658 zoekresultaten voor “sterrenkunde” in de Publieke website
- Lezing: Code Oranje voor het klimaat
- Lecture: The laserinterferometer Space Antenna
- Nacht van de Nacht
- Nacht van de Nacht
-
Newton-telescoop vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.
-
Van voorwerp naar verhaal: de kracht van netwerkwetenschap
Bij archeologie denk je waarschijnlijk aan iemand die – al dan niet met hoed – voorwerpen opgraaft, maar er komt meer bij kijken. Want wat zeggen dergelijke opgravingen over de mensen van die tijd, en hoe weten we dat eigenlijk? Daarop proberen deelnemers van de PRE-Class Archeologie een antwoord te…
-
Universiteit Leiden en University of Edinburgh gaan intensiever samenwerken
Gezamenlijke masters, promotietrajecten en een ‘hub’ voor onderwijs en onderzoek. Een delegatie van de University of Edinburgh bezocht de Universiteit Leiden om de samenwerking te verstevigen. Waarom is Edinburgh zo’n aantrekkelijke partner? Vier vragen aan Erwin Muller, bestuurder Campus Den Haag.
-
VLA-radiotelescoop onthult nieuwe details over ontstaan sterren en planeten
Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.
-
Astronomen maken onzichtbare donkere materie zichtbaar
Een internationaal team van astronomen, waaronder prof.dr. Koen Kuijken, heeft een serie artikelen online gezet met de eerste resultaten van een grote zoektocht naar donkere materie. Nooit eerder brachten onderzoekers zo nauwkeurig de eigenschappen van groepen van sterrenstelsels en de bijbehorende…
-
Prijs voor het meest extreme hemellichaam ooit ontdekt
Joseph Callingham van de Leidse Sterrewacht ontvangt de Louise Webster Prijs voor uitmuntend post-doc onderzoek. Calligham krijgt de prijs van de Astronomical Society of Australia voor zijn geslaagde zoektocht naar het meest extreme object in het heelal.
-
Hine van Os en Sierk van Terwisga winnen Jan Kijne Onderzoeksprijs Pre University College
VWO leerlingen Hine en Sierk hebben onder begeleiding van de internationaal bekende Leidse onderzoekers Bas Nefs en Ignas Snellen onderzoek gedaan naar de eigenschappen van exoplaneten.
-
LOFAR ontdekt grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg
Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…
-
Astronomen vinden superheldere jonge sterrenstelsels in de prille jeugd van het heelal
Een internationaal onderzoeksteam, onder wie drie Leidse astronomen, heeft met de Hubble en Spitzer ruimtetelescopen vier ongewoon heldere, zeer jonge sterrenstelsels gevonden en gekarakteriseerd. Het gaat om stelsels van meer dan 13 miljard jaar geleden, van slechts 500 miljoen jaar na de oerknal.…
-
Fijnstof meten met crowdsourcing; iSPEX in finale Academische Jaarprijs
Eigenaren van een smartphone kunnen binnenkort bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar fijnstof in de atmosfeer. Met dit project is het iSPEX-team van NOVA / Universiteit Leiden, SRON, RIVM en KNMI doorgedrongen tot de finales van de Academische Jaarprijs 2012.
-
Sterrenstelsel in het vroege heelal blijkt toch koolstofrijk
In 2015 dacht Jorryt Matthee een extreem ver sterrenstelsel ontdekt te hebben waarin geen elementen zwaarder dan helium aanwezig waren, genaamd CR7. Drie jaar later toont hij via metingen met de ALMA-telescoop aan dat het sterrenstelsel toch koolstof bevat en zelfs in normale concentraties. De American…
-
Moleculaire striptease verklaart buckyballs in de ruimte
Leidse onderzoekers zijn erin geslaagd in het lab te laten zien hoe moleculaire voetballen, ook wel buckyballs genoemd, in de ruimte kunnen ontstaan. De metingen zijn bijzonder, omdat een nieuwe chemie ten toon wordt gespreid: top-down, van groot naar klein, waarbij aromaten worden omgezet in interstellair…
-
Nieuw onderzoekscentrum in Leiden gaat het ontstaan van planeten onderzoeken
Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.
-
Reuzenplaneet op enorme afstand rond zon-achtige ster stelt astronomen voor raadsel
Een team van sterrenkundigen onder leiding van wetenschappers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam heeft via directe beeldvorming een reuzenplaneet ontdekt op enorme afstand van een zon-achtige ster. Waarom die planeet zo zwaar is en hoe die daar verzeild is geraakt, is nog een…
-
Snorkelen voor studiepunten in ‘unieke Honours Class’; aanmelden kan nog!
Een nieuwe Honours Class laat excellente studenten in Normandië onderzoek doen naar het ontstaan van het leven. Bijzonder is dat de Honours Class het product van samenwerking is tussen de universiteiten van Leiden, Utrecht en Amsterdam en twee musea. Dr. Rinny Kooi van het Leidse Instituut voor Biologie,…
-
Chris Smiet wint Christiaan Huygens-prijs
Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.
