980 zoekresultaten voor “leefbare aarde” in de Publieke website
-
Mogelijk protoplaneet in ‘stellaire baarmoeder’ waargenomen
Waarschijnlijk hebben astronomen met ESO’s Very Large Telescope voor het eerst een planeet-in-wording waargenomen die nog in een dikke schijf van gas en stof genesteld zit. De ontdekking is gedaan door een internationaal team van astronomen, onder wie Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden. Indien…
-
Directe waarneming van lichtste exoplaneet
Een team bestaande uit de Leidse astronomen Tiffany Meshkat en Matthew Kenworthy heeft met behulp van ESO’s Very Large Telescope een zwak object in beeld gebracht dat met een heldere ster mee beweegt. Met een geschatte massa van vier of vijf keer die van Jupiter zou het de minst zware planeet buiten…
-
Herschikking in de stamboom van het leven
Ooit is de verwantschap tussen dieren of planten vastgesteld op grond van zichtbare overeenkomsten. DNA-onderzoek brengt nu forse correcties aan in deze stamboom van het leven. Willem Prud'homme van Reine, werkzaam bij de Leidse vestiging van het Nationaal Herbarium, zorgde met twee collega's voor een…
-
Boekenweek 2021: deze boeken brachten onze wetenschappers de afgelopen tijd uit
Deze week (29 mei t/m 6 juni) vieren we in Nederland de 86e editie van de Boekenweek, Een uitgelezen moment om een aantal recente boeken van onze wetenschappers extra in het zonnetje te zetten.
-
Op zoek naar een aardachtige exoplaneet
Onlangs ontdekten astronomen een planeet buiten ons zonnestelsel die mogelijk niet om één zon heen draait, maar om drie. Astronoom Frans Snik vertelt waarom deze zogeheten exoplaneten zo interessant zijn, bijvoorbeeld als je op zoek bent naar buitenaards leven.
-
‘Spectaculair Heelal’ - ESO-jubileumtentoonstelling in de oude Leidse Sterrewacht
In 2012 bestaat de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) 50 jaar. Om dit te vieren worden wereldwijd activiteiten georganiseerd. Op 5 oktober wordt de ESO-jubileumtentoonstelling geopend in de historische Leidse Sterrewacht. Deze tentoonstelling, met de toepasselijke naam 'Spectaculair Heelal', bestaat…
-
Nederlandse astronomen en fysici starten Science community voor eLISA-ruimtemissie
Dit jaar selecteert de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de wetenschapsgebieden voor de komende twee grote ruimtemissies. Als een van de onderwerpen gravitatiestraling wordt, willen Nederlandse astronomen en fysici via een nieuw samenwerkingsverband lid worden van het Europese eLISA-consortium, en…
-
James Webb Space Telescope ziet zandwolken op ‘suikerspinplaneet’ WASP-107b
Een team van Europese astronomen heeft een weersysteem op basis van silicaat gevonden op een wollige gasplaneet rond de ster WASP-107. Het is voor het eerst dat astronomen zandwolken en -regen vinden. Ze concluderen bovendien dat de temperatuur dieper in de atmosfeer snel stijgt. 'De aanwezigheid van…
-
Promoveren in Teylers Museum op je 68e
Veel mensen moeten er niet aan denken, op je 62e beginnen met promoveren. Toch was het voor de voormalige Teylers Museum conservator Bert Sliggers als een droom die uitkwam: ‘De kans die ik kreeg voelde als een cadeau, het heeft mij en het museum veel gebracht.’
-
Hemelse aardkloten en komeetgekte in expositie Van Dishoeck
Een maansteen van de Apollo 17-missie, antieke globes en de kosmos volgens Wassily Kandinsky. Ewine van Dishoeck, hoogleraar Moleculaire astrofysica, stelde een indrukwekkende expositie samen in Rijksmuseum Boerhaave.
