Hoeveel energie en uitstoot van broeigaskas kunnen Nederlandse woningen besparen? Xining Yang gebruikt Leiden als voorbeeld en laat met zijn onderzoek zien hoe enorm de impact kan zijn. Als we tenminste harder aan de slag gaan met verduurzamen. Yang promoveert 28 juni op de modellen die hij ontwikke…

Stel dat wij kunnen wat groene planten kunnen: fotosynthese. Dan zouden we onze enorme energiebehoefte kunnen stillen met diepgroene waterstof en klimaatneutrale biodiesel. De afgelopen decennia werkten wetenschappers er volop aan. Chemicus Chengyu Liu promoveert 8 juni op weer een stap die kunstmatige…

Dankzij een slimme onderzoeksmethode zit er schot in het onderzoek naar betere medicijnen tegen tuberculose. Binnen een Amerikaans consortium dat 30 miljoen dollar subsidie kreeg, speelt de Leidse onderzoeker Rob van Wijk een belangrijke rol. ‘De volgende doorbraak in tbc-onderzoek komt heel wat sneller…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Informaticus Matthijs van Leeuwen is een van de vier docenten van de bètafaculteit die in 2021 de Senior Kwalificatie Onderwijs behaalde. Hoe was dat en wat drijft hem? 'Ik had in mijn eigen opleiding graag meer aandacht gezien voor de verantwoordelijkheid die machine learning en datamining met zich…

Niet alles wat in de buurt komt van een zwart gat, wordt erin opgeslokt. Zwarte gaten kunnen materiaal ook wegslingeren, en die kans blijkt aanzienlijk groter dan gedacht. Een toevallige ontdekking en wat Martijn Oei daar vervolgens mee deed, leverden hem 12 december een promotie cum laude op, ‘met…

Bij hersenziekten als Parkinson en Alzheimer klonteren eiwitten samen tot vezels. ‘Chaperonne-eiwitten’ ontrafelen die vezels, maar in de reageerbuis zag biochemicus Anne Wentink dat daarmee ook nieuwe problemen kunnen ontstaan. Ze gaat uitzoeken wat er in cellen gebeurt, om erachter te komen wat een…

Voor het eerst is in levende cellen aangetoond hoe de bacterie E. coli genen reguleert die haar helpen te overleven in een nieuwe omgeving. Dat lukte biochemicus Fatema Zahra Rashid met een door haar gefinetunede techniek. Haar onderzoek naar veranderingen in de driedimensionale chromosoomstructuur…

Cyberspionage door geheime diensten neemt extremere vormen aan, maar niemand erover. Dennis Broeders weet waarom en probeert het bespreekbaar te maken. Hij houdt vrijdag 31 maart zijn oratie.

Oogcontact tussen ouder en kind verhoogt bij beiden hun stemming en gevoel van verbondenheid. Maar niet bij tieners met depressie, ontdekte Mirjam Wever. Naast therapie voor het kind, kan hulp voor ouders hun soms verstoorde onderlinge band versterken. Wever promoveert 11 januari.

Je hebt niets aan een slimme stad als de inwoners het zaakje niet vertrouwen. Chief Data Officer bij de gemeente Den Haag, Tanaquil Arduin en bestuurskundehoogleraar Bram Klievink van de Universiteit Leiden vertellen hoe je die situatie – enigszins – kunt voorkomen. ‘Maak een comfortabel gesprek mogelijk…

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Ze trotseerde op het nippertje de bureaucratie en stond dagenlang te hengelen naar kabeljauw. Mariene bioloog Inge van der Knaap ontdekte in de Noordzee dat lawaai het gedrag van vissen flink verstoort. ‘Er is nu veel aandacht voor geluid onder water.’