-
Op zoek naar geluk en persoonlijke ontwikkeling
Er zijn maar weinig colleges waarin studenten praten over hun angsten, kritiek op zichzelf of eigen geluk. In de Bachelor Honours Class ‘Personal Flourishing and Happiness’ is dat juist de bedoeling.
-
Van liedjes tot gelikte filmpjes: creativiteit ten overvloede op het PRE-Class Festival
Cannabinoïden, wicca en artificial intelligence. Het is een greep uit de termen waarmee 350 vwo’ers de afgelopen maanden kennismaakten tijdens de Pre-University Classes aan de Universiteit Leiden. Op een virtueel festival, dat eind juli online kwam, presenteerden zij op creatieve wijze hun opgedane…
-
Optische doorbraak voor onderzoek aan exoplaneten
Astronomen van de Leidse Sterrewacht en de Universiteit van Arizona (VS) hebben met een nieuw instrument een opname van een exoplaneet gemaakt. Het instrument levert een ongeëvenaard goed contrast. De Leidse promovendus Gilles Otten presenteerde de resultaten aan de wetenschappelijke gemeenschap op…
-
Waaier aan wetenschap bij slotevenement Pre-University Classes
Informatica, Biofarmaceutische Wetenschappen, Politieke Amerikaanse Geschiedenis – het is een greep uit de Pre-University Classes die zo’n driehonderd vwo’ers de afgelopen maanden aan de Universiteit Leiden hebben gevolgd. Eind april demonstreerden zij in de Leidse Pieterskerk hun vers opgedane kenn…
-
Kinderen worden échte wetenschappers met Lil’Scientist
Kinderen zijn perfecte wetenschappers: ze barsten van de nieuwsgierigheid, ze willen weten hoe de wereld werkt en gaan dagelijks op onderzoek uit. Toch komen veel kinderen nauwelijks in aanraking met wetenschap. Dat willen een aantal wetenschappers van de Jonge Akademie veranderen. Ze ontvangen 150.000…
-
Ontdekker van het jaar, beste Proefschrift en Onderwijsprijs 2013
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 7 januari jongstleden is bekend gemaakt dat Gerard van Westen is benoemd tot Ontdekker van het jaar 2013. Wouter Duivesteijn heeft het beste proefschrift van 2013 geschreven en Tjerk Oosterkamp is uitgeroepen tot de…
-
Afgekapt, gekanteld, ijzerrijk zonnestelsel gewoner dan gedacht
Ons afgekapte, gekantelde, aluminium- en ijzerrijke zonnestelsel blijkt gewoner dan gedacht. Dat stelt sterrenkundige Simon Portegies Zwart op basis van simulaties en berekeningen met een supercomputer. Er zouden in onze Melkweg ongeveer 36.000 vergelijkbare zonnestelsels te vinden moeten zijn.
-
Van Ent tot Ork: hoe Tolkien middeleeuwse bronnen recyclede
De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.
-
Stofvallen en gasgaten
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Planeetvormende schijven evolueren verrassend vergelijkbaar
Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…
-
De faculteit W&N tijdens de Nacht van Kunst & Kennis
Op 17 september vindt het jaarlijkse evenement de Nacht van Kunst & Kennis plaats in de Leidse binnenstad. De faculteit W&N is ook dit jaar weer ruimschoots vertegenwoordigd met o.a. Ionica Smeets, Vincent Icke, Arnold Tukker en een project van iGEM.
-
Astrochemici onthullen de magnetische geheimen van methanol
Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…
-
Vijf veelgelezen artikelen uit 2020
Aan het eind van ieder jaar maken we een overzicht van de interessantste en veelgelezen artikelen die we dat jaar publiceerden. In het knotsgekke jaar 2020 stond natuurlijk één thema volop in de aandacht: het coronavirus. Gelukkig was er ook ruimte voor andere verhalen.
-
Jaarverslag 2018 verschenen
De Universiteit Leiden heeft haar Jaarverslag over 2018 gepubliceerd. Hoewel ook de Leidse universiteit het afgelopen jaar geconfronteerd is met ingewikkelde thema’s zoals werkdruk, internationalisering, sociale veiligheid en bekostiging, zijn er forse stappen gezet in de realisatie van haar ambitie…
-
Wetenschapdag 2009: Reis naar het onbekende
Aan het Leiden Institute of Physics doen wetenschappers onderzoek met de Time Warp, een camera die 5000 beelden per seconde vast kan leggen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld het uit elkaar spatten van een waterdruppel bestuderen. Erg interessant voor wetenschappers én voor kinderen.
-
‘Spectaculair Heelal’ - ESO-jubileumtentoonstelling in de oude Leidse Sterrewacht
In 2012 bestaat de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) 50 jaar. Om dit te vieren worden wereldwijd activiteiten georganiseerd. Op 5 oktober wordt de ESO-jubileumtentoonstelling geopend in de historische Leidse Sterrewacht. Deze tentoonstelling, met de toepasselijke naam 'Spectaculair Heelal', bestaat…
-
Astronoom Adrian Hamers ontvangt Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor proefschrift
Astronoom Adrian Hamers heeft uit handen van Marjan Hammersma, secretaris-generaal van het ministerie van OCW, de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor ruimtewetenschappen ontvangen. Hamers krijgt de prijs voor het onderzoek waarop hij in 2016 is gepromoveerd aan de Sterrewacht Leiden.