-
Melkwegkern spuwt deeltjesstromen door geboorte van miljoenen sterren
Een continue stroom van geladen deeltjes barst uit het centrum van ons sterrenstelsel, de Melkweg. De deeltjesstroom is een bijproduct van de geboorte van nieuwe sterren en lijkt medeverantwoordelijk voor het magnetisch veld dat de Melkweg doordringt. Een onderzoeksgroep met onder anderen de Nederlandse…
-
Vloeibaar helium is jarig
Precies 111 jaar geleden maakte Heike Kamerlingh Onnes helium vloeibaar, een Nobelprijswinnend huzarenstukje, waarvoor een ongekend groot laboratorium nodig was. Inmiddels is ultrakoud helium een basisbehoefte voor natuurkundeonderzoek, in het laboratorium van Wolfgang Löffler op commando beschikbaar…
-
Eerste meting aan isotopen in dampkring exoplaneet
Het is Nederlandse astronomen als eersten ter wereld gelukt om isotopen te ontwaren in de dampkring van een exoplaneet. Het gaat hierbij om verschillende vormen van koolstof in gasreusplaneet TYC 8998-760-1 b. Het onderzoek wordt donderdag gepubliceerd in het vakblad Nature.
-
Poollicht bij negentien sterren hint op verborgen exoplaneten
Een internationaal team van wetenschappers waaronder de Leidse Joseph Callingham heeft met behulp van radiotelescopen negentien rode dwergsterren ontdekt die onverwacht radiogolven uitzenden. De uitbarstingen ontstaan mogelijk door interactie met exoplaneten. De resultaten van het onderzoek staan in…
-
Zuurstoflijn opent nieuwe blik op ver heelal
Een team van Leidse en Amerikaanse astronomen heeft een nieuwe manier ontdekt om verre sterrenstelsels in kaart te brengen. Ze namen daarvoor de vingerafdruk van zuurstof in een verafgelegen sterrenstelsel waar, iets wat doorgaans vanaf aarde niet goed mogelijk is. De onderzoekers publiceren hun bevindingen…
-
Reeds lang uitgeschakelde satelliet onthult massa piepjonge planeet
Voor het eerst is de massa van een net gevormde exoplaneet bepaald. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden gebruikten hiervoor waarnemingen van Hipparcos, een satelliet die al meer dan 25 jaar buiten werking is, in combinatie met diens huidige hypermoderne opvolger Gaia.
-
Speels online leerplatform wint Deans' Challenge
Een online platform met leerzame en sociale uitdagingen ter voorbereiding op de veranderende arbeidsmarkt. Met dat idee won het team Piece of Skill op 27 augustus de Deans' Challenge. In deze wedstrijd bedenken studenten oplossingen voor mondiale zorgen, geselecteerd door decanen van de Universiteit…
-
Grote vragen van de mensheid: kijkje bij PRE-Class Sterrenkunde
Volgens de Native Americans in Noordwest Canada is de zon door First Raven, een grote, goddelijke raaf, uit een donkere doos gehaald. ‘Helemaal zo gek nog niet, zoals we zo gaan zien!’, vertelt prof.dr. Ewine van Dishoeck aan een groep bovenbouwscholieren die bij de Universiteit Leiden de PRE-Class…
-
Botsende magnetische velden onthullen onbekende planeten
Noorderlicht, sterrenwinden en exoplaneten. Daarom draaide het promotieonderzoek van astronoom Rob Kavanagh. Hij ontwikkelde wiskundige modellen om de interacties tussen exoplaneten en sterrenwinden beter te begrijpen en kenmerken van exoplaneten in kaart te brengen. Kavanagh promoveert op 15 novemb…
-
Het gedrag van ecosystemen mondiaal voorspellen, kan dat?
Hoe sterk verandert de biodiversiteit op aarde door menselijk ingrijpen? En is te voorspellen hoe biodiversiteit en ecosystemen veranderen in de nabije toekomst? Peter van Bodegom, hoogleraar Conservation Biology, spreekt op 8 mei zijn oratie uit.
-
Staren naar het sterrenstof
Stofdeeltjes in de ruimte vormen de basis voor nieuwe sterren en planeten. Maar waar bestaan die stofdeeltjes uit, en hoe gedragen ze zich? Sascha Zeegers onderzocht het. Promotie op 1 november.
-
Eenzame planeet ontdekt
Een internationaal team astronomen, onder wie Tiffany Meshkat en Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden, heeft een reusachtige exoplaneet ontdekt. De planeet draait op meer dan 650 maal de afstand aarde-zon rond zijn ster, wat deze planeet tot recordhouder maakt. De onderzoekers publiceren hierover…
-
Impuls voor onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica
Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.