Zorgt een gemeenschappelijke tuin voor koele lucht en warme burenrelaties? En zorgt een extra bomenrij voor meer soortenrijkdom? Dit soort vragen staan centraal in het project COMBINED, waaraan onder andere Leidse wetenschappers en Haagse inwoners zes jaar mogen werken met 4 miljoen euro subsidie van…

Het kalenderjaar loopt langzaam op zijn eind. De kans is helaas best groot dat je niet al je goede voornemens hebt waargemaakt, want het blijkt erg moeilijk om gezonder te leven. Waarom is dat zo? We krijgen tekst en uitleg van Marieke Adriaanse, onze pasbenoemde Hoogleraar Gedragsinterventies in Population…

Bioloog Marcel Schaaf is een van de vier docenten van de bètafaculteit die in 2021 de Senior Kwalificatie Onderwijs behaalde in Leiden. Hoe was dat en wat drijft hem? 'Te vaak krijg je als student feedback die je vervolgens niet in praktijk kunt brengen.'

Als artsen beter kunnen inschatten wat de overlevingskansen van een patiënt zijn, helpt dat om te kiezen voor een bepaalde behandeling. Bij het zeldzame en kwaadaardige Ewing-sarcoom dat vooral kinderen en adolescenten treft, zou dat enorm helpen. Wiskundehoogleraar Marta Fiocco mag met een grote KWF-subsidie…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

Waterkrachtcentrales hoeven niet funest te zijn voor vissers en natuur. Dan moeten we nieuwe dammen strategischer plaatsen, maar ook sommige bestaande dammen aanpassen of zelfs verwijderen. Dat lieten Valerio Barbarossa en Rafael Schmitt zien met een computermodel van het Aziatische Mekong-bekken.

Wat begon als een idee tijdens een borrel, leidde tot een onverwachte doorbraak in het onderzoek naar resistente bacteriën. Leidse biologen en chemici ontwikkelden een nieuwe stof die goed blijkt te werken tegen bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Ze publiceerden hun vinding in Nature Ch…

Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…

Een ernstige longontsteking trefzeker behandelen: dat lukt vaak niet. De ziekteverwekker achterhalen gaat moeizaam. Promovenda Ilona den Hartog probeerde iets nieuws: ‘Wij zochten antwoorden in stoffen die ons lichaam zelf maakt.’ Promotie 17 september.

Promovenda Jianhong Zhou wilde beter begrijpen of en hoe plantensoorten zich aanpassen aan bijvoorbeeld klimaatverandering. Ze ontwikkelde twee databanken waarmee ze analyseerde hoe gemakkelijk of moeilijk planten zich aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zhou promoveerde op 4 september.

Alle studenten en medewerkers kunnen nu hun persoonlijke lesrooster raadplegen via de nieuwe tool MyTimetable. De tool biedt een compleet overzicht van alle onderwijsactiviteiten die iemand volgt of verzorgt en is stapsgewijs op de hele universiteit ingevoerd. De eerste ervaringen zijn positief.

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Hier vind je vragen en antwoorden over GROW, de soorten gesprekken, de GROW-tegel en meer.

Verlegenheid is hartstikke normaal, bepleit professor Michiel Westenberg in zijn afscheidsrede. Maar dat betekent niet dat sociale angst niet op tijd gesignaleerd en aangepakt moet worden. ‘Ernstige verlegenheid is sterk genetisch bepaald, je groeit er niet zomaar overheen.’

Promotie

Je belastingsaangifte, Netflixen of autorijden: steeds meer dagelijkse activiteiten worden ondersteund door computerapplicaties. En omdat het zo moeilijk en duur is om software grondig te testen, zitten er in de meeste applicaties fouten. Promovendus Benjamin Lion maakte een wiskundig framework om dit…

‘Iedereen heeft het erover, iedereen denkt dat de ander er al mee bezig is, maar de werkelijkheid valt nog tegen’, zegt biochemicus Gerard van Westen in zijn 3 October University-lezing in het Van der Werfpark. In de goed gevulde tent krijgt hij de lachers op zijn hand met de stelling: kunstmatige intelligentie…

Expert public affairs en politiek Arco Timmermans adviseerde vorige week informateur Kim Putters.

