Precies een jaar geleden ging de universiteit plotseling grotendeels op slot, midden in het collegejaar. Opeens zaten we op die derde maandag in maart allemaal thuis en moesten we, vanaf een krappe zolder- of studentenkamer, online studeren en werken. Het gedenkwaardige coronajaar in beeld.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Bij het nationale Open Science Festival in Rotterdam kwamen 400 deelnemers – waaronder veel collega’s van de Universiteit Leiden - met een passie voor onderzoek en kennisdeling bijeen. We vroegen vier collega’s om hun ervaringen te delen en te vertellen hoe ze Open Science aan de Universiteit Leiden…

Acht hoogleraren zijn vandaag gelijktijdig geïnaugureerd als ‘Medical Delta hoogleraar’ bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Net als de profwielrenners van Team Jumbo-Visma kan ook de amateurwielrenner straks zijn prestaties analyseren en verbeteren. Leidse datawetenschappers die samenwerken met de wielerploeg stellen hun slimme datamodel beschikbaar, zodat voortaan elke serieuze wielrenner kan bijhouden hoe fit hij of zij…

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

In de MS Cognitietour gaan Leidse psychologen en neurowetenschappers met MS-patiënten en hun naasten in gesprek over de nieuwste wetenschappelijke kennis. Dat leidt tot nieuwe inzichten: ‘Een mevrouw vertelde hoeveel stress zij had van al die zorgverleners om haar bed.’

De domeinoverstijgende data-infrastructuur ELAN bevat niet-herleidbare patiëntgegevens uit de regio Zuid-Holland. Omdat ELAN raadpleegbaar is binnen de beveiligde data-omgeving van het CBS, maakt dit uniek interdisciplinair onderzoek mogelijk. De eerste resultaten zijn er al.

Het Leiden Leadership Programme gaat innoveren. Na 12 jaar krijgt het honoursprogramma voor masterstudenten een andere opzet. We vragen twee betrokkenen naar de hoed en de rand van het nieuwe LLP. ‘Je leert welke leiderschapsstijl bij jou past en hoe je zelf impact kunt maken.’

Haar kantoor zit een beetje verstopt in een uithoekje van het gebouw, maar haar afdeling bruist altijd. Sinds mei 2024 is Renate Rijbroek ons nieuwe Hoofd Facilitaire Zaken. Rustig opstarten was er niet bij: ‘We werken hard toe naar de officiële opening in september.’

Hoe verhoog je het EQ van de EU, zodat burgers en landen zich beter herkennen en veilig voelen in de EU, en er beter kan worden samengewerkt? Om een antwoord te vinden, werkt jurist Armin Cuyvers onder meer samen met sociaal psychologen. Oratie op 9 december.

Hans Ulrich Scherer is hoogleraar reumatologie, in het bijzonder translationele reumatologie. Met zijn leerstoel wil hij bruggen slaan tussen onderzoek en kliniek, maar ook tussen afdelingen en organisaties in binnen- en buitenland. Aanstaande vrijdag spreekt Scherer zijn oratie uit. 'Om vooruitgang…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Hoe kan ik samen met wetenschap en samenleving de grote uitdagingen van deze tijd aanpakken? Dat is wat studenten van de Honours College track 'Science, Society and Self' willen ontdekken. Hoe verschillt het honoursonderwijs van hun reguliere opleiding?

Hoe verleid je onderzoekers die gewend zijn om in helder afgebakende disciplines onderzoek te doen om toch interdisciplinair te werken? Kersvers Universiteitshoogleraar Arnold Tukker vertelt.

Hoe werkt eenzaamheid? Wat maakt vriendschappen voor autistische mensen soms ingewikkeld? En waarom is het schoolgebouw voor sommige leerlingen geen fijne plek? Vwo-leerlingen onderzochten het tijdens pre-university classes. ‘Ik heb nu een goed beeld van wat een studie psychologie inhoudt.’

Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…

Wie negatieve verwachtingen heeft van een behandeling, ervaart ook daadwerkelijk meer pijn. Vooral angstige en pessimistische mensen zijn gevoelig voor dit nocebo-effect, ontdekte Merve Karacaoglu in haar promotieonderzoek. Maar die gevoeligheid heeft ook een gunstige keerzijde.