-
Astronomen getuige van de vroege ontwikkeling van een jonge, zware ster
Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. De compacte bolvormige schil van heet gas rond de ster bleek in 18 jaar tijd te zijn geëvolueerd tot een langgerekte…
-
Een nieuwe manier om atmosferen van exoplaneten te onderzoeken
Dankzij een slimme nieuwe techniek zijn Leidse astronomen er voor het eerst in geslaagd om de atmosfeer van een exoplaneet gedetailleerd te onderzoeken. De resultaten van hun onderzoek worden op 28 juni gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
-
ESO-instrument METIS bereikt belangrijke ontwerp-mijlpaal
Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.
-
Meer inzicht uit licht
Het nieuwe programma Synoptic Optics, gesubsidieerd uit het NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW), gaat nieuwe optische technieken ontwikkelen. Onderzoekers Frans Snik en Hoogleraar Experimentele astrofysica Christoph Keller van de Sterrewacht Leiden gaan nieuwe methoden testen om…
-
Keukenzout ontdekt rond jonge, zware ster in Orionnevel
Een Amerikaans-Nederlands team van sterrenkundigen en chemici heeft keukenzout waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge zware ster in de Orionnevel. Er was al wel zout gevonden rond stervende sterren, maar nu is er voor het eerst zout rond een jonge schijf ontdekt. De onderzoekers publiceren…
-
Temperatuur reusachtige sterren schommelt met duizenden graden
Van 4000 graden naar 8000 graden en weer terug, en dat binnen enkele tientallen jaren, dat is de temperatuurschommeling in vier gele hyperreuzen, extreem lichtsterke sterren op duizenden lichtjaren afstand van de Aarde. Een internationaal team van astronomen en sterrenkunde-amateurs onder leiding van…
-
Radio-astronomen omzeilen storende aardatmosfeer met nieuwe kalibratietechniek
Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van Leidse sterrenkundigen, heeft voor het eerst scherpe radiokaarten gemaakt van het heelal op lage frequenties. Dankzij een nieuwe kalibratietechniek omzeilden ze de verstoringen van de aardse ionosfeer. Met de nieuwe methode bestudeerden ze…
-
Klimaat en verkiezingen: deze artikelen lazen jullie in 2023 het meest
2023 was het jaar van de aardbeving in Turkije en Syrië, de opstand van de Wagnergroep en alle weerrecords, met vele bosbranden en overstromingen tot gevolg. Onze best gelezen verhalen gingen over de klimaatcrisis en de verkiezingen: een overzicht.
-
Science & Cinema: Leidse wetenschappers op het Leiden International Film Festival
Een film en quiz in de Oude Sterrewacht, met je mobiel zelf de afloop van de film bepalen, of in Den Haag naar een politieke satire kijken. Het kan allemaal in Science & Cinema, the 444 edition, een speciaal programma tijdens het LIFF, het Leiden International Film Festival.
-
Doorbraak in nauwkeurigheid fijnstofmetingen dankzij Nederlandse technologie
Het Nederlandse SPEX-instrument betekent een doorbraak in het nauwkeurig meten van fijnstofeigenschappen. Dit concludeert de Leidse sterrenkundige Gerard van Harten in zijn proefschrift dat hij op 8 december verdedigt.
-
Eerste steen gelegd van de Extremely Large Telescope
De Directeur Generaal van ESO, Tim de Zeeuw, ontving President van Chile, Michelle Bachelet Jeria, voor een ceremonie waarbij de eerste steen van ESO’s Extremely Large Telescope (ELT) werd gelegd.
-
'Een op de vijf geteste bacteriën bleek in staat om plastic af te breken'
De Leidse promovenda Jo-Anne Verschoor ontdekte dat bijna twintig procent van de bacteriële stammen die ze onderzocht, plastic kon afbreken. Al hadden ze daar wel wat aanmoediging voor nodig. ‘Want bacteriën zijn net als mensen’, zegt Verschoor. Haar onderzoek verscheen in het tijdschrift Communications…
-
Tanja Masson-Zwaan: 'Regelmatig bijna-botsingen in de ruimte'
Satellieten van het Amerikaanse ruimtebedrijf SpaceX kwamen onlangs erg dicht bij een Chinees ruimtestation. Experts dringen erop aan: het is hoog tijd voor verkeersmanagement in de ruimte.
-
Tanja Masson Zwaan: 'We moeten erfgoed op de maan beschermen, zoals de voetstappen van Neil Armstrong’
De ruimte wordt steeds voller door de lancering van satellieten en toeristen. Maar sinds 1979 zijn er geen bindende internationale afspraken gemaakt. Dat is problematisch, waarschuwt ruimtejurist Tanja Masson-Zwaan. ‘Iedereen komt voor zijn eigen belang op.’
