eHealth kan onze leefstijl verbeteren zonder dat er een zorgverlener aan te pas komt. Talia Cohen Rodrigues onderzocht de mogelijkheden voor mensen met hart- en vaatziekten. ‘Mensen met een lage sociaaleconomische positie bereik je mogelijk moeilijker met eHealth.’ Ze promoveert 14 maart.

Simulaties van de vorming van sterrenstelsels leveren veel meer informatie over sterrenstelsels dan een telescoop. Simulaties worden de laatste jaren steeds beter. Sterrenkundige Evgenii Chaikin leverde daaraan zo’n belangrijke bijdrage, dat hij 27 februari cum laude, met lof, promoveerde.

Onderzoek naar flora en fauna met oog voor economische belangen én samenwerking met de lokale bevolking. Dit is allemaal gebundeld in een samenwerkingsprogramma van de Anton de Kom Universiteit van Suriname en Universiteit Leiden. Samenwerken op basis van gelijkheid staat voorop. ‘Een lastige uitdaging,…

Herman Spaink kent veel stoffen die misschien wel de ziekte tuberculose kunnen helpen bestrijden. In Leiden is labruimte om ze veilig te onderzoeken heel schaars. Bij de Indonesische Universitas Gadjah Mada lukt het binnenkort wel, in een gloednieuw lab. En dat is hoog tijd, aldus Spaink: ‘de ziekte…

Het lukte David Versluis om een babydarm virtueel na te bootsen. Dat is belangrijk voor onderzoek naar verbeteringen in kunstmelk. Zulk onderzoek vindt nu vooral aan de hand van poepluiers plaats, en dat werkt niet optimaal. Versluis promoveert 23 april.

Je moet nú aan de slag, en het positieve resultaat is er pas als jouw termijn er al lang op zit. Dat is zo ongeveer het vervelendste wat je tegen politici en beleidsmakers kunt zeggen. Toch is dat precies de boodschap van twee recente rapporten over duurzaam grondstofgebruik van het Centrum voor Mil…

Naast cholesterol en hoge bloeddruk moeten we misschien ons eigen immuunsysteem gaan aanpakken om een hartinfarct of beroerte te voorkomen. Marie Depuydt legde bloot welke cellen er precies in de plaque zitten die een (slag)ader vernauwt. De vele T-cellen duiden op een auto-immuunziekte. Ze promoveerde…

Met levenscyclusanalyse (LCA) ontdek je de complete milieu-impact van spullen of productieprocessen. Door Europese regels wordt dat steeds belangrijker.

Behalve de natuurkunde schiet ook de nachtrust van promovendi iets op met het promotieonderzoek van Vitaly Fedoseev. Hij promoveert 7 juli op zijn werk aan optomechanica binnen de quantummechanica. En op een ontwerp waardoor promovendi niet meer 72 uur lang elk uur op een knop hoeven te drukken.

Het is veel meer dan leren een prettig leesbaar stukje te schrijven of een presentatie te houden waarbij iedereen wakker blijft. In de intensieve online Summer School Science Communication krijgen jonge bètawetenschappers de kans om te leren écht contact te maken met publiek.

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Sterven aan een virusinfectie door orgaanuitval en bloedverlies: we weten nog weinig over hoe dat kan. Huaqi Tang ontwikkelde organen-op-chips om het te kunnen achterhalen. ‘Deze technologieën kunnen ongekende mogelijkheden bieden voor de strijd tegen de virussen die onze samenleving bedreigen.’ Tang…

Nederland en China kunnen van elkaar leren slimmer om te gaan met afvalwater uit huishoudens en veeteelt. Leidse, Wageningse en Chinese wetenschappers gaan samen met betrokkenen werken aan haalbare oplossingen die milieu, gezondheid en economie vooruit helpen.

Hoeveel energie en uitstoot van broeigaskas kunnen Nederlandse woningen besparen? Xining Yang gebruikt Leiden als voorbeeld en laat met zijn onderzoek zien hoe enorm de impact kan zijn. Als we tenminste harder aan de slag gaan met verduurzamen. Yang promoveert 28 juni op de modellen die hij ontwikke…

Stel dat wij kunnen wat groene planten kunnen: fotosynthese. Dan zouden we onze enorme energiebehoefte kunnen stillen met diepgroene waterstof en klimaatneutrale biodiesel. De afgelopen decennia werkten wetenschappers er volop aan. Chemicus Chengyu Liu promoveert 8 juni op weer een stap die kunstmatige…

Dankzij een slimme onderzoeksmethode zit er schot in het onderzoek naar betere medicijnen tegen tuberculose. Binnen een Amerikaans consortium dat 30 miljoen dollar subsidie kreeg, speelt de Leidse onderzoeker Rob van Wijk een belangrijke rol. ‘De volgende doorbraak in tbc-onderzoek komt heel wat sneller…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

De nieuwe instituutsmanager van het IBL studeerde zelf een half jaar biologie, maar ging toch een heel andere kant op: ontwikkelingssamenwerking en de financiële sector. Drie decennia later maakt Resi Janssen een radicale carrièreswitch. Of toch niet? ‘Ik wil dat we over tien jaar in een nieuw, duurzaam…

Informaticus Matthijs van Leeuwen is een van de vier docenten van de bètafaculteit die in 2021 de Senior Kwalificatie Onderwijs behaalde. Hoe was dat en wat drijft hem? 'Ik had in mijn eigen opleiding graag meer aandacht gezien voor de verantwoordelijkheid die machine learning en datamining met zich…