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een prestigieuze Vici-beurs. Dat maakte de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) dinsdag bekend. Het gaat om twee onderzoekers aan de Universiteit Leiden en één onderzoeker die verbonden is aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)…

Facilitair

Hoogleraar Thomas Hankemeier heeft met zijn onderzoeksteam HYPERMARKER van Horizon Europe een beurs van 10 miljoen euro ontvangen.

Tijdens ExpeditieNEXT in Middelburg overhandigden NeurolabNL-jongeren, samen met onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit, een unieke onderzoeksagenda aan NWO-voorzitter Marcel Levi. In de onderzoeksagenda delen jongeren wat zij het liefst over zichzelf en het brein willen…

De Universiteit Leiden gaat een strategische samenwerking aan met de regionale ontwikkelingsbank Asian Development Bank. Voorzitter van het College van Bestuur Annetje Ottow ondertekende op 27 april in Manilla de intentieverklaring voor deze unieke samenwerking.

Een van de moeilijkste wetenschappelijke vragen is waar taal vandaan komt. Wanneer en hoe is dat complexe systeem tot stand gekomen? En hoe kan het dat elk kind het kan leren? Wetenschappers hebben dat nog steeds niet helemaal opgehelderd. Fenna Poletiek blogt over het steentje dat zij bijdraagt met…

Nusantara Capital Authority (OIKN), verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de nieuwe hoofdstad van Indonesië, en Leiden-Delft-Erasmus Universities hebben 18 maart een intentieverklaring getekend voor kennisdeling en gezamenlijk onderzoek.

Cyberaanvallen, privacygerelateerde problemen of storingen in het functioneren: veel technologieën die dagelijks worden gebruikt, kennen beveiligingsproblemen die worden opgelost als de software al in gebruik is. Een nieuw interdisciplinair project, waarin Olga Gadyatskaya, Harry Wijshoff, Alex Uta…

In 2022 is Leiden dé Europese hoofdstad van de wetenschap. De Faculteit der Sociale Wetenschappen zal uiteraard hier ook vertegenwoordigd worden tijdens de vele activiteiten die dit jaar gepland staan. Ontdek wie de facultaire European City of Science coördinator is.

In sciencefiction stripboek Resist NOW! illustreren wonderlijke avonturen onderzoek tegen antimicrobiële resistentie. Maar of het stripboek er daadwerkelijk komt, hangt af van of er genoeg geld wordt opgehaald om het project uit te voeren.

Zenuwpijn is een van de meest voorkomende bijwerkingen van chemotherapie. Het is voor kankerpatiënten dan ook een van de grootste redenen om de behandeling vervroegd stop te zetten. Darcy Reynolds werkte tijdens haar bachelorscriptie aan nieuwe kandidaatmedicijnen tegen deze pijn. Ze ontwikkelde een…

Het opslaan van energie is een van de grootste uitdagingen in de energietransitie. Waterstof biedt een uitkomst. Scheikundige Daan den Boer onderzoekt hoe de chemische reactie die nodig is om energie in waterstof op te slaan efficiënt en goedkoop kan verlopen.

Het stikstofprobleem oplossen, een regeneratiereis maken of meedoen aan psychologisch onderzoek: ontdek het tijdens de vernieuwde 3 October University, de WetenschapsWarenMarkt.

Hoogleraar Claartje Levelt ontvangt samen met Paula Fikkert (Radboud Universiteit) een NWO Open Competitie-subsidie voor onderzoek naar de ontwikkeling van woordproductie bij peuters.

Met de mobiele testkit Rapidemic won het Leidse studententeam in 2020 de internationale biologiewedstrijd iGEM. De tekstkit kan eenvoudig virussen detecteren. Nu is het team genomineerd voor de prijs Meest Innovatieve Student van Nederland. Breng je stem uit en draag zo bij aan de realisatie van de…

In Museum De Lakenhal in Leiden is het kleinste kunstwerk ter wereld te zien: een 3D-geprint beeld van Rembrandt van Rijn, gemaakt door beeldhouwer Jeroen Spijker samen met onderzoekers van de Universiteit Leiden.