-
MIRI-instrument van James Webb maakt eerste scherpe foto’s: ‘Mijn hart ging er sneller van kloppen’
De ruimtetelescoop James Webb kwam eind januari aan op zijn bestemming op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Nu heeft de telescoop de eerste scherpe beelden gestuurd van sterrenstelsels. Hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, die meewerkte aan het MIRI-instrument van de telescoop,…
-
‘Er moeten meer afspraken komen over regels in de ruimte’
Steeds meer ondernemers denken geld te kunnen verdienen aan de ruimte. Tanja Masson-Zwaan stelt in een interview op BNR Nieuwsradio dan ook dat er meer afspraken moeten worden gemaakt.
-
Roxanne Kieltyka gekozen tot de Talented 12 van chemici
De Leidse chemicus Roxanne Kieltyka behoort in 2018 tot de Talented 12-lijst van de American Chemical Society. Dat maakte het blad Chemical & Engineering News op 19 augustus bekend.
-
Temperatuurschommelingen op Neptunus
Op Neptunus is de veertigjarige zomer in volle gang. Toch zien astronomen de gemiddelde temperatuur op de planeet dalen. Hoogleraar Observationele astrofysica Ignas Snellen legt in de Volkskrant uit dat planeten heel variabel kunnen zijn.
-
EL CID: van rondvaart tot modderworstelen
Introductieweek EL CID zit er weer op. Een week lang leerden de eerstejaarsstudenten elkaar, de stad en de studie beter kennen. Een fotoverslag.
-
Terugblik Publiek Leiderschap Café: een uitwisseling van inzichten en ervaringen
Is het waar dat door crises het ware gezicht van leiders naar voren komt? Kan 90% van de boeken geschreven over leiderschap bij het oud papier? En dwingt hybride werken ons om leiderschapontwikkelingsprogramma’s te herzien? Dit en meer werd afgelopen donderdag 31 maart besproken tijdens Publiek Leiderschap…
-
Thijs Porck bij NPO Radio 1 over 130 jaar Tolkien
130 jaar geleden werd J.R.R. Tolkien geboren, bij het grote publiek vooral bekend als schrijver van
-
Sietze Norder in verschillende media over zijn boek 'De wereld in het klein'
Het nieuwe boek 'De wereld in het klein' van Sietze Norder, biogeograaf en onderzoeker, heeft een aantal positieve recensies gekregen in verschillende media. Het boek vertelt aan de hand van eilanden de geschiedenis van het leven op aarde.
-
Snelle dubbelsterren nu echt aangetoond
Ongeveer de helft van de sterren in ons universum gaat alleen door het leven. De andere helft, draait samen met een ander hemellichaam om een gemeenschappelijk zwaartepunt. Astronomen ontdekten zo een dubbelstersysteem dat minder dan een uur nodig heeft om een rondje om hun zwaartepunt te maken. ‘Een…
-
Steeds meer rommel in de ruimte: wie gaat het opruimen?
We lanceren steeds meer satellieten en daardoor raakt de ruimte overvol. Rond de aarde zwerven op dit moment zo'm honderd miljoen stukken ruimteafval. Wie moet dat gaan opruimen?
-
Eredoctoraat voor astrofysicus Sara Seager
De Universiteit Leiden biedt astrofysicus Sara Seager een eredoctoraat aan voor haar werk op het gebied van exoplaneten.
-
‘Beschouw de stad als een mijn’
Vorige week was het Earth Overshoot Day, de dag waarop alle grondstoffen die de aarde in een jaar kan produceren, zijn opgebruikt. Om minder nieuwe grondstoffen te ontginnen, moeten we meer kijken naar de grondstoffen die al in omloop zijn. ‘Dat heet urban mining,’ zegt hoogleraar Duurzaam Grondstofgebruik…
-
‘Het spel & de macht’ komt met een derde seizoen over de bestuurscultuur.
Sinds de val van het laatste kabinet is er in Nederland veel discussie over onze bestuurscultuur, hoe deze in de laatste jaren ontwikkeld is en hoe deze beter, transparanter en democratischer zou kunnen worden. In het derde seizoen van het Spel en de Macht onderzoeken politicoloog Simon Otjes, bestuurskundige…