Niet alles wat in de buurt komt van een zwart gat, wordt erin opgeslokt. Zwarte gaten kunnen materiaal ook wegslingeren, en die kans blijkt aanzienlijk groter dan gedacht. Een toevallige ontdekking en wat Martijn Oei daar vervolgens mee deed, leverden hem 12 december een promotie cum laude op, ‘met…

Bij hersenziekten als Parkinson en Alzheimer klonteren eiwitten samen tot vezels. ‘Chaperonne-eiwitten’ ontrafelen die vezels, maar in de reageerbuis zag biochemicus Anne Wentink dat daarmee ook nieuwe problemen kunnen ontstaan. Ze gaat uitzoeken wat er in cellen gebeurt, om erachter te komen wat een…

Voor het eerst is in levende cellen aangetoond hoe de bacterie E. coli genen reguleert die haar helpen te overleven in een nieuwe omgeving. Dat lukte biochemicus Fatema Zahra Rashid met een door haar gefinetunede techniek. Haar onderzoek naar veranderingen in de driedimensionale chromosoomstructuur…

Cyberspionage door geheime diensten neemt extremere vormen aan, maar niemand erover. Dennis Broeders weet waarom en probeert het bespreekbaar te maken. Hij houdt vrijdag 31 maart zijn oratie.

Oogcontact tussen ouder en kind verhoogt bij beiden hun stemming en gevoel van verbondenheid. Maar niet bij tieners met depressie, ontdekte Mirjam Wever. Naast therapie voor het kind, kan hulp voor ouders hun soms verstoorde onderlinge band versterken. Wever promoveert 11 januari.

Je hebt niets aan een slimme stad als de inwoners het zaakje niet vertrouwen. Chief Data Officer bij de gemeente Den Haag, Tanaquil Arduin en bestuurskundehoogleraar Bram Klievink van de Universiteit Leiden vertellen hoe je die situatie – enigszins – kunt voorkomen. ‘Maak een comfortabel gesprek mogelijk…

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Ze trotseerde op het nippertje de bureaucratie en stond dagenlang te hengelen naar kabeljauw. Mariene bioloog Inge van der Knaap ontdekte in de Noordzee dat lawaai het gedrag van vissen flink verstoort. ‘Er is nu veel aandacht voor geluid onder water.’

Zorgt een gemeenschappelijke tuin voor koele lucht en warme burenrelaties? En zorgt een extra bomenrij voor meer soortenrijkdom? Dit soort vragen staan centraal in het project COMBINED, waaraan onder andere Leidse wetenschappers en Haagse inwoners zes jaar mogen werken met 4 miljoen euro subsidie van…

Het kalenderjaar loopt langzaam op zijn eind. De kans is helaas best groot dat je niet al je goede voornemens hebt waargemaakt, want het blijkt erg moeilijk om gezonder te leven. Waarom is dat zo? We krijgen tekst en uitleg van Marieke Adriaanse, onze pasbenoemde Hoogleraar Gedragsinterventies in Population…

Bioloog Marcel Schaaf is een van de vier docenten van de bètafaculteit die in 2021 de Senior Kwalificatie Onderwijs behaalde in Leiden. Hoe was dat en wat drijft hem? 'Te vaak krijg je als student feedback die je vervolgens niet in praktijk kunt brengen.'

Als artsen beter kunnen inschatten wat de overlevingskansen van een patiënt zijn, helpt dat om te kiezen voor een bepaalde behandeling. Bij het zeldzame en kwaadaardige Ewing-sarcoom dat vooral kinderen en adolescenten treft, zou dat enorm helpen. Wiskundehoogleraar Marta Fiocco mag met een grote KWF-subsidie…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

Waterkrachtcentrales hoeven niet funest te zijn voor vissers en natuur. Dan moeten we nieuwe dammen strategischer plaatsen, maar ook sommige bestaande dammen aanpassen of zelfs verwijderen. Dat lieten Valerio Barbarossa en Rafael Schmitt zien met een computermodel van het Aziatische Mekong-bekken.

Wat begon als een idee tijdens een borrel, leidde tot een onverwachte doorbraak in het onderzoek naar resistente bacteriën. Leidse biologen en chemici ontwikkelden een nieuwe stof die goed blijkt te werken tegen bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Ze publiceerden hun vinding in Nature Ch…

Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…

Een ernstige longontsteking trefzeker behandelen: dat lukt vaak niet. De ziekteverwekker achterhalen gaat moeizaam. Promovenda Ilona den Hartog probeerde iets nieuws: ‘Wij zochten antwoorden in stoffen die ons lichaam zelf maakt.’ Promotie 17 september.

Promovenda Jianhong Zhou wilde beter begrijpen of en hoe plantensoorten zich aanpassen aan bijvoorbeeld klimaatverandering. Ze ontwikkelde twee databanken waarmee ze analyseerde hoe gemakkelijk of moeilijk planten zich aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zhou promoveerde op 4 september.

Alle studenten en medewerkers kunnen nu hun persoonlijke lesrooster raadplegen via de nieuwe tool MyTimetable. De tool biedt een compleet overzicht van alle onderwijsactiviteiten die iemand volgt of verzorgt en is stapsgewijs op de hele universiteit ingevoerd. De eerste ervaringen zijn positief.

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Promotie

Lezing, Leiden Lectures on Arabic Language & Culture

Congres/symposium

Congres/symposium

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Lezing, Seminar

Lezing, Seminar