2024 wordt Dr. Jos Bazelmans benoemd tot bijzonder hoogleraar Delta-archeologie aan de Faculteit der Archeologie van de Universiteit Leiden. Hij combineert zijn werkzaamheden aan de universiteit met die van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

Erfgoed Gelderland en de Universiteit Leiden, Faculteit der Archeologie, winnen de European Heritage Award / Europa Nostra Award 2022 in de categorie ‘wetenschap’ met het citizen science project Erfgoed Gezocht. 'Erfgoed Gezocht heeft aangetoond dat burgers een actieve rol kunnen spelen bij de bescherming…

Het leek zo'n goed idee: de Faculteit der Archeologie breekt met uitsluitend de studie van het menselijk verleden en start een departement op voor onderzoek naar dinosaurussen. Dat was het thema van de facultaire 1-aprilgrap van 2023. De Nederlandse media konden de grap waarderen en plaatsen deze tussen…

Op 8 maart, Internationale Vrouwendag, staan ​​gelijke kansen voor vrouwen wereldwijd, empowerment en gendergelijkheid centraal. De rol van vrouwen in het verleden is jarenlang vrijwel onzichtbaar geweest. Vier archeologen reflecteren op deze ongelijkheid in zichtbaarheid: van jager-verzamelaars in…

De gemeente Oss is een begrip in de wereld van de Nederlandse archeologie. Al vijftig jaar lang leggen Leidse archeologen, in samenwerking met inwoners van Oss, de geschiedenis van de gemeente bloot. 2024 is het archeologische jaar van Oss! In een reeks interviews blikken we terug op vijftig jaar samenwerking…

Wanneer ontdekte de mens het vuur? De zoektocht naar het antwoord op die vraag slaat steeds creatievere paden in. De nieuwste inzichten liggen niet verscholen in archeologische resten, maar in menselijk dna. De Volkskrant interviewde Wil Roebroeks over de meest recente ontwikkelingen.

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Editie NL dook in historische gezichtsreconstructies. In het item van 6 oktober 2021 stond naast een middeleeuwse monnik ook Krijn centraal, een neanderthaler waarvan een reconstructie te zien is in het Rijksmuseum van Oudheden. Gerrit Dusseldorp geeft duiding.

Een internationaal team van onderzoekers, heeft de genetische geschiedenis van onze vroegste modern menselijke voorouders herschreven. Door gebruik te maken van de grootste dataset tot nu toe van genetisch materiaal van Europese prehistorische jager-verzamelaars (356 individuen) tussen 35.000 en 5000…

Deze stukken ‘kauwgom’ onthullen belangrijke informatie over degenen die er zo'n 10.000 jaar geleden op kauwden.

Congres/symposium

Inwoners van de Nederlandse eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius zien dat (met name verbaal) geweld in gezinnen vrij gebruikelijk is. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden, de Universiteit van Curaçao en UNICEF Nederland. De onderzoekers doen aanbevelingen om dit geweld de komende…

Organisatie

In de jaren tachtig werd in de Waddenzee een gezonken schip ontdekt, de naam van dit 18de-eeuwse schip was in de loop der tijd verloren, totdat archeologie student Liam Tran een merkteken in een notariële akte uit 1737 uit het Amsterdams archief herkende en hier verandering in bracht.

Organisatie

De editie van Archeologie Magazine van juni 2022 staat gedeeltelijk in het teken van Armenië. In het blad verhaalt archeobotanicus Mike Field over de bijzondere, tijdloze flora van dit Kaukasische land. Veel van de planten die voorkwamen in Pleistoceen Europa vind je tegenwoordig nog altijd in Armen…

Het valt Jip Barreveld op dat historische bronnen vaak een negatief stempel drukken op ons beeld van vroegmiddeleeuwse sites. Zo ook voor de Sint-Servaaskapel in Maastricht. In Archeologie Magazine schreef hij er een artikel over.

Harrison Ford speelt nog één laatste keer de beroemdste archeoloog ter wereld in Indiana Jones and the Dial of Destiny. Maar hoeveel lijkt Indy op een archeoloog anno 2023? Veronica Superguide interviewt Luc Amkreutz, conservator prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden en Hoogleraar Archeologie…

Lezing

Grondstoffen werden vroeger over duizenden kilometers afstand vervoerd. Waarvoor werden ze geruild en waarom sloten mensen in West-Azië zich aan bij deze handelsnetwerken?

Archeologen hebben in een Franse grot de oudst bekende Europese pijlpunt gevonden. Dit zou kunnen betekenen dat de moderne mens eerder in Europa voet aan de grond kreeg dan gedacht.

Kijk Magazine besteedde aandacht aan recent onderzoek waarin gemeld werd dat de vroege mens een concurrentiestrijd voerde met reuzenhyena’s om kadavers. Leids archeoloog Gerrit Dusseldorp duidt de resultaten en zet deze in perspectief.

De Faculteit Archeologie bestaat dit jaar 25 jaar. Ter ere van dit jubileum opende de faculteit op 1 maart zijn deuren voor het brede publiek. Verschillende mediakanalen besteedden aandacht aan dit bijzondere evenement.

In de vroege Bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen als betaalmiddel. Tot die conclusie komen archeologen Maikel Kuijpers en Catalin Popa in een PLOS ONE artikel dat 20 januari verschijnt. Verschillende media rapporteerden over deze bijzondere ontdekking.

Iedereen kan meedoen aan het project Scars of War, het burgerwetenschapsonderzoek waarbij deelnemers via een online platform op hoogtekaarten van de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi op zoek gaan naar sporen uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bomkraters, loopgraven en munitiedepots. Meedoen kan gewoon…

Wanneer en hoe begonnen de eerste mensen vuur te maken? Bewapend met stenen, veenpluis en zwammen probeert archeoloog Andy Sorensen die vraag te beantwoorden. In de februari editie van National Geographic Magazine staat hij en zijn onderzoek centraal in de katern De Ontdekking.