Als hoogleraren met emeritaat gaan betekent dat meestal niet dat ze stoppen met werken. Het Centre for Linguistics (LUCL) heeft daarom binnenkort een primeur: er wordt een symposium georganiseerd waar alle sprekers met emeritaat zijn. ‘Wetenschap blijft deel van wie je bent.’

Een memorabel afscheidssymposium én een koninklijke onderscheiding: mooier kon professor Joke Bouwstra haar Leidse carrière niet afsluiten. Op vrijdag 14 juni ontving zij een Koninklijke Onderscheiding uit handen van burgemeester Peter van der Velden. Hij benoemde Bouwstra tot Ridder in de Orde van…

De Universiteit Leiden houdt op 30 mei een workshop om samenwerkingen op te starten voor een beter bestuur van de Europese textielexport. Alle stakeholders, zoals gemeenten, verenigingen van textielinzameling en sorteerders, bedrijven en consumentenverenigingen, zijn van harte welkom in Den Haag.

Hoe zet je succesvolle interdisciplinaire samenwerking op? Dat is de centrale vraag van een drieluik van Leidse symposia in 2024. Het laatste deel, op 6 juni, gaat in op samenwerking en ontkokering tussen publieke instellingen. Bovendien zal er informatie zijn over de nieuwe ronde van Kiem-subsidies…

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben ontdekt hoe malariaparasieten ontkomen aan het afweersysteem van muggen. Het zogenoemde QC-enzym verandert eiwitten aan de buitenkant van de malariaparasiet op zo’n manier dat de afweercellen de parasiet niet meer kunnen herkennen.…

Wat kun je doen om met je onderzoek in het nieuws te komen? Hoe breng je onderzoeksresultaten onder de aandacht van een breder publiek?

Meer papers, meer beurzen, meer studenten: op universiteiten is constante groei nog altijd de gouden standaard. Die mentaliteit zit ons in de weg bij het oplossen van complexe, maatschappelijke problemen als de klimaatcrisis, betogen neurowetenschappers Anne Urai en Clare Kelly.

Hoe organiseer je co-creatie met wetenschappers in andere werelddelen? LDE wil internationaal kennis delen én ophalen rondom de grote maatschappelijke vraagstukken. Eind oktober reist daarom een delegatie van 27 wetenschappers af naar Indonesië om deel te nemen aan de LDE-BRIN Academy.

Donderdag 18 januari 2024 is onze gewaardeerde collega Jan Zaanen overleden. Jan was één van onze sterwetenschappers, groter dan het leven, met een ongegeneerd ongeremde gedrevenheid voor het beste van de natuurkunde bij het Instituut Lorentz, bij het Leids Instituut voor Natuurkunde en bij de gehele…

Galmende gangen, chaotische lessen en verplichte koetjes-, en kalfjesgesprekken op het schoolplein: voor scholieren met autisme is een gemiddelde schooldag behoorlijk uitputtend. Veel van hen voelen zich daardoor eenzaam. Ervaringsdeskundige Elijah: ‘In de pauzes zat ik alleen in een kamer.’

Wat gebeurt er als Leidse wetenschappers uit verschillende vakgebieden, die samen naar complexe maatschappelijke problemen kijken, hun krachten bundelen met kunstenaars? De resultaten waren op dinsdag 11 juni te zien tijdens een unieke expositie; kijk mee en ontdek.

Festival

Schimmels die groeien in de longen van patiënten. Dat klinkt onprettig, toch? Gelukkig kunnen mensen hier normaal prima mee omgaan, en de infectie zelfstandig verhelpen. Maar als er al andere gezondheidsissues spelen, kan Aspergillose wel schade aanrichten. Zeker als de schimmel resistent is tegen antibiotica.…

Biologen vonden een mutatie in meelkevers die ervoor zorgt dat ze zich sneller ontwikkelen. Het onderzoek is gepubliceerd in Nature Ecology and Evolution.

Burgers uitnodigen om dieren te monitoren, planten te fotograferen of watermonsters te verzamelen. Het zijn enkele mogelijkheden van Citizen Science. Deze burgerwetenschap neemt toe in populariteit, als een effectieve en impactvolle wijze van data verzamelen, maar ook om de samenleving te betrekken…