Universiteit Leiden en 4 andere universiteiten gaan 51 promovendi aanstellen om voor en met het Afrikaanse continent oplossingsgericht onderzoek te doen.

Alumnus Rennie Roos woont en werkt in Indonesië. Hoe kwam hij daar terecht, wat doet hij er en wat drijft hem?

Online diensten zijn opgeslagen op servers in datacentra. Remko Fermin onderzocht technieken die geheugens in datacentra energiezuiniger kunnen maken.

Alle acute zorgmedewerkers in het LUMC hebben hun eerste en sommige zelfs al de tweede dosis van het coronavaccin ontvangen. Maar hoe lang ben je nou beschermd na vaccinatie en wat doet het genetisch materiaal van het virus in het vaccin? Onze virologen Ann Vossen en Leo Visser geven antwoord op deze…

Afgelopen week was Annemarie Montulet met enkele van onze collega’s digitaal aanwezig op een beurs in China om in gesprek te gaan met Chinese promovendi. ‘Ik heb hele leuke gesprekken gevoerd met mogelijke kandidaten. Ik krijg er enorm veel energie van om mijn best te doen om hen op een passende plek…

Medewerkers van de universiteit kunnen op de werkvloer iets opmerken waarvan ze zich afvragen: deugt dit wel? Hoge uitgaven voor een project, mogelijk onterecht gebruik van een laboratoriumfaciliteit… Iemand die iets niet vertrouwt, kan terecht bij de vertrouwenspersoon Misstanden.

Per toeval ontdekte computerwetenschapper Hans-Dieter Hiep (Leiden Institute of Advanced Computer Science en Centrum Wiskunde & Informatica) een ‘gapend gat’ in een veelgebruikte manier om de veiligheid van software te evalueren. Hiep dichtte het gat en zorgde daarmee voor aardig wat opschudding in…

Mensen spreken veel óver vrachtwagenchauffeurs en niet met hen. Een inschattingsfout, zegt Promovenda Anke van der Hoeven, die vertelt over waarom hun leven makkelijker gemaakt zou moeten worden. ‘Deze stille groep houdt de Europese economie draaiende, maar mensen realiseren zich dat niet.’

Als je makkelijke antwoorden wil op bestuurlijke vragen, kun je de democratie beter afschaffen, vindt dr. Carola Schoor. Want een democratie hoort te wringen en vragen op te roepen. Voor een evenwichtige en rechtvaardige rechtsstaat is ‘een rechtsstatelijk kompas’ nodig.

Gedetineerde personen die geregeld bezoek ontvangen van familie of vrienden hebben minder kans op een nieuwe veroordeling op korte termijn dan gevangenen die zelden of nooit bezoek krijgen. Het brengen van bezoeken moet daarom worden gestimuleerd en gefaciliteerd. Dat zegt promovenda Maria Berghuis,…

De uitdagingen om tot een duurzame samenleving te komen zijn groot en nieuw. Maar aan de inzet van de gemeenten ligt het niet. Die zijn allemaal voortvarend aan de slag, concluderen professor Eefje Cuppen en Lian Merkx, programmamanager Energie voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Om…

Congres/symposium

Rector magnificus Carel Stolker neemt op 8 februari afscheid. Als er één thema als een rode draad door zijn carrière loopt, dan is het de verbinding tussen universiteit en maatschappij. In deze serie afscheidsgesprekken gaat Stolker nog eenmaal in gesprek met mensen van binnen en buiten de universiteit.…

Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) organiseerde in samenwerking met Elsevier een reeks online seminars over de uitdagingen rond Reproducible Research. Tijdens de seminars deelden internationale sprekers hun ervaringen met reproduceerbaarheid van onderzoek en werden richtlijnen besproken die kunnen…

Alumni-activiteit, Activiteit voor professionals op het LBSP