-
Nederlandse astronomen en fysici starten Science community voor eLISA-ruimtemissie
Dit jaar selecteert de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de wetenschapsgebieden voor de komende twee grote ruimtemissies. Als een van de onderwerpen gravitatiestraling wordt, willen Nederlandse astronomen en fysici via een nieuw samenwerkingsverband lid worden van het Europese eLISA-consortium, en…
-
Massa-uitstoot reuzenster Èta Carinae verklaard met kosmische dubbelbotsing
De astronomen Simon Portegies Zwart van de Sterrewacht Leiden en Ed van den Heuvel van de Universiteit van Amsterdam hebben een mogelijke verklaring gevonden voor de gigantische massa-uitstoot van de dubbelster Èta Carinae. In hun computersimulatie vinden er twee sterbotsingen plaats, waarbij een van…
-
Ontdekker van het Jaar Paul Behrens: ‘De tijd dringt’
Begin dit jaar verkoos het publiek milieuwetenschapper Paul Behrens tot Ontdekker van het Jaar 2018. Behrens is een interdisciplinaire wetenschapper die onze impact op de aarde wil begrijpen. ‘Helaas doen we niet genoeg. Er zijn enorme veranderingen aan de gang en de tijd dringt om het ergste te voo…
-
Expositie Akademieprijs Astronomie en Kunst - tot 2 oktober 2015
Van 11 september tot 2 oktober 2015 is er in de Oude Sterrewacht Leiden een expositie gewijd aan de eerste Akademieprijs Astronomie en Kunst. Kunstenaar Roland Schimmel heeft met zijn werk Zwarte Zon de prijs gewonnen. Het prijzengeld, een bedrag van 5000 euro, is beschikbaar gesteld door de Nederlandse…
-
Prijzenregen bij ceremonie van de World Cultural Council in Leiden
Met een aantal lezingen van topwetenschappers en een feestelijk uitgedoste Pieterskerk stond de Universiteit Leiden op 7 en 8 november even in het teken van de jaarlijkse prijsuitreiking van de World Cultural Council (WCC).
-
Marie Curiebeurs voor donkere materie
De Leidse Sterrewacht gaat een nieuwe techniek gebruiken om te rekenen aan zwaartekrachtlenzen. Zij doen dit in het kader van onderzoek naar de vorming van melkwegstelsels. Alessandro Sonnenfeld van de Universiteit Tokyo haalde een Marie-Curie beurs binnen en komt het onderzoeksteam versterken.
-
Wat gaan Spinozawinnaars Ellemers, Sluiter en Franx doen met 2,5 miljoen?
Spinozapremiewinnaars Naomi Ellemers, Ineke Sluiter, Marijn Franx (Leiden) en Piet Gros (Utrecht) maakten op maandag 27 september 2010 bekend wat ze met hun premie van € 2,5 miljoen gaan doen. Dat gebeurde in Den Haag bij de officiële uitreiking door demissionair staatssecretaris van OCW, Marja van…
-
Drie Spinozapremies voor Leidse wetenschappers
Naomi Ellemers, hoogleraar Sociale psychologie van de organisatie, Marijn Franx, hoogleraar Extragalactische sterrenkunde en Ineke Sluiter, hoogleraar Griekse taal- en letterkunde krijgen een Spinozapremie 2010.
-
Universiteit Leiden tekent overeenkomst met Tsinghua om samen sterrenkundepromovendi te begeleiden
Op 26 oktober hield de Universiteit Leiden haar eerste online ondertekeningsceremonie, waarbij ze een overeenkomst ondertekende met de Chinese topuniversiteit Tsinghua. Doel is om een gezamenlijk PhD-programma op te zetten om jonge onderzoekers op het gebied van astronomie en astrofysica te begele…
-
Drie Leidse wetenschappers ontvangen NWO ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend onderzoek
De herkomst van Surinaamse rijst, een digitale tweeling van de aarde en een groot big-data project aan de Chileense hemel: drie Leidse wetenschappers ontvangen een ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek.
-
Sterrenstelsels ook in het vroege heelal al manisch depressief
Het leven van sterrenstelsels wordt gekenmerkt door sterk wisselende gedragingen, waarbij ze of enorm veel nieuwe sterren vormen, of nauwelijks sterren vormen, maar niet veel daartussenin. Een nieuwe studie toont aan dat dit bipolaire gedrag, manisch of depressief, de norm blijkt te zijn in het vroege…
-
Breng de zon naar Leiden!
De Leidse Sterrewacht start op 26 januari een crowdfundingsactie om 20 duizend euro binnen te halen voor de bouw van een nieuwe telescoop. Met de actie ‘Breng de zon naar Leiden!’ krijgt de Oude Sterrewacht er na 68 jaar een zonnekijker bij die voor iedereen toegankelijk is. Het project is een unieke…
-
Nienke van der Marel promoveert cum laude
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…